Yabancı portföyü rekorda

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

 

portfoy1.20120823082619.jpg

portfoy2.20120823082802.jpg

portfoy3.20120823082832.jpg

Naki BAKIR

 

[PAGE]

ANKARA - Euro Bölgesi başta Avrupa ve dünya ekonomisinde devam eden kırılganlığın yanı sıra son dönemde Suriye ile yaşanan gerilime rağmen, “sıcak para” olarak adlandırılan spekülatif kısa vadeli yabancı sermaye, Türkiye’de parayla para kazanarak portföyünü hızla büyütmeye devam ediyor.

Yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi, tahvil, bono, eurobond, mevduat gibi araçlara park etmiş yatırımlarının hacmi özellikle son iki ayda kaydettiği hızlı büyüme ile 3 Ağustos itibariyle 126.8 milyar dolarla yeni bir rekora ulaştı. DÜNYA’nın Kalkınma Bakanlığı, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK)
ve Merkez Bankası verilerinden yaptığı hesaplamaya göre, 3 Ağustos itibariyle yabancıların Türkiye’de 62 milyar 254 milyon dolarlık hisse senedi, 47 milyar 808 milyon dolar devlet iç borçlanma senedi (DİBS), 406 milyon dolarlık Eurobond ve 16 milyar 373 milyon dolarlık da mevduat olmak üzere toplam 126 milyar 841 milyon dolar değerinde bir portföyü bulunuyor.

MAYISTAN BU YANA BÜYÜME HIZLANDI

Yabancı portföyünde büyüme, mayıs sonundan bu yana hızlandı. 2011 sonunda 94 milyar 956 milyon dolar düzeyinde bulunan yabancı portföyü, bu yıl ocakta 100 milyar doları yeniden aşmış, nisan sonu itibariyle de 116 milyar doları aştıktan sonra, mayıs sonunda 108 milyar dolar dolayına gerilemişti. Yabancı portföyü haziran ayında 12 milyar dolara yakın büyümeyle 120 milyar doları, temmuz ayında 4 milyar dolardan fazla büyüyerek 124 milyar doları aştı, 3 Ağustos itibariyle de 127 milyar dolara yaklaştı. Yabancı portföyünde mayıs sonundan bu yana net 18 milyar 452 milyon dolarlık bir büyüme yaşandı. Bunun da 11 milyar 35 milyon doları İMKB’deki hisse senedi portföyünden, 8 milyar 176 milyon doları da DİBS’ten kaynaklandı. Aynı dönemde yabancıların stokundaki eurobondların portföy değeri 21 milyon, mevduatları da 738 milyon dolar azaldı.

portfoy4.20120823082935.jpg

[PAGE]

YEDİ AYDA NET BÜYÜME 31.9 MİLYAR DOLAR

Yurtdışı yerleşiklerin Türkiye’deki portföy yatırımlarının değeri yılbaşından 3 Ağustos’a kadar olan
dönemde yüzde 33.6 oranında net 31 milyar 885 milyon dolarlık büyüme kaydetti. Bu dönemde yabancıların hisse senedi portföyü yüzde 36.6 oranında net 16 milyar 674 milyon, DİBS portföyü de yüzde 33.7 oranında net 12 milyar 57 milyon dolar büyüdü. Yılbaşına göre eurobond hacmi değişmezken, yabancıların Türk bankacılık sistemindeki mevduat miktarında da yüzde 23.9 oranında 3 milyar 154 milyon dolarlık büyüme yaşandı.

Yılbaşından bu yana yabancı portföyünde yaşanan hızlı büyümede, bu dönemde yaşanan net sıcak para girişinden çok, mevcut portföyün dolar cinsinden değerlenmesi etkili oldu. Merkez Bankası’nın ödemeler dengesi verilerine göre ocakhaziran döneminde hisse senetleri ve DİBS’e yatırım için gelen net sıcak para miktarı 10 milyar 434 milyon dolarla geçen yılın eş dönemindekinin yüzde 29.4 altında kaldı. Ancak özellikle kurların yatay seyrettiği son iki ayda borsada hızlı yükseliş portföyde hızlı bir büyümeye yol açtı.

ÜLKE EKONOMİSİ İÇİN RİSK

Yılbaşından bu yana; özellikle de haziran, temmuz aylarında yabancı portföyünde yaşanan büyüme, küresel kırılganlık sürecinde sıcak paranın Türkiye’yi güvenli bir liman olarak görmeye devam ettiğini gösteriyor. Ancak “parayla para kazanmak” için gelen sıcak para, istikrarsızlık algısı oluşması üzerine ani bir kararla pozisyon değiştirerek ülkeyi terk etmesi durumunda, şiddetli ve hasarları uzun yıllara yayılacak ağır ekonomik krizleri tetiklemesi nedeniyle her zaman bulunduğu ekonomi için bir risk oluşturuyor.

Savaş ya da benzeri derin bir istikrarsızlık süreci yaşanması durumunda, sıcak paracıların ülkede çeşitli araçlardaki fonlarını boşaltarak parasını alıp, ülkeyi terk edip gitmesi, ekonomide tüm dengeleri alt üst ediyor.

[PAGE]

portfoy5.20120823082913.jpg