Borsacılara temmuzda komisyon şoku

İSTANBUL - Borsa İstanbul AŞ'nin 1 Temmuz 2014 tarihinde yürürlüğe giren yeni ücret tarifesi, temmuz ayında özellikle adet bazında yüksek işlem hacmi gerçekleştiren yatırımcıların ekstrelerini görmeleriyle şok etkisi yarattı.

Borsa İstanbul AŞ, 30 Mayıs 2014 tarihinde Pay Piyasasında uygulanan borsa payı oranlarını artırırken, aynı zamanda şimdiye kadar görülmeyen ve hem yatırımcının hem aracı kurumların yabancı oldukları bir uygulamaya giderek işlemlerden sözleşme başına maktu bir ücret alınmasına karar vermişti. Maktu ücretin işlemin gerçekleşmesiyle alıcı ve satıcıdan ayı ayrı 1 kuruş olarak uygulanacağının belirlendiği kararlar 1 Temmuz'da yürürlüğe girdi.  

Kararların açıklandığı zaman taraflardan işlem başına 1 kuruş alınmasının üzerinde çok fazla durulmadığını belirten borsa yatırımcıları ve sektör çalışanları, temmuz ayında kesilen ücretlerin görülmesi ile bu ücretlerin ne kadar yüksek bir seviyeye çıkabileceğinin ve haksızlıklara neden olabileceğinin anlaşıldığını belirtiyor.

 "En olumsuz etkilenecekler küçük ve orta ölçekli yatırımcılar"  

Borsa Yatırımcıları Derneği (BORYAD) Başkanı Veli Vilyoli, borsa yatırımcılarının henüz küçük bir kısmının, temmuz ayına ilişkin ekstrede kesilen komisyon ve ücreti görmesiyle maktu ücretin neden olduğu maliyet artışlarının farkına vardığını belirtti.

Vilyoli, özellikle adet bazında fazla işlem yapan küçük ve orta ölçekli yatırımcıların ciddi  bir maliyetle karşılaşabileceklerini belirterek, yatırımcının bir emir girdiğinde bunun bir kuruş ile ücretlendirilmediğini, işlemin gerçekleşmesine göre ücretlendirilmesinin yatırımcı inisiyatifinde olmayan bir nedenden dolayı cezalandırılması, aynı zamanda girilen bir emirle ilgili belirsiz bir maliyet yüklenmesi anlamına geldiğini ifade etti.

Aracı kurumların da artan yatırımcı maliyetlerinden olumsuz etkileneceklerini tahmin eden Vilyoli, büyük yatırımcıların aracı kurumlara çok küçük komisyonlar ödediğini, aracı kurumların gelir kapısının sayıları hızla azalan küçük ve orta ölçekli yatırımcılar olduğunu ve bunların maliyetlerinin artırılmasının işlem hacimlerinin düşmesine ve aracı kurum gelirlerinin düşmesine neden olacağını vurguladı.

"Borsada çok övündüğümüz likidite olumsuz etkilenebilir"

Borsacı Ali Bahcuvan ise bir yatırımcının herhangi bir hisse senedi sırasında 10 bin adetlik tek bir alış emri yollamış olsa bile eğer karşı taraftan 100 farklı satış emri yollandıysa tek bir emir yollayan yatırımcının da yüz kez maktu ücret ödemek zorunda kalmasının küçük yatırımcıları ve özellikle traderları olumsuz etkileyeceğini söyledi.  

Traderların Borsa İstanbul'un en övünülen tarafı olan likidite sağlayıcıları olduğunu aktaran Bahcuvan, maliyetlerin artması, işlem hacminin ve buna paralel olarak da hisse senetlerinde likiditenin azalması anlamına geleceğini belirtti.

Bahcuvan, "Finans merkezi olma iddiasında olmamız çok doğru ve olması gereken bir iddia, ancak yapılanlar bu iddiaya tezat oluşturuyor maalesef. Önce işlem yapanların ve aracı kurum dağılımlarının gizlenmesi, ardından aracı kurum ve işlem yapanların maliyetlerinin artırılması piyasanın likiditesini olumsuz etkileyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

 Alınan ücret bazı hisselerde yüzde 2'yi bile geçebiliyor

Yeni maktu ücret uygulaması ile 0,50 TL'lik bir hissede bir lot işlem yapılması 1 kuruşluk maktu ücretin oransal olarak yüzde 2'ye denk  gelmesine neden oluyor. Pay piyasasında halen 30 kuruştan işlem gören hisse senetleri var.

Borsa İstanbul yetkilileri değişen ücret ve paylarla ilgili olarak şimdiye kadar kendilerine olayı anlamaya çalışan bir kaç telefon geldiğini ancak kendilerine ulaşmış bir şikayetin olmadığını ifade etti.