Erkekler, sempatik gebeliğe dikkat

 

İSTANBUL - Yakın çevresinde hamile bulunan kadın ve erkeklerde, hamilelerde görülen rahatsızlıkların benzerlerinin yaşanmasına neden olan "sempatik gebelik sendromu'na rastlanabiliyor.

 

Psikiyatrinin tanı kitabında yer almayan "sempatik gebelik sendromu" (Couvade) eşi, kardeşi, yakını veya arkadaşının gebeliğine ilişkin stres, katılma ve kaygı hissi yaşayan kadın ve erkeklerde görülüyor. Sendrom, kusma, karın şişmesi, aş erme, uyku bozuklukları gibi belirtilerle ortaya çıkıyor.

 

Genellikle hamile kadının 3. ayından sonra çevresinde bulunan babalık konusunda endişeleri olan erkekler, ikiz kız kardeşi hamile olan kadınlar ya da yakın arkadaşları sempatik gebelik sendromuna yakalanabiliyor.

 

İstanbul Psikiyatri Enstitüsü ve Yedikule Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi'nden Uzman Klinik Psikolog Saba Başoğlu,  yaptığı açıklamada, sempatik gebeliğin genelde çocuk bekleyen babalarda görüldüğünü fakat ilginç bir şekilde kadınlarda da görüldüğünü belirtti.

 

Sendromun erkeklerde görülme olasılığının kadınlardan daha fazla olduğunu ifade eden Başoğlu, "İkiz kadınlar arasında da görülen vakalara rastlıyoruz. Sendrom sadece erkeklerde görülmüyor. İkiz kadınlarda ya da kardeş denilecek kadar yakın olan kadınlarda da görülüyor" dedi.

 

Sempatik gebeliğin belirtilerinin hamile ile eş zamanlı olarak ortaya çıktığına dikkati çeken Başoğlu, rahatsızlık ve değişimleri şöyle sıraladı:

"Kilo alma, kusma isteği ya da mide bulantısı, karın krampları, iştah kaybı veya iştah fazlalaşması, uyku bozuklukları, aş erme, diş ve baş ağrıları, burun kanamaları ve deride farklılaşmalar gibi şikayetlerle geliyorlar. Sempatik gebelik sendromu belirtileri, en çok 3. aydan sonra nüksediyor. Bizde 'Gebelik sırasında babalar daha çok kilo alır', 'Anne bir, baba dokuz doğurur' gibi söylemler de vardır."

 

Endüstriyelleşmiş dönemden önce, sempatik gebeliğin ilginç bir kültürel tarafı olduğunu belirten Başoğlu, tarihe bakıldığında, Antik Yunan'da, Roma İmparatorluğu'nda, İspanya'nın Bask Bölgesi'nde, Çin'de, Tayland'da, Borneo Adası'nda, Rusya'nın bazı kısımlarında, Amerika'nın bazı bölgelerinde sendromun bir ritüel olarak oldukça fazla görüldüğünü söyledi.

Başoğlu, sendromun günümüzde geçmişten farklı olarak istenmeden ortaya çıktığını vurgulayarak, şöyle devam etti:

"Bu aslında bize şunu gösteriyor ki; baba her zaman doğuma ortak olmak istiyor. Tabii endüstriyel dönemden sonra gebelik döneminde kadının ön planda olduğu ve erkeğin geri planda kaldığı bir süreç var. Topluma baktığınızda anne çocukla daha bağlı gibi algılanıyor. Sempatik sözcüğü burada 'beraber hissetme' anlamını taşıyor."

Sempatik gebelik sendromunun bir psikosomatik belirtiler grubu olarak tanımlanabildiğini belirten Başoğlu, "psiko"nun "zihin", "soma"nın ise "beden" anlamına geldiğini kaydetti.

Herkesin günlük hayatında, sıradan psikosomatik belirtiler gösterdiğini ifade eden Başoğlu, "Mesela aşık olduğunuzda, kalp atışınızda hızlanma hissedersiniz, belki terleme olur, midede hareketlenme fark edilir, onu gördüğünüzde heyecandan gözbebekleriniz büyür. Dolayısıyla, bu insanın tüm duygulanımlarını zaten bedeniyle ilişkili bir şeklide yaşadığının bir göstergesidir. Yani psikosomatik bozukluk dediğimiz şey; insanın duygularını garip bir şekilde ele vermesi değildir, bu hepimizin normal hayatta yaşadığı bir durumdur" diye konuştu.

Başoğlu, uzmanların baba adayı olmayı bekleyenlerde yaşanan belirtilerin sebebini birçok teoriye dayandırdığı ama sendromun kesin bir sebebi olmamakla birlikte, psikiyatrinin tanı kitabında da yer almadığını ifade etti.

 

Sempatik gebelik sendromuyla yalancı gebeliği birbirinden ayırmanın gerekli olduğunu vurgulayan Başoğlu, "Erkek ve kadınlarda görülen kendini gebe sanma durumu olan yalancı gebelikte, gebe olduğuna inanma, gebelik belirtileri taşıma ve aslında gerçekten bir gebe gibi durma durumu söz konusudur. Hatta belirtileri sıralarsak, adet düzensizlikleri, adet olamama, karın şişmesi veya büyümesi, göğüslerde büyüme ve şekil değişikliği, meme uçlarında renk değişikliği, süt salgılama, iştah artışı, kilo artışı, sabah bulantı ve kusma olması hatta ve hatta duruşunda değişiklik olması; ama burada kişi gebe değilken, tamamen gebe olduğuna inanır" dedi.

Başoğlu, yalancı gebelikte kişinin, 'hamileyim' diyerek doktora gittiğini, sempatik gebelikteyse kişinin, kafasında hamilelikle ilgili düşüncesinin olmadığını ancak, 'bana ilginç bir şeyler oluyor, kendimi kötü hissediyorum' diyerek geldiğini ifade etti.

Genellikle gebelik geçince sendromun da geçtiğini ifade eden Başoğlu, ancak o döneme kadar kişinin bu süreci çok rahatsız geçirdiğini belirtti.