Çimentocular artık kanalizasyon atıklarını da yakacak

İSTANBUL - Kömür, petrol koku, fuel-oil ve doğalgaz gibi fosil yakıtları kullanan çimentocular artan çevre bilincinin de etkisiyle alternatif yakıtlara yöneldi. Çimentocular son üç yıldan beri sanayiin çıkardığı atık yağları, sıvı yakıt slacı, kullanılmış lastik, petrol dip çamuru, petrol rafine atıkları, kontamine atık, boya çamuru, arıtma çamuru ve pirinç kabuğunu ek yakıt olarak kullanıyorlar. Yapılan yatırımlarla belediyelerin arıtma atıklarının da yakın zamanda çimento fabrikalarında yakıt olarak kullanılması sözkonusu. Türkiye'de 21 çimento fabrikasında atıklar ek yakıt olarak kullanılmakta. Ancak rakamlara bakıldığında Avrupa'da çimento fabrikalarının yüzde 17'si yakıt ihtiyacını atıklardan karşılarken, Türkiye'de ise bu oran henüz yüzde 1-2 seviyelerinde. Bakanlıktan lisans alıyorlar Atıkların ek yakıt olarak kullanımı ile daha az fosil yakıt kullanıldığını söyleyen Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB) Başkanı Adnan İğnebekçili, böylece doğal kaynakların korunması ve sera gaz salınımını azaltmanın mümkün olabildiğini kaydetti. Bu tür uygulamaların, çimento sektörünün iklim değişikliği ile mücadelede önemli yere sahip olmasını sağladığını belirten İğnebekçili, atık kullanımı için, fabrikaların Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan "Atıkların Ek Yakıt Olarak Kullanılmasında Uyulacak Genel Kurallar Hakkında Tebliğ" uyarınca "lisans" alması gerektiğini söyledi. Atık yakıt kullanımı düşük Türkiye'de atık yakıt kullanım oranının birçok Avrupa ülkesine oranla son derece düşük olduğunu vurgulayan İğnebekçili, Türkiye'de alternatif yakıt kullanımının yaygınlaştırılması için özellikle atık yakıt kullanımının önündeki mevcut darboğazların yapılacak hukuki düzenlemelerle kaldırılması gerektiğine dikkat çekti. Atıkların yakıt olarak kullanılması ile ilgili olarak, Türkiye'de ki mevcut hukuki düzenlemelerin, Avrupa Birliği ülkelerindeki uygulamalarla kıyaslandığında oldukça yetersiz olduğunu dile getiren Adnan İğnebekçili, "Atıkların toplanması, tasnifi ve çimento fabrikalarınca kullanılması için atık üreticileri ile yerel idarelerin sorumlulukları daha net bir biçimde yeniden belirlenmelidir" dedi. Öte taraftan atıkların temini konusunda, özellikle atıkların çimento fabrikalarına teslimi öncesinde birçok teknik sorun yaşandığını vurgulayan İğnebekçili, Türkiye'de atık üreticilerinin; tehlikeli atıkların nakliyesi, bertarafı, kendi sahalarında sınıflandırılması ve atığın çıkmadan azaltılmasını hala külfet olarak gördüğünü konuya ciddi yaklaşmadıklarını belirtti. Çimento fırınlarına ilk yıllarda daha çok tehlikeli atıklar kullanıldığını kaydeden İğnebekçili, "Ancak, dünyadaki uygulamalara paralel olarak, bazı üye fabrikalarımız biyomas olarak ele alınan evsel atıksu arıtma tesisi çamurlarının, çimento fabrikalarında alternatif yakıt olarak kullanımı konusunda yatırım çalışması yapıyor" dedi. Batıçim atık yakıt miktarını artıracak Fabrikaların da fosil yakıtların dışında bir takım atıkları kullanmaya başladıklarını belirten Batıçim Genel Müdürü Necip Terzibaşıoğlu, geçen sene alternatif yakıtların toplam yakıtlar içindeki payını binde 2 civarında