Almanya'da Neler Oluyor?

Prof. Dr. Mehmet ÖZKAN / Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi

"Avrupa'nın ve AB üyesi ülkelerin en gelişmişi-lideri Almanya'da yeni arayışlar kendini hissettirmekte olup, Almanya ile ABD, Fransa, Polonya, Gelişmekte Olan Ülkeler, Latin Amerika Karayibler ve Afrika özellikle Rusya arasındaki ekonomik işbirliği ön plana çıkmaktadır."

2009 yılı itibarı ile ihracatta dünya 2. ithalatta dünya 3. olan (1) ve brüt yurt içi hasılası yaklaşık 2010 yılında 2.498 trilyon euro (14 Şubat 2011) ile Avrupa'nın en büyük dünyanın 4. büyük endüstri ülkesi olan Almanya (Çin ABD ve Japonya'dan sonra) enerji kullanımında da dünya 5. (ABD, Çin, Japonya ve Hindistan'dan sonra) dir. Kişi başına milli hasılası 40.631 dolar ve %1.15 enflasyon oranı ile Almanya, bu durumunu otomotiv, elektroteknik ve elektromekanik, makine yapımı ve kimya endüstrisi ürünleri ile bankacılık, sigortacılık ve taşımacılık hizmetlerine borçludur. Gelecekle ilgili olarak endüstride 70 bin yeni işyeri ve % 5 üretim artışı bekleyişiyle de iyimserdir.(2)

 AB ve ABD, AB ve Çin, AB ve Japonya arasında ilişkiler sürerken, Almanya'nın bu ülkelerle ikili ilişkileri de gelişmekte, ancak Rusya ile olan ilişkileri ön plana çıkmaktadır. AB. ve ABD birbiriyle yakından ilişkili olup, hükümetler düzeyinde düzenli görüşmelerle bireysel, toplumsal, gruplar ve dernekler arasındaki diyaloglar teşvik edilmektedir. Ekonomik açıdan AB ve ABD birbirine en bağlı bölgelerdir. Bu, durum Almanya ve ABD arasında da mevcut olup, siyasal kültürel sosyal ve ekonomik ilişkilerle sürmektedir. ABD Başkanı Obama ile Almanya Başbakanı Merkel çok yönlü diyalog ve işbirliği için çok istekli ve arzulu olduklarını Kasım 2009'da gerçekleştirdikleri buluşmada dile getirmişlerdir. Bu buluşmada silahsızlanma, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi, çevrenin korunması ve iklim değişikliklerinin önlenmesi gibi konularda ortak hedefler belirlenmiştir. Bunun yanı sıra ekonomik ve mali krizin olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılması, ekonomik büyüme, bütçe açıklarının kapatılması vb. ekonomik konular ile ikili ticaretin ve yatırımların arttırılarak ekonomik ilişkilerin yoğunlaştırılması konularında çeşitli antlaşmalar yapılmıştır. (3)

Almanya ve Fransa arasındaki ilişkilerde 2020 yılına kadar Paris'te Şubat 2010 yılında yapılan antlaşma ile 80 adet ortak proje planlandı. Bunun yanı sıra ekonomik ve mali krizin etkilerine karşı ortak politikalar üretilmesi kararlaştırılarak Sarkozy ve Merkel'in ortak girişimleri sonucu Pittsburgh ve Londra G 20 ve Avrupa Konseyi için çeşitli öneriler geliştirildi. İki ülkenin dış ticaret hacmi 2010 yılında 152.45 milyar euro olmuştur.(4)

Almanya Polonya ilişkilerinin geliştirilmesi Haziran 2010'da yapılan Almanya-Polonya Forumunda ele alınan ortak sorunlara yanıt bulmak ve ileriye yönelik çabaların öneminin vurgulanması ile güncellik kazandı. Nisan 2010'da Weimer üçgeni ile Almanya Fransa ve Polonya dışişleri bakanları Bonn'da bir araya gelerek Lizbon Antlaşması'nın yeni durumu, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikaları ele alındı ve özellikle kişisel iletişim olanaklarının arttırılmasına önem verildi.(5)

Almanya'nın gelişmekte olan ülkelerle ilişkileri, ekonomik açıdan hızla büyüyen ve etkisi artan Çin ile AB ilişkileri çerçevesinde değişti. Özellikle Brezilya, Hindistan gibi (Çin hariç) diğer gelişmekte olan ülkeler ile ekonomik işbirliğinin yükseltilmesi, uluslar arası mali piyasalarda ortak politikalar izlemek, kaynakların geliştirilmesi ve koordinasyona önem verilerek insan hakları demokrasi, hukuk vb. konularda sadece diyalog değil, stratejik ortaklık aranmaktadır.(6) Çin Almanya'nın 3. büyük ticari partneri olup, iki ülkenin dış ticaret hacmi 130.16 milyar eurodur.

