Metal ve döküm şirketlerinin cirosu 46 milyar dolar

ANKARA - Sanayi sektörüne ana girdi sağladığı için büyümenin anahtarı olan metal ve döküm şirketlerinin cirosu son 10 yılda 5,9 milyar dolardan 46 milyar dolara çıktı.

Sektördeki yaklaşık 150 şirket, son 10 yılda GSMH'nın yüzde 5'ini üretti. Türkiye'deki en büyük 100 şirketin 22'sini metal şirketleri oluştururken, geçen yıl sektördeki 5 şirketin istihdama katkısı da 26 bin kişi oldu.

CNBC-E Business'in yaptığı araştırmaya göre, Türkiye'nin en büyük 1000 sanayi kuruluşunun son 10 yılına bakıldığında metal ve döküm sektörünün 175,2 milyar dolarlık ciro ile birinci sektör konumunda bulunduğu görülüyor. 173,7 milyar dolarla petrol ve akaryakıt ikinci sektör, gıda ve içecek sektörü 137,4 milyar dolarla üçüncü, otomotiv ise 134,8 milyar dolar ile dördüncü sırada bulunuyor.

Son 10 yılda en büyük 1000 sanayi kuruluşunun ürettiği toplam cironun yüzde 15'i ana metal ve döküm şirketleri tarafından oluşturulurken, sektörün en büyük beş şirketini de Erdemir, İçdaş, İsdemir, Çolakoğlu Metalurji ve Kroman Çelik oluşturdu. Bu 5 şirketin 2008 yılındaki toplam cirosu da 14,6 milyar dolar.

Üretim bu yıl yüzde 10 daralacak

İstanbul Demir ve Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Serdar Koçtürk, sektörün yıl sonundaki durumunu ve gelecek yılını değerlendirirken, özellikle son 5-6 yılda demir çelik sektörünün ciddi bir ivme yakaladığını, hareketlenen emlak ve gemi inşa sektörleri ile birlikte şirketlerin de gelişen ekonomiye paralel kapasite yatırımlarına hız vermesinin demir çelik açısından karlı bir dönem getirdiğini söyledi.

2008 yılının bunun pik noktası olduğunu belirten Koçtürk, küresel krizle birlikte 2009'da demir çelik ihracatında tonajda yüzde 10'luk bir daralma beklediklerini kaydetti.

Demir çelik ihracatında en ciddi kan kaybını, en fazla ihracat yapılan Körfez ülkelerinde yaşandığını, bu bölgedeki daralmanın boyutunun yüzde 70'leri göreceğini tahmin ettiklerini ifade eden Koçtürk, Körfez ülkelerindeki gayrimenkul yatırımlarında çok büyük bir balon olduğunu, bu ani daralmanın nedeninin de balonun sönüşü olduğunu söyledi.

Koçtürk, 2010'da dünya ekonomisinin yüzde 2,5-3 oranında büyümesinin beklendiğini de ifade ederek, kriz nedeniyle gelişmiş ülkelerin kapasite kullanım oranını yüzde 50 civarında sınırladıklarını, 2010 yılında talebin yeniden hızlanacağının öngörüldüğünü kaydetti.

Demir Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan da bu yılı üretimde yüzde 5'lik bir daralma ile kapatmayı beklediklerini ifade ederek, gelecek yıl ise yüzde 10'luk bir büyüme olacağını düşündüklerini söyledi.

Yayan, cirolarda bir artış olsa da kar oranlarının yüzde 6,5'ten yüzde 1,5'e gerileyeceğini tahmin ettiklerini de bildirdi.

Bu arada, Türkiye'nin en büyük metal ve döküm şirketlerine bakıldığında, 2008 yılında Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları'nın cirosu 6 milyar 809 milyon lira, istihdamı 13 bin 713 kişi, İçdaş Çelik'in cirosu 3 milyar 828 milyon lira, istihdamı 3 bin 728 kişi, İskenderun Demir ve Çelik'in cirosu 3 milyar 222 milyon lira, istihdamı 6 bin 239 kişi, Çolakoğlu Metalurji'nin cirosu 2 milyar 676 milyon lira, istihdamı 985 kişi, Kroman Çelik Sanayii'nin cirosu 2 milyar 259 milyon lira, istihdamı da 952 kişi olarak gerçekleşti.