Borsanın "enerji"si zayıf

İSTANBUL - Türkiye'de her yıl artan enerji ihtiyacı ve kısa vadede gerçekleştirilen elektrik piyasası özelleştirmeleri ile dikkati çeken enerji şirketlerinin Borsa İstanbul'daki hisse fiyatlarının yatay seyri devam ediyor. 

Borsa İstanbul'da işlem gören şirketler 2014 yılının ilk yarısında yatırımcısına yaklaşık yüzde 16 kazandırırken, BIST Elektrik sektör endeksinin getirisi yüzde 7'de kaldı. BIST 100 endeksinin 2011 yılından itibaren yatırımcılara sağladığı kazanç yüzde 18,9 olurken, BIST elektrik endeksi aynı dönemde yüzde 47 değer kaybetti. 

BIST Elektrik endeksi hesaplamasına dahil olan şirket hisseleri 2011'den itibaren genel olarak yatırımcısını üzerken, son 6 aylık performanslarına bakıldığında ise yatay bir bantta dalgalı bir seyir izledi. 

BIST Elektrik endeksindeki şirketler ve enerji sektöründe faaliyet ve yatırımı olmakla birlikte farklı sektör endekslerine dahil olan şirketler içerisinden sermayesi en yüksek 11 şirketin hisseleri baz alındığında ise 2014'ün ilk yarısında yatırımcısına ortalama yüzde 9,06 kazandırdıkları görülüyor. 2014'te güçlü sermaye yapıları ile enerji sektöründe öne çıkan şirketlerden yatırımcılarına en yüksek getiri sağlayan ilk üç şirket yüzde 35,34 ile ODAŞ Elektrik, yüzde 19,35 ile TÜPRAŞ ve yüzde 17,97 ile Aygaz oldu. 2014 yılında yatırımcısına kaybettiren iki şirket ise yüzde 13,78 ile İpek Doğal Enerji ve yüzde 3,33 ile AK Enerji oldu. 

Uzmanlara göre, Türkiye'nin dünyada Çin'den sonra enerji talebi en çok artan ikinci ülke olmasına karşın enerji tüketiminde yüzde 70 oranında dışa bağımlı olunması, sektörde faaliyet gösteren şirketlerin karlılık oranlarını büyük oranda olumsuz etkiliyor. 

Enerji Borsası sektördeki şirketlerin değerine olumlu katkı sağlayacak 

Elektrik piyasalarında fiyatların Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) bünyesinde kurulan Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi (PMUM) aracılığı ile kamu eliyle tespit edilmesi, adil bir şekilde belirlense de fiyatlara olan güvensizliğin bir nedenini oluşturuyor. 

Bu güvensizliğin önüne geçecek önemli adımlardan biri olan Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi'nin (EPİAŞ) yüzde 40'lık bölümünün özel sektöre devri hazırlıklarında sona gelindi. 

EPDK tarafından  2 Temmuz 2014 tarihinde yayınlanan yönetmelikle EPİAŞ bünyesinde 'Enerji Borsası' kurulmasının altyapısı hazırlandı. Yönetmelikte elektrik piyasasında tedarik ve üretim lisansı sahibi şirketlerin 28 Ağustos 2014 tarihine kadar katılım tekliflerini EPDK'ya bildirmeleri isteniyor. 

Siyaset, Ekonomi ve Toplumsal Araştırmalar Vakfı'nın Temmuz 2013'te yayınladığı 'Enerji Borsası' analizinde şeffaflık ve ser­best piyasa ortamında oluşacak olan elektrik fiyatlarının öngörülebilir olmasının yatırım­cıları çekeceği, Türkiye'nin önemli bir enerji üssü olmasına katkı sağlayacağı ve bunun da nihai tüketicilere orta ve uzun vadede olumlu yansımaları olacağı öngörülüyor.