Latin Amerika, Karayibler ve Afrika ile işbirliği yeni olup, bu ülkelerin Almanya'nın güvenilirliğine gereksinmeleri vardır. Son yıllarda bölgenin dikkat çekici ölçülerde değişmesi Almanya'nın siyasal ve ekonomik açılardan konumunu geliştirmek ve sağlamlaştırmak amacıyla küresel sorunların çözümünde bu ülkelerle işbirliğine gitmesinin ve dayanışma içinde olmak istemesinin ana hedefidir. Almanya bu ülkelerdeki değişim ve yükselişleri desteklemekte ve yeniden inşalarında ön planda olmayı arzulamakta teknoloji ve endüstri ürünleri ihracatıyla da bunu göstermektedir.(7)

Almanya Rusya (Federasyonu) ilişkileri öncelikle AB çerçevesinde sürmekle beraber, stratejik ortaklık kurulmasında her iki ülkede birbirine gereksinim duyduklarını ifade etmektedirler. Bilhassa silahsızlanma ve enerji güvenliği ile insan hakları demokrasi ve hukuk konularında işbirliğini arttırılması vb. konular Temmuz 2010 da Petersburg'da yapılan toplantıda ele alınmıştır. Rusya Almanya'nın en büyük enerji tedarikçisi olup, bu yönüyle Almanya Rusya'nın en temel ortaklarından birisidir. Rusya (Federasyonun) büyüme oranı 2010 yılında %3.2, 2011 yılında %2.1 olup, bunun yanı sıra Almanya ile dış ticareti 26.4 milyar eurodur

Almanya ve Rusya arasındaki ticaret hacmi 1993 yılında 22.113 DM, 1999 yılında 26.236.2 milyon DM (10), ve 2005 yılında 39 milyar euro iken, 2010 yılında 30 milyar euro olmuştur.(11) Bu ilişkilerin gelişmesinde en önemli etken ise Putin olup, yeniden devlet başkanlığı koltuğuna oturmasına kesin gözüyle bakılmaktadır.(12) Ocak Temmuz 2011 döneminde Rusya dış ticaret hacminde %8.7 oranı ile Almanya'nın ikinci büyük ortağıdır. (Almanya- Çin %9.9) Almanya'nın Rusya'dan ithalatı %38.7 ihracatı ise %52.2 oranında artmış ve bunun yanı sıra dış ticaret hacmi % 45.2 artmıştır. Almanya 'nın ihracatını %21.3'ü makine, %20.9'u motorlu araç ve yedek parça, %15'i elektronik eşya, %9.2'i kimyasal ürünler ithalatını ise %55.2 ham petrol ve doğal gaz, %11.3'ü metallurji, %5'i petro kimya ürünleri oluşturmaktadır. Şu anda Almanya'nın sermayesine iştirak ettiği 6.200 den fazla şirket çeşitli branşlarda Rusya'da faaliyette bulunmakta olup, Ağustos 2011 tarihinde iki ülke dış ticaret hacmi 47.7 milyar euroya (Almanya'nın ihracatı 21.9 milyar euro ve İthalatı 25.8 milyar euro) ulaşmıştır.(13)

Kaynakça

(1) www.de.wikipedia.org/wiki/Wirtschafts_Deutschland, 14.11.2011

(2) www.de.wikipedia.org/wiki/Wirtschafts_Deutschland, 14.11.2011, ve www.stern.de/wirtschaft,"Mehr Jobs,mehr Kredite mehr Konsum",14.11.2011

(3)www.bundesregierung.de/Webs/Breg/Jahresbericht/Content/StatistischeSeiten,10.11.2011

 (4)www.de.wikipedia.org/wiki/Wirtschafts_Deutschland, 14.11.2011

(5-7) www.bundesregierung.de/Webs/Breg/Jahresbericht/Content/Statistische Seiten,10.11.2011

(8) www.de.wikipedia.org/wiki/Wirtschafts_Deutschland, 14.11.2011,

(9) www.de.wikipedia.org/wiki/Wirtschafts_Deutschland, 14.11.2011

(10) www.mediasprut.ru/rus/rdb.shtml,"Die Beziehungen zwischen der Bundesrepublik Deutschen und Russische Föderation",11.11.2011

(11) www.turkrus.com.13.11.2011 ve www.abhaber.com <http://www.abhaber.com> "Ekonomide Alman Rus İşbirliği Güçleniyor"

(12) Haber Türk Gazetesi,10.11.2011, Cuma Ekonomi Sayfası S.11

(13) www.russland.ru/mainmore.php?tpl=Wirtschaft&iditem=19667"AHK:Neuer Rekord im deutsch-russischen Handel erwartet",15.11.2012