Merkez Bankası'ndan iki önemli hamle
Merkez Bankası, attığı iki önemli adımla bankaların elini rahatlattı. ‘Bankalarca uygulanabilecek ticari kredi azami erken ödeme ücretlerinde değişiklik’ Resmi Gazete'de yayınlanırken, kaldıraç oranına dayalı zorunlu karşılıklar kaldırıldı.
TCMB’nin Bankalarca Ticari Müşterilerden Alınabilecek Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’de(Sayı: 2020/4) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ve Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’de (Sayı: 2013/15) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Resmi Gazete’de yayımlandı. Tebliğ ile ilgili bankalara gönderilen uygulama talimatına göre, ticari kredilerin erken kapatılması durumunda azami erken ödeme ücretleri şu şekilde belirlendi: “Azami erken ödeme ücretleri, sabit faizli TL kredilerde kredinin yıllık bileşik faiz oranının yüzde 5’i ile ay bazında kalan ağırlıklı ortalama vadenin %0,20’sinin toplanması ile hesaplanacak. Sabit faizli döviz cinsi kredilerde yüzde 2’lik sabit oran ile ay bazında kalan ağırlıklı ortalama vadenin %0,15’inin toplanması ile hesaplanacak. Değişken faizli (TL ve YP) kredilerde ise sabit %2 olarak uygulanacak.”
1 Temmuz’dan itibaren geçerli olacak
Tebliğe göre bu oranlar bankalarca uygulanabilecek azami oranlar oldu. Yeni uygulama 1 Temmuz’dan itibaren kullandırılan kredilerin erken kapatılmasında geçerli olacak. Yapılan değişiklikle sabit faizli TL kredilerde, kredi faizinin seviyesini de dikkate alan ve kredinin vadesine daha duyarlı bir formüle geçildi. Komisyon oranlarının kredi faizlerine duyarlı hale gelmesiyle hem uzun vadeli kredilerin kullandırımının artması hem de kredi faizlerinin kredinin vadesine göre farklılaşabilmesinin önü açılmış oldu. Bu değişiklikle dezenflasyon sürecine ilişkin beklentilerin uzun vadeli ticari kredi faizlerine yansımasının daha kolay olacağı değerlendiriliyor.
Kaldıraç oranına dayalı zorunlu karşılıklar kaldırıldı
TCMB, Zorunlu Karşılıklar Hakkındaki Tebliğ’de yer alan kaldıraç oranına dayalı zorunlu karşılık yükümlülüğü düzenlemesine son verdi. Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ’e göre, TCMB kaldıraç oranına dayalı zorunlu karşılık yükümlülüğünü sonlandırdı. Kaldıraç oranı, pasif toplamı tutarı, gayri nakdi kredi ve yükümlülükler tutarı, cayılabilir taahhütlerin 0,1 katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutar, türev finansal araçlara ait taahhütlerin her birinin kendi kredi dönüşüm oranı ile çarpımı sonucu bulunacak toplam tutar ve cayılamaz taahhütler tutarının toplamının ana sermayeye bölünmesiyle bulunuyordu.
Enflasyon beklentileri analizi yayınlandı
TCMB’nin blog sayfası Merkezin Güncesi’nde, “Enflasyon Beklentilerinin Takibi İçin Yeni Bir Yayın: Sektörel Enflasyon Beklentileri” başlıklı analiz yayınlandı. TCMB’de görevli ekonomistlerin yaptığı analizde, bankanın uyguladığı para politikasındaki kararlı duruşun, enflasyon beklentilerinde sağlanan iyileşmeyi devam ettirmesinin öngörüldüğü belirtildi.
Analizde, “Enflasyon beklentilerindeki gelişmeler, merkez bankalarının para politikası kararlarını etkileyen ve aynı zamanda politika kararları ile şekillenen önemli bir unsur. Nitekim ekonomik aktörler yatırım, tüketim ve fiyatlama kararlarını alırken enflasyon beklentilerini de göz önünde bulunduruyor. Dolayısıyla, enflasyon beklentilerini yönetebilen merkez bankaları para politikasının etkinliğini artırabiliyor. Bu kapsamda, TCMB, farklı ekonomik aktörlerin gelecek 12 aya ilişkin enflasyon beklentilerini, Sektörel Enflasyon Beklentileri yayını altında birleştirerek kamuoyu ile paylaşmaya başladı. Bu blog yazısı, Sektörel Enflasyon Beklentileri yayınının yöntemini ve paylaşılan enflasyon beklentilerini inceliyor” ifadeleri kullanıldı.
Enflasyon beklentisi 4,6 puan azaldı
TCMB, haziranda 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentilerinin piyasa katılımcıları vehanehalkıiçin gerilerken, reel sektör için yükseldiğini bildirdi. TCMB, Haziran 2024’e ilişkin “Sektörel Enflasyon Beklentileri”ni yayınladı. Buna göre, haziranda 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentileri, piyasa katılımcıları için 1,4 puan azalarak yüzde 31,8 seviyesine,hanehalkıiçin 4,6 puan düşerek yüzde 71,5 seviyesine gerilerken, reel sektör için 0,2 puan artarak yüzde 56,2 seviyesine yükseldi. Gelecek 12 aylık dönemde enflasyonun düşeceğini bekleyenhanehalkıoranı bir önceki aya göre 2,4 puan artarak yüzde 33,5 seviyesinde gerçekleşti.