Bitkisel üretim geçen yıl yüzde 3,5 arttı

ANKARA - Türkiye'de geçen yıl gerçekleştirilen bitkisel üretimin değeri, önceki yıla göre yüzde 3,5 artarak, 66 milyar 10 milyon liradan 68 milyar 288 milyon liraya yükseldi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2009 yılı bitkisel ürün fiyatları ve üretim değeri sonuçlarını açıkladı. TÜİK verilerine göre, geçen yıl, Türkiye'de 19 milyar 522 milyon lira değerinde sebze, 22 milyar 848 milyon lira değerinde meyve, 25 milyar 918 milyon lira değerinde hububat ve diğer bitkisel ürünler yetiştirildi.

Geçen yıl turunçgiller, yumuşak ve taş çekirdekliler ve diğer meyvelerde üretim değeri 18 milyar 321 milyon lirayı bulurken, tahıl üretim değeri 16 milyar 130 milyon, meyvesi için yetiştirilen sebze üretim değeri 15 milyar 827 milyon lira oldu. 2009 yılında 4 milyar 334 milyon liralık patates, kuru baklagiller, yenilebilir kök ve yumrular, 3 milyar 316 milyon liralık üzüm, 2 milyar 169 milyon liralık yumru ve kök sebzeler, 1 milyar 900 milyon liralık şeker pancarı, 1 milyar 389 milyon liralık yağlı tohumlar, 1 milyar 355 milyon liralık tekstilde kullanılan ham bitkiler, 872 milyon liralık çay, 580 milyon liralık tütün, 340 milyon liralık baharat bitkiler üretimi yapıldı. 

Üretim değerindeki artış, önceki yıla göre, sebzelerde yüzde 7,6, tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde yüzde 7,8 olurken, meyvelerin toplam üretim değeri yüzde 4,1 azaldı.

Üretim değeri açısından alt gruplar itibariyle en fazla artış yüzde 55,8 ile parfümeri, eczacılık ve benzeri alanlarda kullanılan bitkiler ve yem bitkileri tohumunda olurken, bunu yüzde 23,4 ile patates, kuru baklagiller, yenilebilir kök ve yumrular, yüzde 22,7 ile şekerpancarı izledi.

Diğer yem bitkilerinin üretim değeri, geçen yıl, önceki yıla göre yüzde 20, tütün, turunçgiller, yumuşak çekirdekliler, taş çekirdekliler ve diğer meyvelerin üretim değerinde yüzde 6,2 azalma oldu.

Kuru soğanın fiyatı yüzde 26,2, domatesin fiyatı yüzde 13,1 yükseldi

Önceki yıl yaşanan kuraklıktan sonra geçen yılki üretim artışı nedeniyle genelde hububat ve meyve fiyatları düşerken, kurusoğan, domates, acur, karpuz, çerezlik kabağın fiyatları yüzde 10'un üzerinde arttı. Nanenin fiyatında yüzde 82,9, kuşkonmazın fiyatında yüzde 50'lik artış dikkat çekti.

TÜİK verilerine göre, geçen yıl, önceki yıla göre, durum buğdayının fiyatı yüzde 12, diğer buğdayların fiyatı yüzde 9,7, biralık arpanın fiyatı yüzde 17,7, diğer arpanın fiyatı yüzde 13,7, çavdarın fiyatı yüzde 6 azalırken, tahıl grubunda, çeltiğin fiyatı yüzde 11, mısırın fiyatı da yüzde 1,9 arttı.

Geçen yıl kuru soğanın fiyatı yüzde 26,2 artarken, kuru sarmısağın fiyatı yüzde 28,8 düştü. Acurun fiyatı yüzde 25,5, sofralık domatesin fiyatı yüzde 13,1, patatesin fiyatı yüzde 10,8, yemeklik baklanın fiyatı yüzde 22,8, kuru bezelyenin fiyatı yüzde 18,1, çerezlik kabağın fiyatı yüzde 28,6, karpuzun fiyatı yüzde 24,9, kırmızı mercimeğin fiyatı yüzde 35,3, yeşil mercimeğin fiyatı yüzde 9,5, yerelmasının fiyatı yüzde 45,8 arttı.

Yağlı tohumlardan soyanın fiyatı yüzde 16,1 artarken, yerfıstığı, yağlık ayçiçeği, haşhaş ve keten tohumu, kolza ve aspirin fiyatları önceki yıla göre düştü.

Şeker pancarının fiyatı önceki yıla göre yüzde 10, kütlü pamuk fiyatı yüzde 1,7, lif pamuğun fiyatı yüzde 35,3, lif kenevirin fiyatı ise yüzde 126,8, haşhaş kapsülünün fiyatı yüzde 9,1 arttı.

Meyve fiyatları geçen yıl, önceki yıla göre genelde düşerken, en fazla fiyat düşüşü, yüzde 58,3 ile avakado, yüzde 23,8 ile ahududu, yüzde 10,6 ile muzda, yüzde 10 ile Washington portakalda gerçekleşti. Sofralık çekirdekli üzüm fiyatı bir önceki yıla göre yüzde 5,8 oranında azaldı.

Antep fıstığının fiyatı, geçen yıl yüzde 15,3, çayın fiyatı yüzde 7,2 arttı.

Geçen yıl, nane fiyatındaki yüzde 82,9, kırmızı biberin fiyatındaki yüzde 68, kuşkonmazın fiyatındaki yüzde 50, anason fiyatındaki yüzde 20,5, tere fiyatındaki yüzde 18,3'lük fiyat artışları dikkat çekti.

TÜİK verilerine göre, tarımsal fiyatlar, 1985 yılından itibaren aylık olarak kağıt ortamında derlenirken, 2006 yılından itibaren web üzerinden aylık olarak derlenmeye başlandı.

Çiftçinin eline geçen fiyatlar, çiftçinin ürettiği veya yetiştirdiği ürünleri aracı kullanmadan toptan veya perakende satması ile oluşan birim fiyatı gösteriyor. Üretim değeri ise üretim miktarı ile birim fiyatın çarpılmasından elde edilen değeri ifade ediyor.