Tıbbi cihazlarda ithal ürün bağımlılığı sürüyor
Temel tıbbi cihazlar sektöründe ihracat artsa da yüksek ithalat sebebiyle açık 1 milyar doların üzerinde seyrediyor. Sektör, yatırım için teşviklerin geliştirilmesini bekliyor.
YAYINLAMA
GÜNCELLEME
Mehmet KAYA
ANKARA - Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Türkiye Sağlık Sektörü Raporu’nda, Türkiye’de tıbbi cihaz üretiminin gelişmesinin teşvik uygulanmasına bağlı olduğu belirtildi. Türkiye’nin 2015’te 2.7 milyar dolarlık bir pazar büyüklüğüne ulaşacağı tahmini yapılan raporda, halen Türkiye’nin ihtiyacının sadece yüzde 15’inin yerli üretimle karşılandığı ve ithal bağımlılığının yüksek olduğu kaydedildi.
Son yıllarda temel tıbbi cihazlar sektöründe ihracat artsa da yüksek ithalat sebebiyle açık 1 milyar doların üzerinde seyrediyor. 2011’de 1 milyar 466 milyon dolar olan açık, geçen yılın 11 aylık döneminde 1 milyar 231 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Türkiye’nin tıbbi cihaz alanında dünyanın en büyük 20 pazarından biri olduğu belirtilen raporda, görüntüleme, sarf malzemeleri, ortopedik ve yerleştirilebilir cihazlar ve dental ürünlerin en fazla kullanılan ürünler olduğu vurgulandı.
Sektörün yüzde 6 dolayında düzenli bir büyüme ile 2.7 milyar dolarlık bir büyüklüğe erişeceği ve sağlık harcamaları içindeki payının azalmasına rağmen miktar artışının gerçekleşeceği kaydedildi. Türkiye tıbbi cihaz pazarının, ithalata bağımlılık, kalite, veri yokluğu, küresel rekabet, yerel üreticilerin bilinirliğinin azlığı, hammaddede ithalata bağımlılığın zayıf yönlerini ve tehditleri içerdiği belirtilen raporda, güçlü yönler ve fırsatlar ise; sağlık harcamalarındaki artış, ürün kalitesinin artırılması için çalışmalar, bölgedeki ülkelere göre yüksek seviyede üretim kapasitesi, doğrudan uluslararası yatırım çekilmesi, ucuz işgücü, üretim yatırımlarının Türkiye’ye çekilmesi ve teknolojik bilgi birikiminin artması olarak sıralandı.
Veri eksikliği var
Türkiye’de yerli üretimin artırılmasına yönelik son dönemde gelişen farkındalığa ilişkin olarak, sektördeki iyileştirme yapılması gereken alanlara ilişkin değerlendirme de yapılan raporda, sektöre ilişkin verilerin olmamasına dikkat çekili. Raporda, sektördeki cihazların miktarı, kalitesi, kullanım yoğunluğu vb. her türlü verinin bulunmadığı kaydedilen raporda, yatırım planlaması için bu türden verilerin merkezi olarak üretilmesi gerektiği belirtildi. Sektörde yatırımın yapılması için teşvik mekanizması geliştirilmesin şart olduğu vurgulanan raporda, yüzde 85 oranında ithalata bağımlı olan sektörde son teknoloji ürünlerin ithal edildiğini, bunun üretime yönelik yatırımları güçleştirmesi yanında, yerli üretimin desteklenmesi yanında ayrıca ar-ge teşviki mekanizması geliştirilmesini de gerekli kıldığı vurgulandı. Öte yandan, temel tıbbi cihaz grubunu oluşturan, sarf malzemeleri dışındaki, görüntüleme cihazları, tıp, cerrahi, dişçilik ve veterinerlikte kullanılan alet ve cihazlar, ortopedik, vücut içi ve dışı cihazlar, protez ve işitme cihazları grubunda Türkiye’nin ihracatının arttığı gözlendi. TÜİK verilerine göre, bu üç grupta 2011’de 166.3 milyon TL’lik ihracat, 2012’nin 11 ayı sonunda aşılarak 174 milyon dolara yükseldi. İthalat ise 2011’de 1.6 milyar dolar olurken, 2012 yılı 11 ayı sonunda 1.4 milyar dolar ile geçen yıla yakın seviyede gerçekleşme sinyali verdi.