Protokol yerleri değişiyor

ANKARA - AK Parti, CHP, MHP ve BDP grup başkanvekilleri, milletvekillerinin mali, sosyal hak ve yükümlülükleriyle ilgili yasa teklifine birlikte imza attı.

Meclis Başkanlığı'na sunulan ''TBMM Üyeliği Yasa Teklifi''nin gerekçesinde, gerek uygulamada ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesi, gerekse kamuoyunun şeffaf bir şekilde bilgilendirilmesini teminen mevzuatın tek bir kanunda toplulaştırılmasının büyük önem taşıdığı vurgulanarak, teklif ile anılan bu amaç doğrultusunda mevzuatın toplulaştırıldığı belirtildi.

Kanun yapım tekniğine uygun olarak münhasıran TBMM üyeleri hakkında düzenlemeler içeren kanunların yürürlükten kaldırıldığı ve hükümlerin aynen bu kanun teklifine aktarıldığı ifade edilen gerekçede, milletvekillerini ilgilendiren ancak milletvekilleri dışında kapsam ve konuya sahip olan kanunlara da bu kanun teklifinde atıf yapmak suretiyle ilgili mevzuata ulaşılabilirlik imkanının güçlendirildiği bildirildi.

Teklif, TBMM üyeleri, üyeliği sona erenler ile dışarıdan atanan bakanların mali, sosyal hak ve yükümlülükleri ile ilgili diğer hususları düzenliyor.

Buna göre, TBMM üyelerinin aylık ödeneklerinin tutarı, en yüksek devlet memurunun almakta olduğu miktar olacak. En yüksek devlet memuruna ödenenlerden gelir vergisine tabi olmayanlar, Gelir Vergisi'ne tabi tutulmayacak. TBMM üyelerine, hesaplanacak aylık ödenek tutarının yarısı kadar yolluk ödenecek. Bu yolluklar herhangi bir suretle haczedilemeyecek. TBMM üyeleri, en yüksek devlet memurunun almakta olduğu mali ve sosyal haklardan yararlanacak.

Milletvekilleri, bu sıfatı aldıkları aydan itibaren, bu Kanunda belirtilen ödenek ve yolluklara hak kazanacak. Herhangi bir nedenle TBMM üyeliği sıfatı kalkanların istihkakları, bu sıfatın kalktığı ayı takip eden ay başından itibaren verilmeyecek. Ancak, ölüm, Cumhurbaşkanı seçilme ve genel seçimlerin yapılması halinde önceden aldıkları üç aylık ödenek ve yolluklar geri alınmayacak. Aylık ödenek ve yollukların üç aylığı peşin olarak ödenecek.

Dışarıdan atanan bakanlar, TBMM üyelerine sağlanan haklardan yararlanacak. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hususlarda, Başbakan ve Bakanların Temsil Ödenekleri ile Dışarıdan Atanan Bakanların Ödenek ve Yollukları Hakkında Kanun hükümleri uygulanacak.

TBMM üyeleri ile dışarıdan bakanlığa atananlar bu görevlerinden dolayı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri çerçevesinde sigortalı sayılacak ve bunların sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri hakkında aynı kanun hükümleri uygulanacak.

TBMM üyelerinin, bu üyeliği sona erenler ile dışarıdan atandığı bakanlık görevi sona erenlerin ve bunların eşleri, anne ve babaları ile bakmakla yükümlü oldukları çocuklarının; ölenlerin aylık veya tazminat alan veya müstahak olup da bu tazminatı alamayan dul ve yetimlerinin tedavileri ile ilgili her türlü gider TBMM bütçesinden karşılanacak.

Milletvekillerinin ölümleri halinde Devlet Memurları Kanununa göre en yüksek devlet memurunun almakta olduğu aylığın (ek gösterge dahil) 12 aylık tutarı ölüm yardımı olarak TBMM bütçesinden usulü dairesinde ve resen ödenecek. Milletvekilliği sona erenler için bu yardım ölüm tarihi itibarıyla hesaplanacak miktarın yarısı tutarında olmak üzere, TBMM bütçesinden karşılanacak. Ölüm yardımı yapılanlara diğer mevzuat hükümleri ile öngörülen ölüm yardımları yapılmayacak.

Milletvekili ve üyeliği sona erenler ile dışarıdan atanan bakanlar; kamu kurum ve kuruluşlarının sosyal tesis ve imkanlarından, bu kurumların en yüksek yöneticilerinin tabi olduğu koşullarda yararlanacak.

TBMM üyeliği sona erenler yasama, ödenek ve yolluk, genel kurul ve parti grup toplantılarına girme hakları dışında kalan ve TBMM üyelerine tanınan bütün haklardan yararlanacak.

Yasama faaliyetlerinde TBMM üyelerine yardımcı olmak üzere TBMM İdari Teşkilatı Kanunu hükümlerine tabi olarak personel çalıştırılabilecek.

Protokol sırası

Milletvekilleri, ilgili mevzuatı gereği belirlenen Başkent protokolü önde gelim listesinde, kuvvet komutanlarından sonraki sırada yer alacak. TBMM üyelerinin kendi aralarındaki önde gelim sırasında beşinci fıkra hükümleri geçerli olacak.

İl protokolü önde gelim listelerinde, TBMM üyelerini müteakip bu üyeliği sonra erenler yer alacak. İllerdeki ulusal ve resmi bayramlar ile her türlü törenlerde TBMM üyeleri ile bu üyeliği sona erenler, soyadı sırasına göre il valisinden sonra bulunacak.

Önde gelim listelerindeki sıraları TBMM üyeleri ve bu üyeliği sona erenlere valiliklerce her yasama dönemi başında ve bu sıralamalarda değişiklik olması halinde değişiklik tarihini izleyen bir hafta içerisinde yazılı olarak bildirilecek.

