Çavuşoğlu: Çekilme sürpriz oldu

Gazetecilerle bir araya gelen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 2018 yılı Türk dış politikasını değerlendirdi. Toplantıda ağırlıklı olarak ABD'nin Suriye'den çekilme kararı konuşuldu.

ABD'nin Suriye'den çekilme kararının sürpriz olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, "O telefon görüşmesinde (Erdoğan-Trump) birden çekileceğini söyledi" dedi.

"Bu karar bence ABD için de dünya kamuoyu için de bir sürpriz oldu ama isabetli bir karar" diyen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Trump daha önceden de 'Çekilelim, ne işimiz var, bu kadar parayı niye veriyoruz' benzeri serzenişlerde bulunuyordu. Bu sadece bizim girme kararımızdan dolayı değil, Trump daha önce de bir çekilme kararı aldı, sonra vazgeçti. Bu neyden kaynaklanıyor? Seçim kampanyası döneminde de Trump Suriye'den çekileceğini net bir şekilde söylemişti. Bu Trump'ın esasen eskiden beri kafasında olan bir şey ama son gelişmelerden sonra birden yine aniden karar verdi"

"Çekilme sürecinde yakın diyalog halindeyiz"

ABD'nin Suriye'den çekilmesinin nasıl koordine edileceği ve sahada boşluk oluşmasının önüne nasıl geçileceğinin Dışişleri, Milli Savunma bakanları ve askerler düzeyinde karşılıklı ele alındığını belirten Çavuşoğlu, "Bu kararı memnuniyetle karşıladığımızı ve ABD ile yakın diyalog içinde olacağımızı da vurgulamak isterim. Bu çekilme sürecinin PYD/YPG'nin bölücü gündemine hizmet etmemesi gerektiğini de muhataplarımıza net bir şekilde ilettik" ifadelerini kullandı.

"Silahları geri alma sözünü hatırlattık"

Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump'ın yaptığı görüşmelere ilişkin, "YPG'ye ihtiyaç olmadığını, DEAŞ'ı birlikte temizleyebileceğimizi Sayın Cumhurbaşkanımız net bir şekilde Trump'a ve tüm muhataplarına yani ABD değil sadece, Avrupalı muhataplarına, koalisyonun içindeki muhataplarımıza da net bir şekilde söylemiştir" diye konuştu.

ABD'nin, YPG/PKK'ya verdiği silahları geri alacağına dair sözünü hatırlatan Çavuşoğlu, "Elinde ne kadar kaldı? Büyük, ağır silahlar vardır. Bu silahları da geri almaları gerekiyor. Bu çekilme kararından sonra da bu konudaki hassasiyetimizi ve verdikleri sözleri kendilerine hatırlattık ve talebimizi yineledik" ifadesini kullandı.

"Operasyon açıklaması sonrası Pompeo aradı"

Çavuşoğlu şöyle devam etti:

"Fırat'ın doğusuna girme kararımızdan sonra Pompeo beni aradı. Bazı teknik sorular da sordu. 'Plan strateji nedir? Ona göre bizim de tedbir almamız lazım.' Biz de kendilerine 'Teknik konuları askerler ele alsın. Ama kararlılığımızı öğrenmek istiyorsanız, kararlıyız. Çünkü yarın siz gideceksiniz ama bu terör örgütleri her gün bize tehdit oluşturuyorlar. Siz de tarafınızı belli edeceksiniz. Burada endişeniz şuysa; bizim de askerlerimiz var, böyle bir harekat başladığı zaman dost ateşi ya da kaza olmasın endişeniz varsa zaten açık kanallarımız var. Askerlerimiz bilgi paylaşımını sürdürsünler. Diğer taraftan operasyonla ilgili konular zaten teknik konular. Ama kararlılığımız var' dedim"

"Münbiç yol haritasını uygulayabiliriz"

Münbiç'teki son duruma ilişkin bir soru üzerine Çavuşoğlu, şöyle konuştu:

"Pompeo ile yaptığımız görüşmede de 'Mademki bu çekilme süreci biraz zaman alacak, en azından sahada ABD ile Türkiye'nin iş birliğinin somut, olumlu bir şekilde neticelenmesi gerekiyor ve Münbiç yol haritasını (ABD) çekilinceye kadar pekala uygulayabiliriz, neticelendirebiliriz. Zaten gecikme oldu. Pompeo da hemfikir olduğunu söyledi. 'İlk başta çekiliyoruz, nasıl olacak', 'yarından itibaren çekilmiyorsanız, zaten gecikti yol haritasının uygulanması, bunu yapabiliriz' dedik. Sonra 'Bu konuyu askerlerimize bırakalım, askerlerimiz bir an önce bunu tamamlasın' dedik"

"Brunson sonrası ilişkiler normalleşmeye başladı"

ABD'yle gerilen ilişkilerin ABD'li din adamı Andrew Craig Brunson'ın hapisten çıkması ve ülkesine dönmesiyle tekrar normalleşmeye başladığını hatırlatan Çavuşoğlu, ikili ilişkilerde çözülmesi gereken konulardan birinin ABD'nin YPG/PKK'ya verdiği destek olduğunu aktardı. Çavuşoğlu, ABD'nin Suriye'den çekilmesiyle belki bu sorunun da kökten çözülebileceğini dile getirdi.

