Altay tankı üreticisi ihale ile seçilecek

Mehmet KAYA

ANKARA – Altay Tankını geliştirme ve üretime hazır hale getirme süreci tamamlandı. Sözleşme gereği, geliştirme projesinin üstlenicisi Otokar ile üretim görüşmeleri yapıldı. Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) ile Otokar arasındaki geliştirme sözleşmesinde üretim için teklif alınması şartı bulunsa da SSM’nin üretimi yaptırmak için istediği şirketi seçme konusunda bir engeli bulunmuyor. Otokar, 9 Haziran 2017 günü akşam saatlerinde Kamuyu Aydınlatma Platformuna (KAP) gönderdiği bir açıklama ile üretim tekliflerinin SSM tarafından uygun görülmediğini açıkladı. SSM ise Altay tankının üreticisini ihale ile seçeceğini duyurdu.

Altay tankı için açılacak ihalenin büyüklüğünün “milyar dolarlar” seviyesinde olabileceği belirtiliyor. İlk etapta kaç sipariş verileceği belirsiz ancak üretim hattının kurulması vb. etkilerle ilk yatırımın maliyeti de kapsanacağı için bedelin yüksek olacağı vurgulanıyor. Altay tankı için Türkiye’de istekli olabilecek şirketler, Otokar, Tümosan, BMC, Nurol, FNSS, Katmerciler olarak sıralanıyor. Bu şirketlerden bazıları olası bir ihaleye hazırlık için çeşitli “işbirlikleri” de oluşturdular.

Tümosan Altay için motor geliştirme projesinin başarısızlığının yabancı teknolojik ortak alınması ve buna yanaşan şirket bulunamamasına bağlayarak, tek başına motor geliştirme ve gerekirse ortaklıklarla Altay tankını üretmeye istekli olduğunu açıkladı. Türk-Katar ortaklığı BMC Almanların zırhlı araçlar dahil, silah sistemleri ağırlıklı, savunma sanayii ürünleri üreticisi Rheinmetall ile işbirliği anlaşması imzaladı. BMC uzun süredir Altay tankının üretimine aday olduğunu tekrarlayan açıklamalar yapıyor. Katmerciler de Limak ile işbirliği için bir gizlilik şartı bulunan bir protokolü ocak ayında ilan etti. Türkiye’nin en eski zırhlı kara aracı üreticilerinden İngiliz BAE Systems-Nurol ortaklığı FNSS hem yakın zamanda Endonezya için geliştirdiği hafif tankı tanıttı, hem de Altay için istekli olduğunu açıkladı. Nurol Holding, FNSS ortaklığı yanında Nurol Makine ile Ejder serisi taktik zırhlı araçları da üretiyor.

İhalenin kısa süre içinde ilan edilmesi bekleniyor

SSM stratejik planında, Altay seri üretimi için sözleşmenin 2017’te imzalanması, 2019 sonuna kadar üretim hattının tamamlanması ve ilk tankın çıkması, 2020 yılında 15, 2021’de de 20 adet tankın üretilmesi takvimi yer almıştı.

DÜNYA’nın edindiği bilgilere göre Altay tankı seri üretimi için hazırlıkların büyük oranda tamam olduğu ve kısa sürede ilan edilebileceği kaydedildi. İhalede en kritik verinin sipariş miktarı olacağı, şirketlerin alt yükleniciler ile işbirliği şartlarının da belirleyici unsurlardan biri olduğu vurgulandı. Altay tankı için resmi olarak olası sipariş miktarı resmi olarak açıklanmadı. Buna karşılık Otokar’dan alınan teklifin 5 yıl içinde 250 tank üretimi bazlı olduğu yönünde bilgiler kamuoyuna yansımıştı.

SSM’nin şart koştuğu alt yüklenici kullanımının olası bir üretimde toplamın yüzde 70’lerine kadar yükseldiği vurgulandı. İhale için Savunma Sanayii İcra Kurulu’nun karar alması gerekiyor. Kararlar, toplantı ile yapılabildiği gibi, az sayıda kararın alınacağı durumlarda sadece imza toplanarak da alınabiliyor.

Otokar hisseleri 'Altay Tankı' ile düşüşe geçti

Motor-aktarım organları sorunu devam ediyor

Öteyandan, Altay tankında kullanılacak motor-aktarım organlarına yönelik sorun devam ediyor. Mevcut prototipler Alman-İngiliz MTU firmasının motoru ve Alman Renk şirketinin transmisyonlarıyla geliştirilmişti. Tümosan’ın üstlendiği milli güç grubu projesi ise yabancı teknoloji sağlayıcı firma bulunamadığı için iptal olmuştu. Almanya ile ilişkilerin kötüleştiği ve silah ambargo tehditlerinin yoğunlaştığı 2016 son döneminde ise Türkiye’nin çeşitli ülkelerle güç grubu teminine yönelik görüşmeler yaptığı duyurulmuştu. Son olarak Ukrayna’nın ulusal savunma sanayii şirketlerinin mevcut güç gruplarının Altay için modifiye edilebileceği yönünde her iki ülkenin niyet beyanları açıklandı. Bu projeye ilişkin taraflar daha sonra bir açıklama yapmadılar.