İllerde yapılacak törenlerde yasama organını temsilen varsa sırasıyla Başkanlık Divanı üyeleri, siyasi parti grup başkanvekilleri veya TBMM ihtisas komisyonları başkanlarından biri; bunlardan biri yoksa il TBMM üyelerinden yaşça en büyük olanı, il TBMM üyelerinden de yoksa diğer TBMM üyelerinden yaşça en büyük olanı protokolde yer alacak. TBMM Başkanı'nın katıldığı tüm törenlerde yasama organını temsilen protokolün ilk üç sırasında başka kimse yer almayacak.

TBMM üyelerine, bu üyeliği sona erenlere ve dışarıdan atanan bakanlar ile bunların eşlerine ve ergin olmayan veya ergin olsalar dahi öğrenimi devam eden çocuklarına 25 yaşının ikmaline kadar; yine ergin olsalar dahi bedensel, zihinsel ve ruhsal özürlerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık kurumlarının düzenlediği sağlık kurulu raporu ile belgelenen çocuklarına diplomatik pasaport verilecek.

Silah bulundurma ve taşıma

Milletvekillerine, bu üyeliği sona erenlere ve dışarıdan atanan bakanlara ilgili kanun kapsamına giren silahlar için ''silah bulundurma ve taşıma ruhsatı'' verilecek. Bu ruhsatlarda süre kaydı aranmayacak. Avda veya sporda kullanılan her nevi ateşli yivli silahlar da bu kapsama tabi olacak. Ateşli silahların taşınmasına veya bulundurulmasına yetki veren kayıt ve belgeler, her türlü resim, vergi ve harçtan muaf tutulacak.

TBMM üyelerine, seçildikleri dönemi gösterir ve diğer özelikleri Başkanlık Divanı'nca çıkarılacak yönetmelikte belirlenen rozet verilecek. Bu rozetler TBMM üyesinin şahsına ait olup başkalarına intikal edemeyecek. Rozetler sahiplerinden başkası tarafından taşınamayacak.

TBMM Başkanlığınca milletvekillerine, üyeliği sona erenlere ve dışarıdan atanan bakanlara verilen kimlik belgesi, tüm resmî ve özel kuruluşlar tarafından kabul edilecek resmi kimlik hükmünde olacak.

Vefat eden TBMM üyesinin, bu üyeliği sona erenin ve dışarıdan atanan bakanın vasiyeti üzerine ya da eşi veya birinci derece yakınlarının talep etmesi halinde TBMM'de ve defnedileceği ilde valiliklerce cenaze töreni yapılacak.

Trafik ile ilgili hükümler

Milletvekillerinin resmi ziyaret ve programları sırasında kullandıkları araçlar, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca geçiş üstünlüğü bulunan araçlar ve sürücüler kapsamına alınıyor. Öncelik sırasına ilişkin olarak bu kapsamda değerlendirilecek.

İşlem yapılması gereken aracın kayıtlardan TBMM üyeleri ile dışarıdan atanan bakanlar tarafından kullanıldığının anlaşılması halinde, trafik kural ihlali tespit tutanağı düzenlenecek ve valilikler aracılığıyla TBMM Başkanlığı'na gönderilecek.

Milletvekillerinin yapamayacağı işler

Milletvekilleri, devlet ve diğer kamu tüzel kişilerinde ve bunlara bağlı kuruluşlarda; Devletin veya diğer kamu tüzel kişilerinin doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak katıldığı teşebbüs ve ortaklıklarda; özel gelir kaynakları ve özel imkanları kanunla sağlanmış kamu yararına çalışan derneklerin ve Devletten yardım sağlayan ve vergi muafiyeti olan vakıfların, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alamayacak ve vekili olamayacak.

Milletvekilleri, belirtilen bu kurum ve kuruluşlarda; ücret karşılığı iş takipçiliği, komisyonculuk ve müşavirlik yapamayacak; genel sekreter, sekreter veya benzeri herhangi bir nam altında hiçbir yönetim görevi alamayacak.

Milletvekilleri herhangi bir taahhüt işini doğrudan veya dolaylı olarak kabul edemeyecek, temsilcilik ve hakemlik yapamayacak. Milletvekilleri, yürütme organının teklif, inha, itama veya onamasına bağlı resmi veya özel herhangi bir işle görevlendirilemeyecek. TBMM üyelerinin belli konuda ve altı ayı aşmamak üzere Bakanlar Kurulunca verilecek geçici bir görevi kabul etmesi, TBMM'nin kararına bağlı olacak.

TBMM üyeleri, yabancı bir devlet veya milletlerarası bir kuruluş tarafından verilen idari ve siyasi, ücretli herhangi bir işi veya görevi TBMM'nin kararı olmadıkça kabul edemeyecek.

Milletvekilleri yasak olmayan işlerin icrasında TBMM üyeliği unvanlarını kullanamayacak. TBMM üyelerinin yapamayacakları işlere ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklı olacak.

Her yasama döneminde TBMM üyeliğine seçilmeden önce, yasaklanan herhangi bir yükümlülük üstlenmiş bulunan TBMM üyeleri, mevcut durumlarını altı ay içinde düzenlemeye uygun hale getirecek.

Milletvekillerinin temsil niteliği bulunan programlar için yapmış oldukları giderler, TBMM bütçesinden karşılanacak. Bunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Başkanlık Divanı tarafından belirlenecek.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, yürürlükten kaldırılan hükümler uyarınca yapılmakta olan her nevi ödemeler hakkında da hak kaybına yol açılmaması sağlanıyor.