Kirasını elden tahsil edene aylık en az 320 YTL para cezası
M. Bilgütay Yaşar
Maliye Bakanlığı'nın 29 Temmuz 2008 tarihinde yayınlamış olduğu tebliğden haberi olmayan okuyucuların" bu da nereden çıktı şimdi" dediklerini duyar gibiyim.
Son günlerde çıkan vergi kanunu değişikliklerinde bu konuda bir düzenleme yapılmamışken, Maliye Bakanlığı kira gelirlerindeki kayıtdışını önleme amacıyla Vergi Usul Kanunu'ndan gelen yetkisiyle 1.11.2008'den itibaren kira geliri tahsilatlarının banka ya da posta idaresince düzenlenen belgelerle tevsiki zorunluluğunu getirdi.
Bu zorunluluk öngörülen ceza nedeniyle çok can yakacak gibi gözüküyor. Bu nedenle gerek konutlarını kiraya verenlerin, gerekse de işyerini hem kiraya veren, hem de kiralayanların bu yazımızı dikkatlice okumalarını salık veririz.
Eğer kiralık bir konuta oturuyorsanız şanslısınız, çünkü kiracılar bu düzenlemenin dışında tutulmuş.
Kimler bu kapsamda?
1- Evinizi konut olarak kiraya vermişseniz ve aylık kira tutarınız 500 YTL ve üzerinde ise,
2- Sahibi olduğunuz işyerini kiraya vermişseniz (kira tutarı ne olursa olsun),
3- İşyerinizde kiracı iseniz (ödediğiniz kira tutarı ne olursa olsun),
Tahsil ettiğiniz ya da ödediğiniz (sadece işyeri için) kiraların 1 Kasım'dan itibaren banka ya da posta idaresi tarafından düzenlenmiş belgelerle tevsik edilmesi zorunlu hale getirilmiştir.
Bankalar ve posta idaresi tarafından düzenlenen dekont ve hesap bildirim cetvelleri bu tevsik için yeterli olacaktır. Bankaların internet şubelerince düzenlenen belgelerde kullanılabilecektir.
Uygulama nasıl olacak?
Eğer yukarıda belirttiğimiz kapsama giriyorsanız, 1 Kasım 2008'den itibaren tahsil edeceğiniz (hangi döneme ait olursa olsun) konut ve işyeri kiraları ile ödeyeceğiniz işyeri kirasını mutlaka banka ya da posta aracığıyla tahsil etmeniz ya da ödemeniz gerekecek.
Anlaşılacağı üzere işyerleri için hem kiracıya, hem de malike zorunluluk getirilmişken, konutlar için sadece ev sahibine zorunluluk getirilmiş, konutlarda kiracılara bir zorunluluk getirilmemiştir. Ancak ev sahibi kirasını banka kanalıyla isteyeceğinden kiracı da dolaylı olarak kapsama girmiş olacaktır, ancak ceza durumunda konut kiracılarının bir sorumluluğu olmayacaktır.
Bu uygulamada banka ya da posta dekontlarının her hangi bir vergi dairesine ibraz etme ya da gönderme zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak yapılacak incelemelerde uygulamaya uyulmamış olması halinde aşağıda açıklayacağımız cezaları ödemek zorunda kalacaklardır.
Zorunluluğa uyulmaz ise ne olacak?
Uygulama kapsamındaki kişiler zorunluluğa uymadıkları takdirde işleme konu tutarın yüzde 5'i tutarında özel usulsüzlük cezası ödeyeceklerdir. Ancak bu ceza;
- Birinci sınıf tüccar ya da serbest meslek erbabı için 1.490 YTL'den,
- İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ve kazancı basit usulde tespit edilenler için 680 YTL'den,
- Yukarıda yazılı olanlar dışındakiler için ise 320 YTL'den az olamayacaktır.
Örneğin emekli Mehmet Amca, sahibi olduğu evden 500 YTL ve üzerinde kirayı aynı apartmanda oturan kiracısı Ayşe Hanım teyzeden elden almış ise 320 YTL özel usulsüzlük cezası ödeyecektir. Ayşe Hanım teyzenin bir ceza ödemesi söz konusu olmayacaktır. Eğer Mehmet Amca bir yıl boyunca tüm kiralarını bu şekilde tahsil ederse cezası 320 X 12 = 3.840 YTL olacaktır. Tabii böyle bir durumda varın Mehmet Amca'nın halini siz düşünün.
Mehmet Amca'nın her yıl tahsil ettiği kira gelirlerini kuruşuna kadar beyan etmiş olması ve vergisini ödemesi halinde dahi, sırf tahsilatı elden yaptı diye 3.840 YTL caza ile cezalandırılması ne kadar hakkaniyete uyacaktır?
Kısacası kurunun yanın da yaş da yanacak gibi gözüküyor, aman dikkat!!!