Çöl bitkisi jojoba Türkiye'de de yetiştiriliyor

ANTALYA - Ana vatanı Amerika kıtası olan jojoba bitkisinden elde edilen tohumun kilosunun 5 liradan alıcı bulduğu, tohumdan elde edilen yağın özellikle kozmetik sektöründe kullanıldığı bildirildi. 

 

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu'nun (TÜBİTAK) 1985 yılında yayınladığı dergide jojoba bitkisi hakkında makale okuyan Hüsnü Akdeşir, araştırma yapmaya başladı. 1988 yılında Osmaniye'de jojoba bitkisi yetiştiriciliğini yerinde gören Akdeşir, daha sonra Amerika'da bu konuda incelemelerde bulundu. 

 

Antalya'nın Kumluca ilçesindeki arazisine deneme amacıyla jojoba fidanı diken Akdeşir, 2005 yılında emekli olduktan sonra bu bitkinin yetiştiriciliğini geliştirmeye karar verdi. Akdeşir, 6.5 dekar arazisinin tamamına jojoba fidanı dikti. 

 

Akdeşir, çalımsı bir çöl bitkisi olan ve tohumlarındaki yağ kullanılan jojobanın dikildikten kısa süre sonra tohum vermeye başladığını ancak tam ürün vermesinin 6-7 yılı bulduğunu söyledi.

 

Bitkinin sahillerde, kıraç alanlarda yetiştirilmeye uygun olduğunu vurgulayan Akdeşir,  "Jojobanın tohumundan yüzde 50 civarında yağ alınabiliyor. Bu yağ da özellikle kozmetik alanında kullanılıyor. Tam verimli bir ağaçtan yılda 5 ile 10 kilo arasında tohum alınır. Jojobanın tohumunun kilosu 5 dolardan alıcı buluyor. Bu da dekar başına 2 bin 500 ile 4 bin dolar arasına getirisi olduğunu gösteriyor" dedi. 

 

"Ürün iyi fiyata alıcı buluyor"

 

Akdeşir, 8 yıldır jojobayı üretmek ve tanıtmak için uğraştığını anlatarak, şunları söyledi: 

 

"Üretimini yapmak isteyen çiftçilere yardımcı olmak istiyorum. Jojoba, kasım ayından itibaren çiçeklenmeye başlıyor ve eylül, ekim aylarında hasat ediliyor. Türkiye'de jojoba yağına oldukça talep var. Ürün iyi fiyata alıcı buluyor. Bahçemdeki bazı ağaçlardan 10 kiloya kadar ürün alıyorum. Jojoba üretiminden son derece memnunum, çünkü hiç masrafı yok. Bugüne kadar bahçemde zirai ilaç veya gübre kullanmadım. Sadece kökünde su göllenmemesi ve arazinin rüzgar alması gerekiyor." 

 

Kumluca Ziraat Odası Başkanı Süleyman Kayhan ise jojoba bitkisinin uygun şartlarda 150-200 yıl verimli olabildiğini belirtti. Eğimli arazilerin değerlendirilmesi açısından jojoba yetiştiriciliğinin yaygınlaştırılabileceğini vurgulayan Kayhan, odalarının da fidan temin etme konusunda yardımcı olabileceğini kaydetti.