olduğunu söyledi. Temin edildiği sürece bu miktarı arttırmayı hedeflediklerini dile getiren Terzibaşıoğlu, genellikle; tekstil atıkları, kontamine atıklar, kullanılmış araç lastikleri, tütün kırpıntıları, 1 ve 2 kategori yağları yakabildiklerini ifade etti. Ancak atıkların temini ve sürekliliğinde sıkıntılar yaşadıklarını aktaran Terzibaşıoğlu, bu maddelerin depolanması ve nakliyesi ile ilgili de çeşitli zorlukların olmasının da temin problemi yarattığını kaydetti. Terzibaşıoğlu, yurtdışında ise devletlerin bu yakıtları toplayıp çimento fabrikalarına ulaştırdığını ve fabrikalara geri dönüştürdükleri atıklar üzerinden belli bedel ödendiğini söyledi. Akçansa 2010'da yakıtın yüzde 30'nu atıktan sağlayacak Akçansa Genel Müdürü Mehmet Göçmen, Akçansa'nın, Büyükçekmece ve Çanakkale Çimento fabrikalarının R134 - 001 ve R1 17-001 alternatif yakıt kullanım lisanslarını alan ilk fabrikalar olduğunu belirtti. 2007 yılında Akçansa'da yakıt tüketiminin yüzde 7'sini atıklardan karşıladığını belirten Göçmen, "Bu yılki hedef yakıtın yüzde 20'sini, 2010 yılında ise yüzde 30'unu atıklardan sağlamaktır" dedi. Göçmen, yılda 10-15 bin ton lastik yaktıklarını vurguladı. Göçmen, bunun yanı sıra, plastik, sintine yağı, kullanılmamış yağ, tarımsal atıklar, arıtma çamuru gibi çeşitli atıklarında Akçansa fabrikalarında yok edilebildiğini söyledi. Göçmen, Akçansa'nın İstanbul ve çevresinden çıkan endüstriyel atıkların yakılması için Büyükçekmece fabrikasında endüstri kaynaklı atık plastikleri atık işleme tesisini devreye aldığını belirtti. Oyak bu yıl 20 bin ton atık yakacak Atıkların ek yakıt olarak çimento üretiminde kullanılmasına çimento fabrikalarında öncü olduklarını söyleyen Oyak Adana Çimento Genel Müdürü Kemal Ümit Özel, Türkiye'de ilk Atık İşletme Lisansı'nı Bolu fabrikalarının aldığını kaydetti. Adana tesisi yakıt ihtiyacının yüzde 1.5 ini, Bolu tesisi yüzde 4'ünü, Mardin tesisimiz ise yüzde 3'ünü atık bertaraf ederek enerji ihtiyacını karşıladığını kaydeden Özel, 2008 yılında ise 20 bin ton alternatif yakıt yakmayı planladıklarını iletti. Özel, alternatif yakıt olarak kullandıkları atıklar arasında 1. ve 2. sınıf madeni yağlar, boya çamurları, ham petrol tank dibi çamurları, sondaj çamurları, arıtma çamurları, ve her sanayi kuruluşunda oluşabilecek kontamine atıkların bulunduğunu ifade etti. Nuh Çimento, 20 milyon dolara yeni atık yakma tesisi yapıyor 3 yıldan bu yana atıkları yakmaya devam ettiklerini kaydeden Nuh Çimento Yönetim Kurulu Başkanı Atalay Şahinoğlu, 20 milyon dolar yatırımla tamamlanacak tesisle belediyelerin arıtılmış atıklarını yakacaklarını söyledi. Şahinoğlu, "Yeni tesisimiz de belediyelerin arıtılmış kanalizasyon atıklarını kurduğumuz bir sistemle bacadan çıkan ısı ile kurutup kömür yapıp fabrikamızda yakıt olarak kullanacağız" dedi. Sistemin 4-5 ay sonra faaliyete geçeceğini belirten Şahinoğlu bu sistemin sadece Türkiye'de sadece kendilerinde olduğunu söyledi. Burada belediyelerin yanı sıra şirketlerin de artıma çamurlarını da yakacaklarını aktaran Şahinoğlu, bu konuda Kocaeli Belediyesi ile çalışmalarının bulunduğunu kaydetti. Şahinoğlu, "Hedefimiz 3 yılda yakıtımızın yüzde 20'nı alternatif yakıtlardan karşılamaktır" dedi.