SPK, aracı kurum değil kişi avında

Ece CEYHUN

İSTANBUL - Sermaye Piyasası Kurulu'nun aracı kurumlara 20 Mayıs-19 Haziran tarihleri arasında yapılan işlemlerle ilgili araştırmaya geçmesi piyasada tedirginlik yaratırken borsacılar, ilk defa bu kadar geniş çaplı ve detaylı bir soruşturma yürütüldüğüne dikkat çekiyor. Borsacılardan edinilen bilgiye göre aslında elinde işlemlerle ilgili detaylı bilgi bulunan SPK, manipülasyon suçu için çapraz sorgu yapıyor ve aradaki bağlantıyı kuruyor. Borsacılar, önceki gün Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Dr. Vahdettin Ertaş'ın açıklamasında da yer aldığı gibi otoritenin kurum değil kişi avında olduğunu düşünüyor ve "Hem tweet atan, hem raporları ile Türkiye piyasasında olumsuz değerlendirmelerde bulunan ve ardından işlem yapanların peşindeler" yorumunu yapıyor.

SPK, 20 Mayıs'ta başlayan işlemlerle ilgili bazı aracı kurumlardan telefon kayıtlarına kadar bilgi isterken borsacılar, piyasanın yüzde 10'luk düşüş kaydettiği pazartesi günü yabancıdan çok yerlilerinde işlem yaptığını ve bir yerden sonra ‘zarar kesmek' diye bir olgunun da olduğunu kaydederek "Ya o sinirle yapılan telefon görüşmeleri ne olacak?" şüphesini yaşıyor.

Ceza mutlaka gelecek

Borsacılar arasında ağırlık piyasayı yaralamayacak, yatırımcı algısını bozmayacak cezaların geleceği yönünde. Daha önceki büyük düşüşlerde de incelemeler olduğunu ama ceza gelmediğini anlatan borsacılar, bu defa da yaralayıcı ceza gelmeyeceğini düşünüyor. Fakat bu kadar geniş kapsamlı bir incelemeden ibret-i alem olsun diye kişi bazında çok ağır cezaların geleceğine inanan da var.

Türkiye'nin önde gelen aracı kurumlarından birinin tepe yöneticisi "SPK birkaç aracı kuruma bizzat kendisi giderek hem bilgi almış hem de belge istemiş. SPK Başkanı'nın açıklamalarından aslında kimin ne yaptığının çok farkında olduklarını ve analizinin de yapıldığını düşünüyorum. Kurum ayrımına vurgu var. Demek ki aslında aşağı yukarı kişiler de belli. Ama irrasyonel bir ceza geleceğini de düşünmüyorum" dedi.

Bir başka aracı kurum yetkilisi ise "Paniğe sevk edenleri bulacaklar. Aradıkları hem tweet atan, hem raporları ile Türkiye piyasasında olumsuz değerlendirmelerde bulunan ve ardından işlem yapanlar. Tüm bu verileri karşılaştıracaklar. SPK'da hangi işlemin kim ve hangi aracı kurum üzerinden yapıldığının kaydı var. Demek ki gözetim mekanizmasına takılanlar olmuş" yorumunu yaptı.

Bazı borsacılar, SPK'nın düğmeye basmasının ardından piyasada çok fazla söylentinin dolaştığını bunlardan birinin de bazı analistlerin/ekonomistlerin müşterilerine, raporlarında "Türkiye'den çıkın" tavsiyesinde bulunduğunun söylendiğini aktararak "Bazı cezalar ekonomik olabilir ama bazılarının da lisansı süresiz iptal olabilir" dedi.

Belgenin gitmediği kurumda var

Bu arada SPK'nın araştırmayı büyükler üzerinden ağırlıklandırdığı da söyleniyor. Çünkü yazının gitmediği aracı kurum olduğu gibi istenen bilginin detayının az olduğu aracı kurumda olduğu söyleniyor. Yani SPK, aslında sadece kurumlar içinde kişileri değil kurumları da kendi arasında ayrıştırmış gibi duruyor. Ayrıca dünyaca ünlü bazı yatırımcıların yorumlarıyla işlemlerinin de karşılaştırılacağına inanan bir büyük aracı kurumun üst düzey yöneticisi ise "Belli hesaplardaki işlemlerin istendiğini duyduk" diye konuşurken yabancı yatırımcının sadece Türkiye'de değil pek çok ülkede işlem yaptığını ve bu ülkelerdeki politik riskin ya da iç karışıklığın daha yüksek olduğunu kaydederek "Yüzde 10'luk düşüşte yerli ağırlıktaydı. Kendine işlem yapanlar, limit aşanlar, gözetime takılanların her adımının üzerinden geçilecekmiş gibi duruyor" dedi.