Otomotiv üretimi 10 ayda yüzde 33,4 daraldı

İSTANBUL - Türk otomotiv sanayinin yılın 10 aylık döneminde toplam üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33,4 oranında daralarak, 699 bin 141 adede geriledi.

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre, 2009 yılı Ocak-Ekim döneminde, üretim ve ihracatta 2008 yılının aynı dönemine oranla önemli daralma devam etti.

2008 Ekim ayına göre, otomotiv sanayisinin 2009 Ekim ayı toplam ihracatı yüzde 24,4 otomobil ihracatı ise yüzde 27,3 oranında arttı.

2009 yılının 10 aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine kıyasla toplam ihracattaki düşüş ise yüzde 39,1 düzeyinde oldu.

ÖTV indirimi uygulamasının sona ermesine sayılı günlerin kalmasına bağlı hareketlik ve gelecekteki talebin de öne çekilmesiyle birlikte eylül ayında önemli oranda artan otomobil satışları, ÖTV indiriminin 30 Eylül 2009 tarihinde sona ermesiyle birlikte ekim ayında, geçen yıla göre yüzde 30,1 oranında azalarak, 13 bin 828 adet düzeyinde gerçekleşti. Bu nedenle eylül ayına göre talep de yüzde 74 oranında geriledi.

Özellikle orta ve ağır ticari araçlar ve traktörde talep ile üretimde önemli kayıplar yaşanmaya devam etti. Aynı dönemde pazar, hafif ticari araçlarda yüzde 11 ve özellikle ağır ticari araçlarda yüzde 47 gibi önemli bir oranda daraldı.

Ağır ticari araç üretimindeki keskin düşüş devam etti. 2009 yılı Ocak-Ekim döneminde ticari araç üretimi 5 yıl geriye giderek, 2004 yılı Ocak-Ekim dönemi üretim değerlerinin altında gerçekleşti. Büyük kamyon üretimi 57 bin adet ile 2002 yılı düzeyinde kaldı.

ÖTV indirimi uygulamasının eylül ayı sonunda sona ermesiyle birlikte toplam pazarın yüzde 65'ini oluşturan otomobil pazarında ekim ayındaki önemli gerilemeye bağlı olarak, toplam pazar bu ayda 2008 yılına göre yüzde 37 oranında azalarak 22 bin 111 adet olarak gerçekleşti.

Ticari araçlarda ÖTV oranları çok düşük olduğundan ÖTV indirimi etkili olmadı ve genel olarak geçen yıl son çeyrekte başlayan talep durgunluğu devam etti. Otomobil pazarındaki benzer koşullara bağlı olarak, hafif ticari araçlar (HTA) pazarında eylül ayında yaşanan hareketliliğin aksine ekim ayında pazar bir önceki yıla göre yüzde 45 gibi yüksek bir oranda daraldı ve 7 bin adet oldu.

Ağır ticari araçlarda (ATA) ise ÖTV oranları çok düşük olduğu için yapılan indirimin hiçbir etkisi olmadı. 2008 yılı ikinci yarısından itibaren talepteki yüksek oranda durgunluk devam etti. Ekim ayında 2008 yılına göre pazar yüzde 52 oranında daraldı.

İhracattaki gerileme sürüyor

2009 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam ihracat, 2008 yılının aynı dönemine göre yüzde 38,4 oranında azalarak 13,7 milyar dolar oldu.

Otomotiv sanayisi, 10 ayda sektör sıralamasında birinci sırada yer aldı ve toplam ihracattaki payı yüzde 17,4 düzeyinde gerçekleşti.

Ocak-ekim döneminde toplam taşıt aracı ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 39,1 azalarak 503 bin 660 adet, otomobil ihracatı ise yüzde 32,5 azalarak 319 bin 355 adet oldu.

Ticari araç ihracatı yüzde 48 azalarak 184 bin adede, traktör ihracatı yüzde 23 azalarak 6 bin 788 adede geriledi.

Bu dönemde Oyak Renault 181 bin adet otomobil, Tofaş 57 bin adet otomobil ve 76 bin adet hafif ticari araç olmak üzere toplam 133 bin hafif araç, Ford Otosan 97 bin adet hafif ticari araç, Toyota 59 bin adet otomobil ihraç etti.

Üretimdeki düşüş, ekim ayında da devam etti

2008  Ağustos döneminde başlayan üretimdeki düşüş, ekim ayında da sürdü.

Üretimin yüzde 77'sinin ihraç edilmesi nedeniyle iç pazardaki talep azalmasına ek olarak, ihracattaki keskin daralma da 2009 yılının on aylık döneminde toplam araç üretiminin yüzde 33,4 otomobil üretiminin ise yüzde 26,2 oranında azalmasına neden oldu.

2009 yılı ocak-ekim döneminde toplam üretim 699 bin 141 adede geriledi, otomobil üretimi ise 420 bin 379 adet oldu.

Yılın 10 ayında üretim, küçük kamyonda yüzde 93, midibüste yüzde 80, büyük kamyonda yüzde 77, minibüste yüzde 51, kamyonette yüzde 38 ve otobüste yüzde 20 oranında azaldı. Traktör üretimi ise yüzde 47 azalarak 11 bin 776 adede indi.

2009 yılı ocak-ekim döneminde toplam satışlar 455 bin adet oldu ve toplam pazar 2008 yılı aynı dönemine göre yüzde 0,3 oranında arttı.

10 aylık dönemde otomobil satışları, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,1 oranında artarak 295 bin adet düzeyinde gerçekleşti