Ses ve hareket markası geliyor

Canan SAKARYA  

ANKARA - Meclis’te yasalaşmayı bekleyen Sınai Mülkiyet Kanun Tasarısı ile ses ve hareket markaları ile marka alanı genişletiliyor. Marka olabilecek işaretlere ilişkin çizimle görüntülenebilme şartı kaldırılarak ses, hareket markaları gibi yeni marka türlerinin tescilinin önü açılıyor. Sınai mülkiyet mevzuatını uluslararası uygulamalara ve Avrupa Birliği (AB) normlarına uyumlu hale getiren, dağınık haldeki sınai mevzuat haklarını marka, coğrafi işaret ve geleneksel ürün adı, tasarım, patent ve faydalı model olarak tek çatı altında toplayan Sınai Mülkiyet Kanun Tasarısı, Meclis Sanayi Komisyonu’nda kabul edildi. Tasarıyla, ses ve hareket markaları ile marka alanı genişletiliyor. Marka olabilecek işaretlere ilişkin çizimle görüntülenebilme şartı kaldırılarak ses, hareket markaları gibi yeni marka türlerinin tescilinin önü açılıyor. Marka başvurularının ilan süresi 3 aydan 2 aya düşürülerek hak sahiplerinin marka tescilinden doğan haklarını daha kısa sürede elde etmeleri sağlanacak. Yine markanın tescilden sonra kullanılmasına ilişkin şartlar yeniden düzenlenerek, kullanılmayan tescilli markaların yeni girişimcilerin önünü kesmesi engellenecek. 

Ömrü kısa ürünler tescilsiz korunacak 

Tasarıya göre özgün tasarımların tescil yoluyla koruma altına alınması amacıyla tasarımlarda yenilik incelemesi getiriliyor. Yeni olmadığı anlaşılan tasarım başvuruları Enstitü tarafından resen reddedilecek. Modası hızlı değişen, tasarım ömrü kısa tekstil, giyim ve ambalaj gibi sektörlerde 3 yılla sınırlı tescilsiz koruma getirilecek. Tasarıyla yedek parçaların muadilleri olan eşdeğer parçaların kullanımı tasarım koruma kapsamından çıkartılmakta. Böylece, eşdeğer parçaların üretildiği sektörlerin gelişmesi ve tüketicilerin bu ürünlere daha ucuz erişebilmelerine imkan sağlanacak. Bileşik ürünün görünmeyen kısımları koruma kapsamı dışında tutulacak. Örneğin, bir birleşik ürün olarak arabanın farları tasarım korumasından yararlanırken, normal kullanımda görünmeyen motor bloğu tasarım ile korunmayacak. 

Tasarıyla tasarımlarda çoklu başvuru yapma kapsamı genişletilerek daha fazla sayıda tasarımın tek bir başvuruda yapılmasına imkan sağlanıyor. Örneğin tencere ve bıçakla ilgili ayrı ayrı tasarım başvurusu yapılması gerekirken şimdi aynı başvuruda yapılmasına imkan sağlanıyor. Tasarıyla, başvuru tarihi verilmesi için gerekli belgelerin sayısının azaltılması, araştırma ve inceleme raporlarının yabancı ofislere gönderilmeden TPE’de daha kısa sürede hazırlanması ve patent işlem sürecinin çeşitli aşamalarında sürelerin kısaltılması yönünde düzenlemeler yapılırken, patent verme süresi 17-42 aydan 7-27 aya iniyor. Tasarıyla, sınai mülkiyet haklarında ‘uluslararası tükenme’ ilkesi uygulanacak. Bu ilkeye göre, hak sahibinin izniyle yurtdışında piyasaya sürülen bir ürünün ithalatına engelleme getirilemeyecek.

Coğrafi işaret tescil maliyeti azalacak 

Coğrafi işaret başvurularının yayın süresi altı aydan üç aya indirilerek coğrafi işaret tescil maliyetleri azaltılacak. Coğrafi işaret başvurularının Resmi Gazete, yüksek tirajlı ulusal gazete ve yerel gazetede ilan zorunluluğu kaldırılarak, coğrafi işaret başvuruları Enstitü Bülteni’nde yayınlanacak. Böylece tescil maliyetleri yaklaşık 5 bin TL ile 8 bin TL arasında azalacak ve tescil süresi kısalacak.