10.Ulaştırma Şûrası sektöre yeni bir soluk getirecek mi?
Dr. Mustafa TURHAN / Okan Üniversitesi Öğr. Gör.
İstanbul Haliç Kongre Salonları 28 Eylül-1 Ekim arasında uluslararası bir toplantıya ev sahipliği yaptı. Bu toplantıyı düzenleyen Ulaştırma Bakanlığı hiçbir şeyin aksamadan sonuçlandırılmasında büyük gayret sarfettiğinden, kim ne derse desin 10. şûra başarılı olmuş, Sayın Ulaştırma Bakanımızın dediği gibi "ortak aklın öngörüsü" ortaya çıkmıştır.
Ulaştırma sektöründe müsteşar, müsteşar yrd., genel müdür olarak daha önce görev yapmış bir çok değerli yöneticiler de panellerde tecrübelerinin oluşturduğu görüşlerini ve tavsiyelerini dile getirme imkanı buldu. Günümüzdeki sorunları ve sıkıntıları, gelecekle ilgili düşünce ve kaygıları mevcut bürokratların açık bir dille izah etmeleri ise şuranın tarafsızlığını ortaya koymuştur.
2008 yılında ulaştırma, toplam sabit sermaye yatırımlarının Yüzde 17.6 oranında 31.3 milyar TL yatırım ile havacılıktan karayolu taşımasına, denizyolu taşımasına kadar önemli özel sektör kuruluşlarımızın ve şirketlerimizin temsilcileri, net bir şekilde içinde bulundukları durumu değerlendirmişler ve olumsuzluklarla ilgili görüşlerini ifade edip çözüm yollarını göstermişlerdir. Konuşulanlar, kamu yöneticilerimizin dikkate alması gereken hususlardır.
9. Kalkınma Planı 2007-2013 döneminde ulaştırma sektörümüzün kamu sermaye yatırımları 44 milyar TL'den fazla gerçekleşmesi hedeflenmiş olması, 2009 yılında özel sektörümüzün yapacağı 36.3 milyar TL yatırım yapacağı hesaba katıldığında özel sektör temsilcilerimizin görüş ve tekliflerinin ne derecede önemli olduğu ortaya çıkmaktadır.
1999 yılında 19 uçakla 3375 koltuk sayısı ile "İstanbul Havayolları" Türkiye'nin en büyük özel havayolu şirketi idi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne uçması, İstanbul bağlantılı Avrupa Ülkelerine seferler düzenlemesi, Kuzey Kıbrıs'ta sanayi ve turizm hareketine öncülük yapması, Ercan Havaalanı'nda bakım onarım hangarları kurup, şehir merkezlerinde acentalar ve ofisler açarak teknoloji ve istihdama katkı sağlaması halen hafızalarımızdadır.
2002 yılında "Flyair" Trabzon, Şanlıurfa, Mardin gibi bir çok şehrimiz yanında THY'nin 17 yıldır uçmadığı Irak seferlerini başlatmış, Aralık 2004'de Hartum-Sudan direkt seferine başlamıştı. THY ancak Nisan 2006'da Addisababa bağlantılı Hartum hattını açmıştır.
Bu gün İstanbul Havayolları ve Flyair gibi sektörde önemli işler başarmış bir çok şirket uçmuyorsa bunun sorumlularını aramak yerine sebeplerini bulmalıyız. Ve bu sebeplerin ortaya çıkardığı hususlara göre hareket edip 10. şûranın ışığında akademisyen-bürokrat- sektör temsilcileri üçgeninde üretilen kararları acilen uygulamaya koymalıyız.
"Gelecek 25 yıl içinde 350 milyar dolarlık bir bütçeye ihtiyacımız olacağı konusu da bu şurada ortaya çıkmıştır" sözleri ve "O halde krizin ilacı, ulaşım ve iletişim alanında yatırımlara hız kesmeden devam etmektir." İfadelerinden kamu yatırımların hedeflendiği, yılda ulaştırma sektörüne 21 milyar TL. yatırım yapılacağı kastediliyorsa bu çok azdır. 2009 için hedeflenen 12.6 milyar TL. kamu yatırımlarının 2010 yılında 21 milyar TL'ye çıkarılacağı mı düşünülmektedir. 1998 yılı sabit fiyatlarına göre kamu yatırımlarının 2007'den 2008'e göre yüzde değişimi 5.9, 2009'da ise 5.0 olacağı, yine 1998 yılı sabit fiyatları ile özel sektördeki yüzde değişimin 2008'de 6.0, 2009'da 8.0 olacağı, bu sektördeki gelişmeleri özel sektör temsil edecektir. 2009'da özel sektörün yapacağı yatırım 36.3 milyar TL. olacağı planlanmıştır. Kamu+özel toplam 48.9 milyar TL. ulaştırma sektörü kamu yatırımlarının 2010'da ne olacağı merak konusudur. Ama, en önemlisi alınan 100 kararın finansman ayağının olmamasıdır.
Katılımcılar
10. Ulaştırma Şurası'nda, uluslararası camianın yakından tanıdığı Prof. Dr. Güngür Evren, Prof. Dr.Mehmet Tankuş, Prof. Dr. Süleyman Pampal, Prof. Dr. Mustafa Karaşahin, Prof. Dr. Bekir Sıddık Yarman, Prof. Dr. Nurettin kaldırımcı, Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, Prof. Dr. Fevzi Sürmeli, Prof. Dr. Mustafa Cavcar, Prof. Dr. Mehmet Fevzi Ünal, Prof. Dr. Mehmet Şerif Kavsaoğlu, Prof. Dr. Yücel Odabaşı, Prof. Dr. Ali İhsan Aldoğan, Prof. Dr. Güldem Cerit, Prof. Dr. Ertuğrul Doğan, Prof. Dr. Ömer Gören, Prof. Dr. Nil Güler, Prof. Dr. Muhittin Şimşek, Prof. Dr. Kemal Görmez, Prof. Dr. Gökmen Ergün, Prof. Dr. Haluk Gerçek, Prof. Dr. Ziya Aktaş, Prof. Dr. Yusuf Suat Hasçiçek, Prof. Dr. İlhan Fuat Akyıldız, Prof. Dr. Şahin Albayral, Prof. Dr. Ercüment Arvas, Prof. Dr. Numan Doğan, Prof. Dr. Erol Katırcıoğlu, Prof. Dr. Erişah Arıcan, Prof. Dr. Oral Erdoğan, Prof. Dr. Hasan Sarıkaya, Prof. Dr. Metin Ergeneman, Prof. Dr. Selma Erçin, Prof. Dr. Cem Soruşbay, Prof. Dr. Hakan Kadıoğlu gibi yaklaşık 50 profesör ile 100'e yakın Doç ve Dr. unvanlı akademik eleman panellerde moderatör veya konuşmacı olarak yer almış, üniversitelerimizin ve kurumlarımızın sektöre nasıl baktıkları izah etmişlerdir.