"Ankara mecburi durak noktası haline geldi"

ANKARA - ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Senatör John Kerry, "Türkiye'nin bölgesinde önemli bir rol oynama isteği, gerek ABD'liler gerekse başkaları için Ankara'yı mecburi bir durak noktası haline getirdi" dedi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Senatör John Kerry'i kabul etti.

Başbakanlık resmi konutunda yapılan ve 2 saat süren görüşme, planlanandan 1 saat uzun sürdü.

Senatör Kerry, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, bölge turu çerçevesinde Türkiye'de olduğunu, Başbakan Erdoğan ile Sudan, Suriye ve Lübnan'a yaptığı ziyaretleri ele aldıklarını ve çok iyi bir görüşme yaptıklarını söyledi.

Görüşmede Türkiye ile ABD arasında çok iyi bir dostluk bulunduğundan, iki ülkenin uzun ve dinamik ilişkilere sahip olduğundan söz ettiklerini bildiren Kerry, ikili ilişkileri son yıllarda Afganistan ve Irak gibi konularla yenileme imkanı olduğunu belirterek, şöyle devam etti:

"Türkiye'nin bölgesinde önemli bir rol oynama isteği, gerek ABD'liler gerekse başkaları için Ankara'yı mecburi bir durak noktası haline getirdi. Hiç şüphesiz ki Türkiye, Doğu ile Batı arasında önemli bir köprü. Türkiye'nin tüm İslam dünyasında giderek artan angajmanını memnuniyetle karşılıyorum. Daha barışçı bir Ortadoğu için Türkiye'nin oynadığı kritik rol için teşekkür ederim."

Senatör Kerry, Başbakan Erdoğan'ın İsrail ile Suriye arasındaki uçurumun kapatılması için geçmişte önemli bir rol üstlendiğini, ancak bu çabada işlerin biraz yoldan çıktığını ifade ederek, şöyle konuştu:

"Ancak samimi şekilde umuyor ve inanıyorum ki Türkiye'nin bu önemli rolü yeniden üstlenmesi mümkün. Bu çabaya Türkiye'nin dahil olması hepimiz için yararlı olacaktır. Bazen dostlar arasında bile bazı konularda anlaşmazlıklar olabilir. Bizim de bazı anlaşmazlıklarımız olabiliyor, ancak ki bu ancak kelimesinin altını çiziyorum, İsrail-Türkiye ilişkilerinin yenilenmesi herkesin, yani Türkiye, İsrail, ABD ve diğer ülkelerin çıkarına olacaktır. Bu iki tarafın trajik Mavi Marmara olayını dürüst bir şekilde ele almasını da gerektirir. Kaybedilen hayatlar için derin üzüntümü bir kez daha paylaştım. Umarım ki uzun bir geçmişe dayalı Türkiye-İsrail ilişkileri kısa sürede yenilenir."

Kerry, sabah saatlerinde Anıtkabir'i ziyaret ettiğini, çok sayıda çocuğun ve Polis Akademisi mensuplarının Anıtkabir'i ziyaret ettiğini görmekten çok memnun olduğunu söyledi. Kerry, "Sizlere bunu söylememin tabii ki gereği yok ama Türkiye  Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk olağanüstü bir liderdi. Onun vizyonu ve liderliği sayesinde 21. yüzyılın Türkiye'si pek çok başarıya imza atabildi" dedi.

Türkiye'nin G-20 üyesi olduğunu ve küresel çapta çok önemli roller üstlendiğini kaydeden Kerry, Türkiye'nin etkisi ve çıkarları arttıkça Türkiye ile ABD arasında ortak çıkarlar bulunduğunu hatırlamanın önemli olduğunu belirtti. Kerry, yarın Atatürk'ün ölüm yıl dönümü olduğunu anımsatarak, iki ülke arasındaki ortak çıkarları Atatürk'ün "Yurtta barış, dünyada barış" sözüyle dile getirmek istediğini bildirdi.

Başbakan Erdoğan'ın dünya çapında işinin ehli bir lider olduğunu gösterdiğini ifade eden Kerry, bugünkü görüşmesi sonucunda Erdoğan ile birlikte çalışarak Ortadoğu'da barış yönünde ilerleme sağlanabileceğine, ekonomik açıdan daha geliştirilebileceğine ve iki ülke arasında büyük ortak çıkarlar bulunduğuna inandığını söyledi.

Başbakan Erdoğan'dan İsrail ile ilişkilere dair ne gibi izlenimler edindiğinin ve İsrail ziyareti sırasında ne gibi mesajlar vereceğinin sorulması üzerine Kerry, şunları kaydetti:

"Başbakan Erdoğan Türkiye'nin beklentileri konusunda çok açıktı. Ancak ben inanıyorum ki bu beklentinin yanı sıra bu olayla ilgili olarak gerçeklerin ne olduğunu tespit etmenin bir yolu vardır. Ortak bir zemin bulunabileceğine de inanıyorum. İsrail'e gittiğimde, Sayın Peres ile görüşeceğim ve Başbakan Erdoğan'ın benimle konuştuklarını ve görüşlerini paylaşacağım. Ama Sayın Erdoğan'ın beklentilerinin ne olduğu çok açık."

İran'ın nükleer programı

Senatör Kerry, görüşmede İran'ın nükleer programı konusunun gündeme gelip gelmediğinin sorulmasına karşılık da ABD ile Türkiye ve Brezilya arasında bu konudaki anlaşmazlığın geçmişte kaldığını, buna daha çok politikalardan ziyade koşullarla ilgili yanlış anlamaların sebep olduğunu belirtti. Kerry, şöyle konuştu:

"Türkiye, ABD ve Brezilya'nın politikaları da dünyanın geri kalan ülkelerinin politikasıyla aynı, o da İran'ın nükleer silahlara sahip olmaması gerektiği. Türkiye, bu konuda çok samimi ve meşru bir girişimde bulundu. Sonuç olarak bizim taahhüdümüz ve ortak hedeflerimiz aynı. Bence bu yaşanan yanlış anlamalar geçmişte kalan küçük bir engeldi, bizlerin güçlerimizi birleştirmesine engel olamaz. Çıkarlarımız ortaktır ve önümüzdeki zorluklar ve yapılacak işler açısından sadece İran yok gündemde, aynı zamanda terör, PKK, Lübnan konusu gibi konular var. Bunlarda birlikte çalışmayı sürdüreceğiz."

NATO'nun Lizbon zirvesinde füze savunma sistemine ilişkin karar alınacağının anımsatılması ve Erdoğan ile bu konuyu görüşüp görüşmediklerinin sorulması üzerine Kerry, bu konuyu da ele aldıklarını bildirerek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Başbakan Erdoğan, bu konunun çözümleneceğine inanıyor. Ben de Washington'daki görüşmelerime dayanarak söyleyebilirim ki iyi bir yoldayız. Çözüm yolunda ilerliyoruz. Lizbon zirvesinde eminim ki hepimiz aynı frekansta birleşeceğiz. Bir yıl öncekine göre daha iyi bir durumdayız."

Senatör Kerry, Başkan Barack Obama'nın Başbakan Erdoğan'a büyük saygı beslediğini belirterek, küresel dünyada artık hiçbir ülkenin sorunlarını tek başına çözemeyeceğini söyledi.