Çavuşoğlu, diğer taraftan ABD'deki Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) varlığına yönelik her ne kadar FBI kapsamlı bir soruşturma başlatsa da iadeyle ilgili Türkiye'nin beklentilerinin henüz tam olarak gerçekleşmediğinin altını çizdi.

"İran'a yönelik yaptırımların çok yanlış"

Irak'ın yeniden inşası için gerekli adımların atıldığını belirten Çavuşoğlu, "Irak'ta da PKK'nın varlığına yönelik operasyonlarımız devam ediyor. Önceliklerimizden bir tanesi hükümet kurulduktan sonra Irak'tan da PKK'nın tamamen temizlenmesi. Bunu Irak yönetimiyle birlikte yapacağız" diye konuştu.

ABD'nin İran'a yönelik yaptırım kararı ve nükleer anlaşmadan çekilmesinin Türkiye'nin yanı sıra tüm Avrupa ve dünyayı endişelendirdiğini vurgulayan Çavuşoğlu şunları kaydetti:

"Biz her ne kadar Türkiye'ye istisnalar getirilse de İran'a yönelik yaptırımların çok yanlış olduğunu, tehlikeli olduğunu ve bu şekilde İran'la netice alınamayacağını hem ABD'ye hem de tüm platformlarda net bir şekilde herkese söylüyoruz. Uluslararası toplumun da bizimle aynı düşündüğünün farkındayız"

Türkiye-AB ilişkileri

Avrupa Birliği'yle (AB) ilişkilerde de bu sene fasıl açılmasa da bir normalleşme sürecinin başladığına işaret eden Çavuşoğlu, "Bu normalleşme sürecinin özellikle şu anda üzerinde çalıştığımız alanlarda somut neticeler almasını istiyoruz. Vize serbestisi, Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesi, yine göç anlaşmasıyla ilgili aksaklıkların giderilmesi ve Avrupa Birliği'nin yükümlülüklerini yerine getirmesi, terörle mücadele gibi birçok alanda Avrupa Birliği'yle somut neticeler alabiliriz" dedi.

Çavuşoğlu, sadece AB'yle değil Almanya, Avusturya ve Hollanda gibi bazı AB üyesi ülkelerle de ikili ilişkilerin normalleşmeye başladığını bildirdi.

Rusya'yla ilişkiler

Rusya ile ilişkilerin olumlu zeminde gelişmeye devam ettiğini bildiren Çavuşoğlu, "Özellikle liderlerimiz arasındaki güçlü irade ve birçok konuda birlikte çalışmamız Rusya ile hem dostluğumuzu pekiştirdi hem de birçok konuda iş birliğimizi güçlendirdi diyebilirim. Önemli projeleri hayata geçirdik. Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin temelini attık. Yine Türk Akımı'nın açılışını da Putin'in gelmesiyle hayata geçirdik" ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin Rusya ve Ukrayna arasındaki sorunlara rağmen iki ülkeyle ilişkilerinde çok iyi bir denge politikası izlediğine dikkati çeken Çavuşoğlu, "Ukrayna'yla ilişkilerimiz de mükemmel düzeyde. En son Karadeniz'de yaşanan Kerç Boğazı krizinden sonra Türkiye krizin aşılması konusunda üzerine düşeni yapmıştır" dedi.

"Kaşıkçı cinayeti siyasi sorun değil"

Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın ekim ayında öldürülmesine ilişkin Çavuşoğlu, "Yerel iş birlikçiler kimdir, talimatı kim verdi, bu konuda uluslararası toplumun düşünce ve kararları var. Ama henüz daha bunlar da açığa çıkmadı. Yani bu soruşturma henüz neticelenmedi. Şimdi herkesin uluslararası toplumda özellikle BM'den bir beklentisi var. Birleşmiş Milletler'e birlikte başvurmak için bazı ülkelerle temaslarımız devam ediyor" değerlendirmesinde bulundu.

Bu cinayetin adli bir vaka olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, Türkiye'nin Suudi Arabistan'la ilişkilerini önem atfettiğini ve Kaşıkçı cinayetini ikili bir siyasi sorun olarak görmediğini vurguladı.