"Bizim bankaların sermaye yapısı çok güçlü"

İSTANBUL - Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, "Eylül ayına kadar bile sermaye yeterlilik oranında, Avrupa ve dünyada yüzde 8 yakalanamazken, bizde yüzde 17,18'ler civarında. Bizim bankaların sermaye yapısı çok güçlü" dedi.

Şimşek, Hazine Müsteşarlığı ve Türkiye Sanayi Kalkınma Bankası (TSKB) tarafından düzenlenen "Yenilenebilir Enerjide Fırsat ve Beklentiler" konulu konferansta, global finans krizine değinerek, dünyanın dönemsel olarak bir takım türbülanslara girdiğini ve belki yüzyılın en büyük türbülansının yaşandığını kaydetti.

Bakan Şimşek, "ama şunu şöyleyeyim ben size, Türkiye ile bazı ülkeleri aynı kefeye koyma çalışmaları var basında ve uluslararası basında. Bundan daha yanlış bir yaklaşım olamaz. Türkiye eski Türkiye değildir" dedi

Türkiye'nin bankacılık sektörünün krize sağlam temellerle yakalandığını ifade eden Şimşek, şunları söyledi:

"Bunu bilmenizde fayda var. Eylül ayına kadar bile sermaye yeterlilik oranında, Avrupa ve dünyada yüzde 8 yakalanamazken, bizde yüzde 17-18'ler civarında. Bizim bankaların sermaye yapısı çok güçlü.

Çünkü 2001'den sonra milli gelirimizin neredeyse dörtte birini harcayarak bunların yapısını güçlendirdik. Sonra bu bankalar çok ciddi karlar elde ettiler. Bankaların aktiflerle ilgili problemi yok. Problemli kredilerin toplam kredilere oranı net bazda yüzde 0,6 civarında.

Ekonomideki yavaşlama ile birlikte belki bir miktar artar ama sonuç itibariyle başlangıç noktası çok önemlidir. Başlangıç noktasında sistem son derece güçlü başlamıştır."

2001'de yapılanların önemli olduğuna ancak 2001'den sonra da çok şey yapıldığına işaret eden Şimşek, 18 ay önce bir likidite düzenlemesi yaptıklarını hatırlattı.

Şimşek, "dedik ki, yabancı para likiditesi yüzde 80'in altına düşmez. Şu anda bırakın yüzde 80'i, baktığımızda kimisinde yüzde 150'ler, kimisinde 200'lerdeyiz. Onun için sistemde likidite de vardır, sistem karlıdır, sermaye yapısı güçlüdür. Bu şekilde bu döneme girmiştir" diye konuştu.

"Dünyanın finans sisteminde ciddi stres var"

Eskiden bankacılık sektörünün krizleri, dışsal veya iç şoklarla büyüttüğünü, bu aşamada bu şokları, tam aksine bir miktar bertaraf eden bir unsur olduğunu anlatan Şimşek, piyasalarda bir tedirginlik olduğunu belirterek, dünyada finans sisteminde ciddi bir stres olduğunu kaydetti. Şimşek şöyle devam etti:

"Bu sabah Tokyo Borsası yüzde 8-9 aşağıdaydı. Almanya, Fransa benzer durumda... Dünyanın önde gelen birçok ekonomisinde ciddi bir stres var. Lira konusunda dışarı çıkar çıkmaz mikrofonu uzatacaklar. Arkadaşlar daha geçen hafta çarşamba günü Kore'nin parası bir günde yüzde 11 değer kaybetti. Güney Afrika bundan birkaç ay önce dolara karşı 7 iken şimdi 13'ler civarında. Hangi para birimine bakarsanız bakın... Türkiye'ye özgü bir sorun yok.

Dünyanın getirdiği çok ciddi bir kriz. Bunun ötesinde kamu finansman dengeleri son derece sağlam. Bu yıl Hazinenin iç borç çevirme oranı yüzde 70. 2009 bütçesini de o çerçevede hazırladık. Çok uzun bir süre biz uluslararası piyasalardan borçlanmazsak bile kendi yağımızla bir süre kavrulabiliriz."

Hazinenin nakdinin 21 milyar doların üzerinde olduğunu, Merkez Bankasının ise 76 milyar doların üzerinde nakde sahip olduğunu belirten Şimşek, temellerin sağlam olduğunu söyledi. Şimşek, şunları kaydetti:

"Piyasada bir sürü fon var. Bunların katılımcılar var. Bunlar her gün ekstrelerine bakıyorlar, para kaybettiklerini görüyorlar. Bir yere kadar, sonra diyorlar ki paramızı isteriz. Fon katılımcılarına paralarını vermek için satmak zorunda kalıyorlar. Bunları sattıkça makul olmayan fiyat hareketleri yaşanabilir. Bu çerçevede çok fazla yapılacak bir şey yok. Bunlara izin vermek lazım. Piyasanın oluşturacağı fiyatlardan izin vermek lazım. Öbür türlü kendi kaynaklarınızı gereksiz yere tüketmiş olursunuz. Nitekim bizim yaklaşımımız bu...

"Fonlar çıkarasa çıkar"

Yani hedge fonlar ya da başka fonlar eğer Türkiye'den çıkacaklarsa çıkar. Siz ne yaparsanız yapın. Rusya Ağustos ayından bu yana 700 milyar dolar harcadı. Ona rağmen borsasını açık tutamıyor. Hindistan benzer şekilde... Bizim için en önemli konu reformların hızlandırılması, Türkiye'nin bundan az etkilenmesi ve özellikle reel sektörün bu süreci en az kayıpla geçirmesi. Çünkü esas olan budur. Biz ada filan değiliz, herkes etkileniyor. Bütün bunları dünyada olup bitenler çerçevesinde ele alırsanız çok daha makul, sakin bir şekilde değerlendirme imkanınız olur."

"Dolarda tavrımız aynı, bankalara likidite desteği yapılıyor"

Türkiye'nin temellerinin sağlam olduğunu, dalgalı kur sistemi olduğunu anlatan Şimşek, "dolar 1,15'e inerken tavrımız neyse, şu anki tavrımız da benzer, her zaman çok açık şekilde yaklaşımımız olmuştur. Bankalarımıza likidite desteği yapılıyor gerekirse. Çok ciddi şekilde bir talep olmamakla birlikte yaptık son bir kaç haftadır, yapmaya da devam edeceğiz. Biz çerçeveyi sağlam tuttuk" diye konuştu.