Dolar ve euroda tarihi zirve!

Yurtiçinde, genel seçimlerde hiçbir partinin tek başına hükümet kuracak çoğunluğu elde edememesinin ardından Dolar/TL tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 2,80'nin üzerine çıkarken, euro/TL de son 1,5 yılın en yükseği olan 3,1120'yi gördü. Sepet bazında TL tek parti iktidarı döneminin son bulduğunu gösteren seçim sonuçları ardından 2,95'i aşarak yeni tarihi zirveye çıktı. 

Analistler, siyasi partilerin hükümet kurma çalışmaları ve bu konuda yapılacak açıklamaların kısa vadede piyasaların yönü üzerinde ana belirleyici olacağını ifade ederken, döviz kurlarındaki yükselişlerin de etkisiyle pay piyasasının açılışında sert düşüşlerin görülebileceğini tahmin ediyor. 

Peki bundan sonrası piyasalar neye, nasıl tepki verecek? Uzman analistler DÜNYA'ya değerlendirdi:

DÜNYA Gazetesi yazarı ve İş Yatırım Araştırma Direktörü Serhat Gürleyen:

Piyasalar politik belirsizliği fiyatlamaya devam edecek

"Seçimler sonrası piyasalarda satış baskısın devam etmesini bekliyoruz. Genel seçimler öncesi piyasalara sat tavsiyesi verdiğimiz stratejimizi oluştururken, üç temel soru sormuştuk? (1) Seçimler sonrasında nasıl bir hükümet kurulacak? (tek parti, koalisyon); azınlık). (2) Yeni hükümetin uygulayacağı politikalar ne derece piyasa dostu ve reform yanlısı olacak? (3) Piyasaların yeni hükümete tepkisi oluşacak? Bu sorulara verdiğimiz cevaplardan ikna olmadığımızdan “Köprüden önceki son çıkış” isimli strateji raporumuzda satış önermiştik. 

Seçimler sonrası oluşan tablo, bu üç sorudan sadece sonuncusunun cevabını veriyor: Ankara kulislerinden gelen duyumlar Ak Parti’nin koalisyon hükümeti kurmak yerine ülkeyi yeniden seçimlere taşıyacak bir erken seçim yoluna gideceğini gösteriyor. Ak Parti’nin olmadığı bir koalisyon hükümetinin kurulması için CHP ve MHP’nin kuracağı bir hükümete HDP’nin dışarıdan destek vermesi imkansız olmayan ama çok zor bir senaryo.

Her iki senaryoda da Türkiye önceliğin ekonomiden politikaya yöneldiği bir konjonktüre girecek. Böylesine zor şartlar altında kurulacak bir hükümetin Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu yapısal reformları yerine getirmesi çok zor. Türkiye’yi kısa zamanda seçime taşıyacak bir hükümetin uzun vadede ülkenin menfaatine taşıyacak bir programı uygulayabilmesi çok zor. 

Gelişmekte olan ülkelerde yaptığımız çalışma piyasaların seçimleri satın alması için güçlü halk desteği ve piyasa dostu doğru politikaların uygulanmasının gerekli olduğunu gösteriyor. Türkiye’de değil arkasında güçlü halk desteği olan doğru ekonomik politikalar uygulayacak bir hükümetin kurulması, bir hükümetin kurulup kurulmayacağı bile belli değil. 

Böyle bir senaryoda piyasalar doğal olarak önce satıp sonra durum değerlemesi yapacaklar. Borsa, tahvil ve Türk Lirası'nda kısa vadede yön aşağı olacaktır."

DÜNYA Gazetesi Yazarı Erkin Şahinöz:

Belirsizlik artışı risk primini yükseltir

DÜNYA Gazetesi Yazarı Erkin Şahinöz, seçimlerle ilgili yaptığı ilk değerlendirmede şunları söyledi; "Piyasalar açısından "en negatif" senaryonun gerçekleşen senaryo olmadığını söylemeliyim. En negatif senaryo olmamakla birlikte, belirsizlik artışı risk primini yükseltir, borsa bozulur, dolar yükselir. Piyasa açısında "en negatif" senaryo diğer uç olurdu. Seçim sonuçlarından bağımsız, kurda 3.20 (en geç 2016 içinde) beklediğimi zaten haftalardır birçok mecrada aktarıyorum." 

Dunya.com yazarı ve Stratejist Aydın Eroğlu:
Merkez Bankası harekete geçebilir

"Sonuçların çok farklı yorumu var. Net bir belirsizlik olacağı için yarın döviz ve faizde baskı, borsada sert değer kayıpları muhtemel. Bu kayıplar seçim - hükümet ihtimallerine göre değişkenlik gösterecektir. Hükümet kurulabilir ve güven oyu alırsa bir toparlanma yaşayabilir. Fakat önümüzde yeni bir erken seçimi çok kuvvetli, görüyorum. O nedenle borsada çok fazla yukarı toparlanma ihtimali görmüyorum. 

