Piyasalar, kayıplarının bir kısmını telafi etti

ABD'de başkanlığa Trump'ın seçilmesinin yarattığı volatilite ardından 3,30'u gören TL, gün içerisinde kayıplarının bir kısmını geri aldı. Sert satışlarla açılan Borsa İstanbul ise, önceki kapanış seviyelerine geri döndü. 

Dolar/TL, ABD başkanlık seçimlerini tahminlerin aksine Cumhuriyetçi Donald Trump'ın kazanmasının ardından illikit piyasada tarihi zirve olan 3.30'u gördükten sonra hacimlerin artmasıyla ve küresel piyasalardaki satış baskısının da hafiflemesiyle birlikte gördüğü zirve seviyelerinden geriledi.

TL, piyasaların kapanış saatleri itibarıyla dolar karşısında yaşadığı kayıplarının bir bölümünü telafi ederken piyasalarda işlemlerin hacim kazanmasıyla birlikte ülkelerin ABD seçim sonuçlarına verdiği tepkiler de birbirinden oldukça farklılaşmaya başladı.

Trump'ın seçilmesi halinde serbest ticaret anlaşmasını iptal edeceğini daha önceden açıkladığı Meksika'nın para birimi dolar karşısında yüzde 10 civarında yaşadığı değer kaybını korurken, ilk etapta doğrudan bir etki beklenmeyen TL gibi para birimleri ise daha çok ABD Merkez Bankası (Fed) kararlarından nasıl etkileneceğine yoğunlaştılar.

Çin hisse senetlerinde 2015 yılında yaşanan sert düşüş ve Brexit gibi gelişmeler kaynaklı volatilitenin daha önce Fed'in faiz artışlarını ötelemiş olması, yeniden bu yönde bir gelişme olup olmayacağının sorgulanmasına neden oluyor.

Yatırımcılar ipuçlarını verdiği politikalar nedeniyle Trump'ın başkan olması halinde küresel ekonomi ve ticaretin yavaşlayacağından ve Fed'in uzun zamandır beklenen Aralık ayı faiz artırımından kaçınabileceğinden endişeleniyorlar.

Ancak Fed'in olası bir faiz artışını ötelemesi ya da daha az artışa gitme ihtimali kurumsal yüksek döviz açık pozisyonu bulunan Türkiye gibi bazı gelişmekte olan ülkeler için pozitif bir gelişme.

Nitekim Cumhurbaşkanı Ekonomi Başdanışmanı Cemil Ertem, Twitter'da yer alan açıklamalarında "Fed'in bu şartlar altında faiz artırabileceğini düşünmüyorum. Fed, Trump'ın yeni ekonomi yönetimini bekleyecektir... Çok geçmeden TL üzerindeki olumsuz baskının kalktığını göreceğiz" dedi.

Trump'ın seçimleri kazanması ile birlikte illikit işlemlerde ilk tepki olarak yeni zirve olan 3.30'u test eden dolar/TL işlemlerin hacim kazanması sonrası 3.20 civarında denge kazandı. Bu önceki güne göre TL'nin dolar karşısında yüzde 1.5 değer kaybı anlamında gelse de kayıplar yüzde ilk etkiye göre oldukça sınırlı seyrediyor.

Önceki gün Türkiye piyasalarının kapanış saatlerinde 3.17 civarında işlem gören dolar/TL böylece yeni zirve olan 3.30'u test ettikten sonra TSİ 1648'de 3.2036/3.2047 seviyesinde işlem görüyor.

Önceki gün Türkiye piyasalarının kapanış saatlerinde 3.3380 civarında olan sepet bazında TL, aynı saatte 3.3680/3.3607, 3.5040 civarındaki euro/TL ise 3.5330/3.5344 seviyesinden işlem görüyor.

Euro/TL'de illikit piyasada görülen tarihi zirve 3.6922, sepet bazında TL'de ise 3.4858 oldu.

Borsa İstanbul toparlandı

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, ABD başkanlık seçiminde Donald Trump'ın zaferi sonrasında güne yüzde 2,37 düşüşle 74.561,69 puandan başladı.

Açılış sonrasında yükselişe geçen endeks, günün kapanışını hafif ekside gerçekleştirdi. BİST 100 endeksi 158 puan kayıpla (yüzde 0,21) 76.208 puandan günü tamamladı.

