İkitelli OSB’de ‘şirketlere büyüme’ ‘bölgeye dönüşüm’ yolu arayışı

İbrahim EKİNCİ

Hayır! Taşınmasından söz etmiyorum. “İkitelli OSB taşınıyormuş, taşınacakmış, yer bakılıyormuş...” gibi rivayetler üzerine kapısını çaldığım Başkan Nihat Tunalı’nın ilk sözleri bunlar. Konuyu gündeme getiren Çerkezköy OSB Başkanı Eyüp Sözdinler’di. “Bölgedeki 5 - 6 OSB’de önemli boşluklar var. Biz doluyuz ama bölge doluluk ortalaması yüzde 40’larda. Bu mevcut OSB’lerde yer bulunabilir” demişti... Nihat Tunalı’nın buna cevabını da belirteceğim ancak, öncelikle ve altını çizerek söyledi: “Hayır, İkitelli OSB taşınmıyor! Taşınma yok! Yanlış algılanıyor. Gündemimiz taşınma değil, yeni bir yer istiyoruz. İstanbul’a yakın bölgelerde yeni bir yer bakıyoruz.”

Peki, Çerkezköy ve çevresindeki OSB’lere taşınma olabilir mi? Bu seçeneğe ne diyor? “Olabilir. Bizim en az 10 milyon metrekareye ihtiyacımız var. Yakın OSB’lerde böyle bir yer varsa, değerlendirmemiz mümkün” dedi.

Başkan Tunalı’nın bahsettiği büyüklük... Şu anda 38 kooperatifin yerleştiği mevcut İkitelli OSB bölgesinden (7 milyon metrekare) daha büyük... Peki neden böyle bir büyük yere ihtiyaç var?

“Burası 1985’ten bugüne çok değişti. Firmalar büyüdü, yerleri yetmiyor. KOBİ’lere büyümek için yeni yer lazım. Firmalarımızın büyüme sorunu var. İSO 500’e giren şirketlerimiz çıktı. İkitelli’nin doğal sınırları, parsel büyüklükleri firmalarımızı ciddi şekilde sınırlıyor. Yeni bir ihtisas OSB’si kurulması çalışmaları devam ediyor. Bakanlıklar, Büyükşehir Belediyesi ve ilgili ilçe belediyeleri ile görüşmelerimiz devam ediyor” dedi.

İkitelli OSB, projesi başladığı yıllarda kentin dışında, çeperindeydi. Kent içindeki sanayi iş yerlerinin kent dışına, toplu bir yere taşınması projesi olarak ortaya çıktı, gerçekleşti. Aynı dönmede İSTOÇ, Tekstilkent, Giyimkent gibi benzer projeler başladı. Ancak bu merkezlerin tamamı, şimdi artık kent içinde kalmış durumda. Çevreleri yerleşim yerleri ile kuşatıldığı için büyüme imkanları yok. Hem kendileri kent içinde trafik yaratıyorlar hem de kent içi trafiğinden olumsuz etkileniyorlar. Lojistik sıkıntılı hale geldi. TIR parkı yok. Bu sıkıntılar baş gösterince bazı firmalar kendi imkanları ile başka yerlere taşındı. Sirkülasyon hızlandı.

Çok da uzaklara gitmek istemiyorlar

Başkan Nihat Tunalı, “Burası karma. Yeni yerimiz de OSB modeline göre kurulabilir. Bir arsa belirlenir, satın alır müteşebbis. Küçük Sanayi Sitesi modeli de olabilir. Trakya bölgesindeki OSB’ler yüzde 40 - 50 doluluktayken yenisi ne derece doğru olabilir, denilebilir. Ancak burası İstanbul merkeze entegredir. Çok uzak olmayan bir yer olmalı. Mevcutlardan altyapısı, arazisi yeterli olanlara da bakılabilir” dedi.

Basında yer alan, “Yeni yeri TOKİ yapacak” haberlerini hatırlattığımda Başkan Nihat Tunalı, o girişimin kendileri dışında olduğunu belirtti. “İkitelli OSB yönetiminin dışında, bir grup dernek kurarak böyle bir proje söyledi. Talep toplayarak, bir başka yer yapma şeklinde. O bizim dışımızda. Bizim projemizi OSB’nin yönetimi takip ediyor. Kooperatifler ortak irade ortaya koyarak Bakanlığa başvurduk. Bakanlık makul karşıladı. Arazi tahsis edin. Tarım arazisi olmasın. Biz tahsis ettiğiniz yeri satın alalım, diyoruz” dedi.

"Yönetim merkezleri ve showroomlar olur"

Mevcut yer ne olacak? Nasıl kullanılacak?

İkitelli OSB bölgesinde sanayi yapıları var doğal olarak. Bunları yıkarak konuta açılması vs. düşünülmüyor. Bölgenin kent içinde kalması arsalarını değerlendirdi ancak, yer sahiplerinin derdi satmak değil. Bir kere isteyen bölgede üretime devam edecek. Gidenler, bölgeyi ‘ticari alan’ olarak korumak istiyorlar. Mevcut yerlerini elden geçirip yönetim merkezi, showroom, fuar alanı gibi entegre şekilde değerlendirmek istiyorlar. Havaalanına, köprülere, otoyol bağlantılarına, kent merkezine yakın. OSB’de faaliyet yürüten firma ürünlerinin teşhir edileceği fuaye alanı, kongre salonları, prestij ofisleri ile çarşı yapısı projelendiriliyor.

Bir de daimi fuar alanı olacak. Tunalı, “Burası çekim merkezi ve merkez olarak da kalsın. Entegre bir yapı var. Bir kooperatifin ihtiyacını diğeri üretiyor. Biri tek başına Hadımköy’e gitse, malzeme için yine buralara gelecek” diye konuştu.

İkitelli OSB'nin verileri

• Bölgedeki iş yerlerinin yüzde 25’i deri mamulleri, ayakkabı ve saraciye alanında, %8’i makine, yedek parça, yüzde 7’si çorap, triko, konfeksiyon alanında, yüzde 8’i mobilya alanında çalışıyor. Diğer veriler şöyle: ;

• Toplam kooperatif sayısı: 38

• Toplam iş yeri sayısı: 27.301

• Doluluk oranı: % 80

• Tam kapasite istihdamı: 300 bin

• Fiili istihdam: 200 bin

• Brüt arsa alanı: 7 milyon m2

• Kooperatif ortak sayısı: 18.597 kişi

• Kooperatiflerin yatırımı: 2 milyar $

• Üretmesi beklenen katma değer: 6 milyar $

• İOSB içi günlük yolcu hareketi: 227.600 kişi

• İOSB içi günlük eşya hareketi: 50 bin ton