Burada, döviz tarafında olası baskı ve yukarı ataklar çok öenmli. Merkez Bankası, seçim sonuçlarına da bakarak daha bağımsız davranacaktır. Dolarda 2,74 üzerine çıkılması halinde Merkez Bankası faiz artırabilir. Eğer Merkez Bankası bunu yapmazsa, dolar 2,74'ün üzerine çıkar, Merkez de müdahale etmez ise bu bizim reyting notlarımız için risk taşır. Merkez'in her şekilde döviz ataklarını karşılayacağını düşünüyorum. 

2001 gibi bir kriz beklemiyorum, yatırımcı bir müddet sakin olmalı."

Piyasa analisti Selim Işıklar:

Yeni ekonomik program beklenecek

"Bir koalisyon ihtimali piyasalar tarafından son dönemde fiyatlanmaya başlamıştı. Her ne kadar fiyatlanmış olsa da kimi yatırımcı için sürpriz olmuş olabilir. Sonuçlar ya koalisyon ya da azınlık hükümetini gösteriyor. 

Piyasalar, eğer koalisyon kurulursa ne gibi politikalar izleyeceğini bekleyecek. Koalisyonun ekonomi anlayışı yönü belirleyecek. Zaten şu anda ekonomide çok ciddi yıpranmalar söz konusu, o nedenle koalisyonun ekonomi anlayışının ne olacağı çok önemli. 

Hisse bazında özellikle baskıda kalan şirketler için de hareketlilik olacak. 

Kısa vadeli trendlerde bir değişim olmakla birlikte yaşanacak gelişmeler zaten uzun vadeli (Fed'e endeksli) trendi değiştirmeyecek.

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi ve Yatırım Bankacısı Attila Köksal:

Büyük bir sarsıntı olmaz

"Ben piyasalar açısından makul denilebilecek bir sonuç çıktığını ve yarın borsa ve kurlarda büyük bir sarsıntı olmayacağını düşünüyorum. Politik belirsizlik iyi kötü fiyatlanmıştı. Toplumsal rahatlama ile birlikte piyasalar zamanla yukarı gidebilir. 

Açılışta sert hareketler olursa paniğe kapılmamak lazım. Diğer yandan orta vadeli görünümün iyi olmadığı yönündeki görüşüm devam ediyor."

ING Bank Döviz Masası Müdürü Burçin Metin

Erken seçim fiyatlanmadı

Seçim sonuçları kısa vadede piyasada satış baskısını beraberinde getirecek. Seçimler piyasa istikrarı açısından belirsizliği artıran bir sonuca işaret ediyor. Bundan sonra piyasa öncelikle 'Hükümet kurulabilecek mi kurulamayacak mı?' bunu izleyecek. Eğer bir koalisyon kurulursa bu Türkiye için pozitif mi negatif mi; istikrarı devam ettirebilecek mi ettiremeyecek mi ona bakacağız. İstikrarın devam ettiği bir koalisyon piyasada pozitif fiyatlanacaktır. Koalisyon çıkmaz ise süreç sürüncemede kalır ve devamında erken seçim ihtimali doğarsa satış baskısı devam edecektir. Henüz erken seçim fiyatlarda yok. Bu, belirsizliğin daha da uzaması anlamına geliyor ve satış baskısını daha da arttıracak bir süreç."

Global Menkul Değerler Stratejisti Gökhan Uskuay: 
Erken seçim henüz fiyatlanmadı

"Sabah itibariyle piyasalarda ilk olarak hem kur tarafı hem de borsa tarafı satıcılı olacaktır. Yüksek ihtimalle bu sonuçlara göre AKP-MHP koalisyonu çıkabilir. Bu herhangi bir şekilde sürpriz olmayan bir sonuç. Anketlerin ortalamasına benzer bir sonuç. Tek parti olmayacağı zaten fiyatlanmıştı. Sonuçlara göre iki olasılık var. Biri koalisyon, diğeri erken seçim. Ancak bu olasılıklardan erken seçim piyasalar tarafından henüz fiyatlanmadı."

Ünlü&Co Portföy Yönetimi Genel Müdürü Murat Gülkan:
Olumlu yorumlayanlar da olacak

"Kısa süreli olarak bir miktar volatilite olabilir ama bu seçim sonuçlarını orta vade için olumlu görecek bir yatırımcı kesimi de olacaktır. Türkiye'de en azından demokrasinin işlediği bir kez daha teyit edilmiş oldu. Sonuçlar, seçmenin algısı ve hassasiyetleri ile ilgili manidar ve hassas mesajlar içerdi. Hisse senedi piyasası açılışta düşebilir ama yarım saatlik, bir saatlik hareketleri tahmin etmenin bir faydası yok ve mümkün değil."