Türkiye'nin rekabetçiliğini artıracak karar

SERCAN AKINCI

İSTANBUL - Türk sanayicilerin sürekli şikayet ettiği üretilmeyen hammaddenin de ithalatından alınan yüksek vergiler sıfırlanabiliyor. Firmaların bir hammaddenin AB ve Türkiye’de yeteri kadar üretilmediğini ispat etmesi halinde Gümrük Birliği çerçevesinde ‘Askıya Alma Sistemi’ sayesinde gümrük vergileri sıfırlanıyor.

Bu sistem sayesinde 1 milyar euroluk gümrük vergisi ödenmeyerek AB’li sanayicilerin cebinde kalıyor. Türkiye’de ise doğrudan ya da dolaylı olarak bu sistemden sadece 50 milyon euro düzeyinde yararlanılabiliyor. Hammaddede gümrük vergisi ödenmemesi firmaların maliyetlerini düşürdüğü için ürünlerinde rekabetçiliği yakalamalarını sağlıyor. Türkiye’de bu sistemden yararlanan plastikçiler 4 hammaddede 1 Temmuz itibariyle gümrük vergilerini askıya aldırdılar.

Plastik hammaddelerindeki gümrük vergisini askıya alma sürecini DÜNYA’ya anlatan İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Murat Akyüz, bunun için geçtiğimiz yıl Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’ne başvurulduğunu söyledi. Konunun AB’de de ele alındığını aktaran Akyüz, “Orası onayladığı için Türkiye bu vergileri askıya aldı. Daha sonra yeterli üretim olduğu ispatlanırsa o zaman tekrar gümrük vergi konabilir. Bu sistem tüm sektörler için geçerli. Artık başka sektörlerde de askıya almalar başlayacak” dedi. 

Türk sanayicilerin AB’li rakiplerinin yıllardır bu sistemi kullandıklarını ifade eden Akyüz, Türkiye’nin bundan daha yeni haberinin olduğunu belirtti. Akyüz, Türk sanayicinin hammadde ithal ederken Gümrük vergisi ve Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) kesintisiyle birlikte yüzde 13’lük maliyeti çektiğini hatırlatarak, kimya sektöründe başka hammaddeler için de gümrük vergisinin kaldırılması için başvuruların olacağını savundu. 

Yeni başvurularda Türkiye 2’nci 

Bu 4 hammaddedeki gümrük vergilerinin askıya alınmasının diğer üretimi yetersiz hammaddeler için de emsal teşkil edeceğini ileri süren Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu ise Türk sanayicilerin bu sistemden yeteri kadar haberdar olmadıklarını vurguladı. Türk firmalarının ilk kez 1 Temmuz itibariyle bu sistemden efektif olarak faydalanabileceğinin altını çizen Eroğlu, şöyle devam etti: “Avrupa Birliği Askıya Alma Sistemi ile 1 milyar euroluk gümrük vergisini tahsil etmeyerek sanayicisine kazandırıyor. Oysaki ülkemizin bu sistemden yararlandığı rakam sadece 50 milyon euro. Yani AB’nin 20’de 1’i mertebesinde. Gümrük vergisi sıfırlanan 4 hammaddeyi sektörümüz 5 yıl süreyle sıfır vergi ile ithal etmiş olacak. Dolayısıyla bu verginin maliyetlerimiz üzerindeki baskısından da kurtulacağız. Maliyetlerin düşmesi fiyatlarımıza avantaj olarak yansıyacak ve global piyasalardaki rekabet gücümüz açısından önemli bir destek sağlayacak. Sevinerek söylemeliyim ki bu başarıdan sonra yeni başvurularda bu dönem itibariyle başvuru sayısında İtalya’dan sonra ikinciliğe oturduk.” 

En fazla ithalat Suudi Arabistan’dan

 Plastikçiler, 1 Temmuz 2014 tarihinde yürürlüğe girecek uygulama çerçevesinde; beş yıl süreyle plastik sektöründe faaliyet gösteren işletmeler lineer alçak yoğunluklu iki çeşit polietilen, yalnızca etilen ve 1-heksen kopolimer ile klorlu poliolefin maddeleri için yapacakları ithalatta ürünlerin askıya alma listesinde yer aldığını belirterek gümrük vergisinden muaf olabilecekler. 2013 yılı verilerine göre söz konusu dört hammadde ağırlıklı olarak Suudi Arabistan, İran ve Katar’dan ithal ediliyor. Bu 4 hammaddeyle plastik çocuk parkları, toplar, su depoları, otomotiv yakıt deposu, aydınlatma ürünleri, plastik mobilya, plastik spor ve kondisyon aletleri üretiliyor.

'Sistemden haberimiz yoktu'

Yeteri kadar üretilmeyen hammaddelerde gümrük vergisinin askıya alınmasıyla ilgili bir bilgisinin olmadığını ifade eden Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Cem Negrin, "Bizim Eurotex'te adamımız var ama bu konudan hiç haberimiz yok. Hazırgiyim geçen ay zam rekoru kırdı. Bu sistem kullanılırsa fiyatlar düşer" dedi. Gümrük vergisini Askıya Alma Sistemi'nin ihracatın önünü de açacağını aktaran Negrin, Avrupa'ya Türkiye gibi hızlı mal yapan Romanya, Bulgaristan, Fas gibi ülkelere karşı büyük avantaj elde edileceğini savundu.