Ukrayna'ya 2,5 yılda 34 milyar Euro'luk destek veren Almanya'dan tasarruf kararı

Almanya, en büyük ikinci destekçisi olduğu Ukrayna’ya ve Ukraynalılara Rusya ile savaşın başladığı Şubat 2022'den bu yana 34 milyar Euro'luk mali, askeri ve insani destek tahsis etti ancak ülkenin 2025 bütçe planlamasına göre desteğin azaltılacak olması tartışmalara yol açtı.

Rusya-Ukrayna savaşının Şubat 2022'de başlamasının ardından Batılı ülkeler, Ukrayna’ya askeri, mali ve insani yardım sağladı. Almanya, bu destekte ABD’den sonra Ukrayna’ya yardım eden ülkeler arasında ikinci sırada yer alıyor.

Tasarruf önlemleri 2025 yılında devrede olacak

Ülkede Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti'den (FDP) oluşan koalisyon hükümetin anlaşmaya vardığı 2025 bütçe planlamasının ardından tasarruf önlemleri devreye girdi.

Alman basınına göre, savaşın başladığı 2022'den bu yana Almanya'nın Ukrayna'ya artarak devam eden desteği, bu yıl 7,1 milyara Euro iken, yeni bütçe planlamasına göre gelecek yıl 4 milyar Euroya inecek. Almanya 2026'da Ukrayna'ya desteğini 3 milyar Euroya indirecek, bunu takip eden 2027 ile 2028 yıllarında da Ukrayna'ya toplam 1 milyar Euro yardım yapacak. Bu kapsamda Ukrayna’ya şimdiye kadar kararlaştırılanların dışında yeni yardımlar sağlanamayacağı yönünde ortaya çıkan haberler, Almanya'da tartışmalara neden oldu.

Maliye Bakanı ve FDP Genel Başkanı Christian Lindner'in Ukrayna'ya yardımların azaltılmasına ilişkin talebini bir mektupla 5 Ağustos'ta Savunma Bakanlığı'na iletmesi, bu girişimin ilk ayağı olarak gösterildi. Lindner'in mektupta Ukrayna'ya yardımlara ilişkin 'yeni tedbirlerin sadece bu sene ve gelecek yılların bütçelerinde finansman sağlanması durumunda alınabileceğini' aktardığı ifade edildi.

Başbakan Olaf Scholz'dan ek taleplere olumsuz yanıt

Alman basını, ayrıca hükümetin Ukrayna’ya askeri yardımları kısıtlamak zorunda kaldığını vurgulayan haberlerinde, Başbakan Olaf Scholz'un talimatıyla Savunma Bakanlığı'ndan gelecek ek taleplere onay verilmeyeceğini de aktardı. Haberlerde, Alman hükümetinin gelecek yıllarda Ukrayna’ya daha çok "G7 ülkelerinin üzerinde anlaştığı ve Rusya’nın dondurulmuş varlıklarından elde edilecek kârlardan" destek verilmesini istediği de belirtildi.

Dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin ne zaman kullanılmaya başlanacağının bilinmemesi ve Almanya’nın gelecek yıllar için ayırdığı paranın şimdiden neler için harcanacağının kararlaştırılmış olması, Ukrayna’ya desteğin sekteye uğrayabileceğine işaret ediyor. 

Bu haber ve tartışmalar karşısında Alman hükümeti, Ukrayna’ya desteğinin devam edeceğini belirtirken, Ukrayna’nın desteklenmesini isteyenler ise hükümetin gelecek yıllar için öngördüğü paranın yeterli olmayabileceğini ifade ediyor. SPD Milletvekili Michael Roth, hükümetin Ukrayna için bütçede daha fazla fon ayırmamasının "kötü bir sinyal" olduğunu belirterek, Rus varlıklarından elde edilecek karın da yeterli olmayacağını belirtti.

Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ise Almanya’nın Avrupa’da Ukrayna’nın en büyük destekçisi olarak kalmasını beklediğini ifade etti. Almanya’nın bu kararıyla Avrupa’nın güvenliğini zayıflattığını ileri süren Kiesewetter, Ukrayna'nın her şeyden önce verilecek desteğe güvenmeye ve mali planlama yapmasına ihtiyaç duyduğunu kaydetti.

Destek detayları...

Almanya şimdiye kadar hem Alman Silahlı Kuvvetlerin envanterinden hem de silah şirketleriyle anlaşmalar sonucunda çeşitli silah sistemlerini Ukrayna’ya teslim etti. Bunların arasında 58 Lopard 1A5 ile 18 Lopard A2 muharebe tankları, 120 Marder piyade savaş tankı, çok amaçlı kullanılan Bandvgn 206 tipi araçlar gibi zırhlı savaş araçları, hava savunması için 3 Iris T-SLS, 3 Patriot, 2 Skynex, 4 Iris T-SLM sistemleri ile 500 Stinger hava savunma füzeleri, Cobra tipi keşif sistemi, 5 Mars II, 14 obüs gibi topçu sistemleri yer aldı. Bunun yanı sıra keşif için kullanılan yüzlerce insansız hava aracı, onlarca mayın arama, zırhlı kurtarma araçları, koruyucu ve özel ekipman, askeri lojistik alanında kullanılacak araçlar ve malzemeler ile silah sistemleri için kullanılan çok sayıda mühimmat da şimdiye kadar Ukrayna’ya verildi.

Almanya, gelecek dönemde bazıları başka ülkelerle birlikte başlatılan inisiyatif kapsamında Marder ve Leopard tankları, Skynex hava savunma sistemi, obüsler, Sea King Mk41 tipi helikopterler gibi araçları da sağlamayı planlıyor. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Ukrayna’nın talep ettiği Taurus füzelerinin Ukrayna’ya sağlanmasına ise karşı çıkıyor.

Almanya yönetimi: Rusya-Ukrayna savaşında taraf değiliz

Almanya, askeri yardımların yanı sıra Ukrayna’ya ülkenin alt yapısının yeniden inşası, insani yardım, devlet kurumlarının işlemesi, tıbbi malzeme desteği ile savaştan kaçan ve Almanya’ya sığınan 1 milyondan fazla Ukraynalının geçimlerini sağlamları için yardımda bulunuyor. Ayrıca 10 binin üzerinde Ukrayna askerine Almanya'da eğitim verildi. Alman hükümeti, Rusya’nın Ukrayna’ya uluslararası hukuka aykırı olarak saldırdığı ve Ukrayna’nın kendisini savunma hakkı bulunduğunu savunuyor. Bu bakımdan Ukrayna’ya yapılan silah yardımlarının da uluslararası hukuk çerçevesinde olduğunu vurgulayan Alman hükümeti, Almanya’nın savaşın tarafı olmadığını belirtiyor.