Küresel piyasalar sert tepki gösterdi

ABD'de başkanlık seçimini Demokrat aday Hillary Clinton'un kazanma ihtimali, son yapılan Reuters/Ipsos States of the Nation anketine göre yüzde 90 olarak görünüyordu.

Uluslararası ilişkiler, ticaret ve sosyal alanda sıra dışı politikalar izleyeceğinin ipucunu veren ve rakibine kıyasla daha deneyimsiz olan Trump, getirmesi muhtemel belirsizlik nedeniyle piyasalarda endişe ve satış baskısı yarattı.

Daha deneyimli bir politikacı olan Clinton ise daha tanıdık politikalar izleyeceğinin işaretlerini verdiği için piyasalar tarafından daha az belirsizlik yaratacak bir aday olarak görülüyordu.

Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Trump'ın bize nasıl etki yaratacağını kestirilemediği için ilk piyasa tepkisi çok sert aynen dış dünyada olduğu gibi. Satış baskısının dün devam edeceğini öngörüyoruz. Ancak yeniden 3.30'lu seviyeler mümkün olmayacaktır. Orta vadede ise ülke ilişkileri ön plana çıkacaktır ki bu şu an için tam bir soru işareti, her iki yöne gidebilir" dedi.

İlk tepki olarak Asya borsaları yüzde 3.5 düşerken, ABD'nin S&P 500 endeksi vadeli işlemleri yüzde 5 kayıpla taban oldu. Dolar altı önemli para biriminden oluşan sepet karşısında yüzde 2'nin üzerinde değer kaybederken kayıplar daha sonra azalarak yüzde 0.5 civarında denge kazandı.

Piyasalardaki ilk tepkinin ardından satış baskısı hafifledi ancak tam olarak ortadan kalkmadı.

Tahvil-bono piyasasında 11 Şubat 2026 itfalı 10 yıllık gösterge tahvilde önceki gün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 10.46 seviyesinden gerçekleşirken, valörde son işlem yüzde 10.34 oldu. Dün ilk işlemlerde bileşik faiz yaklaşık 15 baz puan yükseldi. 10 yıllık gösterge tahvilde dün spot kapanışta ortalama bileşik faiz yüzde 10.49 seviyesinden gerçekleşirken balörde son işlem saat 16:50 itibarıyla yüzde 10.53 seviyesinde.

Öte yandan 11 Temmuz 2018 itfalı tahvilde önceki gün spot kapanış yüzde 9.57 seviyesinden gerçekleşirken dün ortalama bileşik faiz yüzde 9.59 oldu.

Siyasi gelişmeler kırılganlığı artırıyor

Genel seçimlerde 5 milyonun üzerinde oy alan HDP'nin aralarında eş başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ'ın da bulunduğu 10 milletvekili tutuklanması kurda son günlerde görülen sert satış baskısının ana nedeni olmuştu.

HDP tutuklamaların ardından TBMM çalışmalarını durdurduğunu açıklarken bankacılar siyasi gelişmelerin en önemli iç risk unsuru olarak görüyorlar.

HDP'nin TBMM çalışmalarını durdurması teknik olarak bir ara seçim ihtimalini de gündeme getirebilecek olması ise piyasalarda bir başka endişe kaynağı olarak dikkat çekiyor.

Vekillerin bir ay içinde beş kez TBMM Genel Kurul çalışmalarına mazeretsiz katılmaması durumunda Genel Kurul'da ilgili kişi için vekilliğinin düşüp düşmemesi konusunda oylama yapılabiliyor. Ancak şimdiye kadar Cumhuriyet tarihinde bu yola hiç başvurulmadı. Parlamentoda 28 vekilin vekilliğin bu yolla düşmesi durumunda o seçim bölgesinde ara seçim yapılması gerekiyor.

Öte yandan geçen hafta Cumhuriyet gazetesine yönelik soruşturma ve HDP milletvekillerine yönelik gözaltı ve tutuklamaların ardından AB ülkeleri başta olmak üzere kararlar bir çok ülkeden tepki çekti.

Türkiye ile AB üyelik görüşmelerinin durdurulması, NATO üyeliğinin askıya alınmasına kadar uzanan tepkiler piyasadaki satış baskısının kuvvetlenmesinde etkili oldu.