Yeni nesil girişimciliği nasıl trend yaparız?

VOLKAN AKI

Aslında kime sorsanız Türkiye müthiş girişimci bir ülkedir... Hatta ekonomimizde övündüğümüz en önemli şeylerden biri girişimci iş adamlarımızdır. Bizim girişimci illerimiz de vardır... Gaziantep, Kayseri, Denizli... Bir zamanların birbiriyle girişimcilik rekabeti nedeniyle övündüğümüz şehirlerdir. Hatta müteahhitlerimizin dünyayı fethetmesiyle de çok gurur duyarız... Bunlar Türkiye’nin özellikle son 25 yıllık büyümesine damga vuran girişimcilik başarıları.

Ancak dünya hızlı değişiyor ve günümüzde yeni kraterlere göre oluşan girişimcilik liginde ilk yirmiye bile giremiyoruz... Girişimciliğimiz Denizli’nin havlularında, Gaziantep’in halılarında; ipliklerinde, müteahhitlerimizin Rusya ve Libya başarılarında takıldı kaldı. Bu girişimcilik rüzgârı bizi belli noktalara taşıdı ancak ileriye götürecek kadar yeterli olmuyor. Günümüzde mutlaka çok güzel örnekler, “yeni nesil girişimcilik” örnekleri de ortaya çıkıyor. Pek çok girişimcilik network’ü de ekosistemi oluşturma konusunda çaba sarf ediyor, ancak bir dönemin “girişimcilik” rüzgârı benzeri güçlü bir etkiyi yaratabilmiş değiliz…

Trendler neler?

Peki yeni nesil girişimcilik dediğimiz, yeni yapının özellikleri neler, bu konuda yeni algılar, trendler neler, bunları ana maddeler halinde şöyle derlemek mümkün: X Girişimcilik artık ekonomide sadece “enerji üreten bir motor” değil. Girişimcilik bir ülke için bir “kalkınma modeli”... Yani 3-5 iyi niyetli girişimciyle olacak bir konu değil. Bu özelliğiyle de geleceğin ülkeler rekabetinde en belirleyici unsur... - Girişimciliğin bir kalkınma modeli haline dönüşmesi, kamuda, özel sektörde ve toplumda kültürel değişim ihtiyacını ortaya çıkarıyor. Ülkede yeni nesil girişimciliği destekleyen bir ruh hali oluşması gerekiyor.

- Kültürel ve toplumsal değişim ihtiyacı eğitim sisteminden çocuklardan - gençlerden başlayacak bir dönüşümü gerekli kılıyor.

- Yeni nesil girişimcilik “değer yaratan” modeller üzerine gelişiyor. Oysa bizim anladığımız girişimcilik hâlâ sadece iyi ‘para’ kazanan modeller üzerinde yoğunlaşıyor.

- Yeni nesil girişimcilikte değer yaratmak; yaratıcılık, yenilikçilik ya da inovasyondan geçiyor.

Mevcut işleri taklit eden ve fark yaratmayan girişimler yeterli değer yaratmıyor ve “yeni nesil girişimcilik” modelleri içinde yer almıyor.

- Yeni nesil girişimcilik teknoloji hatta dijital odaklı… Bu, ihtiyaçların tespit edilerek ona göre stratejik bir eğitim, yatırım ve teşvik modellerinin oluşmasını zorunlu kılıyor.

- Tüm dünyada en iyi girişimcilik modellerinin temeli iyi finansman modelleri ile güçleniyor.

Bankacılık sisteminden sermaye piyasalarına teşvik eden bir düşünce yapısı ve modeller gerekiyor.

- Son olarak olmazsa olmazlardan biri ise; girişimcilerin kendilerini güvende hissedeceği iyi bir hukuk alt yapısı, vergi sistemi ve yaratıcılığı teşvik eden özgür düşünce ortamı.

Yirmi beşincilikten otuz yedinciliğe düştük

TÜSİAD, geçtiğimiz günlerde Türkiye’de girişimciliğin dönüşümü için 22 önemli proje açıkladı. Gazeteniz DÜNYA’da da bu habere geniş yer verildi. Genelde projeler basında yer almadı. Ben, yeni nesil girişimcilik adına önemli bulduğum bazılarını yandaki kutuda başlıklarıyla aktardım. Ama bunları yazmadan, öncelikle TÜSİAD Başkanı Erol Bilecik’in şu değerlendirmelerini de aktarmak istiyorum: “Dünyada girişimcilikle yaratılan değerin yüzde 78’i, 7 ülkedeki 11 şehirde toplanmış durumda. 130’dan fazla ülkenin değerlendirildiği Küresel Girişimcilik Endeksi raporunda dört yıl önce 25. sıradayken bugün 37. sıradayız. Önemli bir eşikteyiz ve bu eşiği atlayabilmek için 5 yılımız var.”

TÜSİAD’ın projeleri neler?

TÜSİAD’ın 22 projesini de burada anlatmak zor. Ama bazılarını kısaca size fikir vermesi açısından özetlemeye çalışacağım. İşte bazı projeler: 

- Girişimcilik Kurumsal Düzenleme: Kamu politika ve uygulamalarının sistematik biçimde yürütülmesine yardımcı olacak, girişimcilik ekosisteminin tüm bileşenlerini içeren bütüncül bir yasal düzenleme yapılması.

- Girişimciliğe Yönelik Altyapının Güçlendirilmesi: İlgili projede, belediyelerin ve kamunun desteğiyle hayata geçirilebilecek öneriler çerçevesinde girişimcilere birtakım imkânlar sunulması.

- Dikey Hızlandırıcılar Kurulması: Teknoloji geliştiren girişimleri destekleyecek hızlandırma programlarının kurulması.

- Girişimcilik Ekosistemi Teşvikleri: Türkiye’de girişimcilik ekosistemi hakkında katma değerli veri toplayan şirketlerin ya da akademik kurumların ve ortak paylaşımlı çalışma alanlarının büyümesinin sağlanması.