Bilim dünyasından İstanbul'a büyük deprem uyarısı: Büyük ve yıkıcı bir deprem geliyor

Bilim dünyası, Marmara Denizi altındaki Kuzey Anadolu Fayı'nda (KAF) biriken tektonik gerilimin İstanbul'a doğru kaydığı ve büyük bir deprem riskinin arttığı konusunda uyarılarda bulunuyor. Science dergisinde yayımlanan ve başta New York Times ile Tagesspiegel olmak üzere uluslararası basında geniş yer bulan yeni bir araştırma, bölgedeki sismik aktiviteyi detaylıca inceledi.

Doğuya İlerleyen deprem dizisi endişe yaratıyor

Araştırmaya göre, Marmara Denizi'nin derinliklerindeki Ana Marmara Fayı'nda son yirmi yılda meydana gelen ve büyüklüğü giderek artan depremler, istikrarlı bir biçimde doğuya, yani İstanbul'a doğru ilerliyor. Bu dizinin son halkası olarak Nisan 2025'te kaydedilen 6,2 büyüklüğündeki deprem, kritik bölgeye daha da yaklaştı.

Çalışma, güçlü depremlerin, bilim insanlarının "Ana Marmara Fayı" olarak adlandırdığı yaklaşık 15 ila 21 kilometre uzunluğundaki kilitli bir bölüme doğru gerilim yüklediğini gösteriyor. Almanya'daki GFZ Helmholtz Yer Bilimleri Merkezi'nden sismolog Patricia Martínez-Garzón, "Olağan dışı bir şeylerin yaşandığını bize söyleyen her türlü sinyalin erken tespiti ve etkilerin azaltılmasına odaklanmamız gerekiyor" açıklamasını yaptı.

7,4 büyüklüğünde deprem ihtimali "oldukça yüksek"

Uzmanlar, KAF'ın bu kesiminde (İstanbul'un güneybatısı) 1766'dan bu yana büyük bir kırılma yaşanmadığını ve bu uzun sessizliğin, bölgede giderek artan tektonik gerilime işaret ettiğini vurguluyor.

Almanya’nın önde gelen gazetelerinden Tagesspiegel’in aktardığı yeni bilimsel analizler, Marmara Fayı’nda biriken enerjinin kritik seviyeye ulaştığını ve yaklaşık 7,4 büyüklüğünde bir depremin olasılığının “oldukça yüksek” olduğunu ortaya koyuyor. New York Times'ın konuştuğu Cornell Üniversitesi'nden deprem bilimci Judith Hubbard, "İstanbul yakınlarında meydana gelecek çok büyük bir deprem, yakın tarihin en ağır insani felaketlerinden birine yol açabilir" değerlendirmesinde bulundu.

Tehlike sismolojik değil, aynı zamanda insani

Bilim insanları, sismik şokun tam niteliği ve ne zaman gerçekleşeceği belirsiz olsa da, biriken gerilimin tehlikeli olduğunu belirtiyor. Kırılmanın doğu yönüne, yani İstanbul yönüne ilerleme ihtimalinin daha yüksek olduğu uyarısı da yapılıyor.

Uzmanlara göre İstanbul'u trajediye en açık hale getiren faktörlerin başında insani faktörler geliyor. Hubbard, on yıllar süren denetimsiz büyüme, etkin uygulanmayan yapı standartları ve dengesiz zeminler üzerindeki yapılaşmanın tehlikeli tabloyu ortaya çıkardığını dile getirdi.

Analizler, İstanbul çevresindeki sismik tehdidin "soyut bir ihtimal olmaktan çıkıp giderek yaklaşan somut bir risk" haline geldiğini vurguluyor ve depreme hazırlık, kentsel dönüşüm, erken uyarı sistemleri ve risk azaltıcı önlemlerin hızlandırılması çağrısını yineliyor.