Türk sanayisi Çin tipi OSB'ye ihtiyaç duyuyor
EBSO Başkan Yardımcısı İbrahim Gökçüoğlu, Çin'deki TEDA Teknokent'i örnek göstererek, bölgenin 20 milyar doları aşkın yabancı sermaye hacmine sahip olduğunu söyledi. Gökçüoğlu Mega OSB kurulma çalışmalarının takipçisi olacaklarını söyledi.
YAYINLAMA
GÜNCELLEME
Elif Işıl BAŞKAYA
İZMİR - Türkiye'nin 500 milyar dolarlık 2023 ihracat hedefine ulaşması ve dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girebilmesi için vizyon değişikliğine ihtiyaç olduğunu belirten sanayiciler, bu konuda Çin'in Mega Organize Sanayi Bölgesi (OSB) olarak nitelendirilen Tianjin Economic-Technological Development Area (TEDA) oluşumunun örnek olabileceğini belirttiler.
Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İbrahim Gökçüoğlu Mega OSB oluşumun, Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu'nun geçtiğimiz Mart ayında yapılan toplantısında Eylem Planı'nda yer alması sağladıklarını belirtti.
Türkiye'nin hedeflerine ulaşması ve ölçek ekonomisine geçebilmesi için vizyon değişikliğine ihtiyacı olduğunu belirten Gökçüoğlu, bunun da OSB'lerin bugünkü büyüklüklerinden daha büyük bir hale getirmek gerektiğini ve yabancı yatırımcılara Türkiye'yi cazip hale getirecek yöntemlerin uygulanması gerektiğini dile getirdi.
Gökçüoğlu, "Bizim OSB'lerimizi Mega OSB'lere yani teknoloji kentleri dediğimiz şekle getirmemiz gerekiyor. Bu da yabancı yatırımcıya elektriği, suyu, altyapısı gelmiş hazır arsalar üretmek anlamına geliyor. Bugün Çin, Uygur Bölgesi'nde en büyük OSB'yi inşa etti, orada ülkeler için parseller ayırdı, Türkiye için bir bölüm var. Bu yaklaşık 100 kilometrekarelik bir alan. Türkiye'den yatırımcılar geldiği zaman o alan içinde yatırım yapabiliyor. Almanya ve ABD'den yatırımcılar gidiyor. Türkiye olarak ölçek ekonomisine gelebilmemiz için, bu boyutta bir OSB'ye başlamamız ve boyutlarını oraya getirmemiz gerekiyor" şeklinde konuştu.
Gökçüoğlu, Çin'den yatırım yapmak isteyen bir otomotiv firmasının 1 milyon metrekare alan istemesi durumunda, onları geri çevirmek zorunda kalacaklarına işaret ederek, "Başkanı olduğum Bergama Organize Sanayi Bölgesi'nde böyle bir talep gelse karşılayamayız. Gelip bir firma yatırım yaptığı an, arazi bitiyor. Bizim bunları aşmamız lazım. Büyük organize bölgeler tesis etmemiz lazım" şeklinde konuştu.
57 ülkenin yatırımcısı TEDA'da
Çin'den TEDA'yı örnek gösteren Gökçüoğlu, "TEDA'da 57 ülkeden yabancı yatırımcı var. İçinde 2 üniversite kampusu, meslek okulları, iki golf sahası, iki hastane, futbol sahalarına sahip. 5 kilometrelik bir limanı var ve bu liman dünyanın en büyük ilk 10 limanı arasında yer alıyor. Bölgede 20 trilyon 280 milyar dolarlık yabancı sermaye var. 3 bin 820 firma var. Motorola'nın 3 milyar dolarlık yatırımı, Samsung'un 14 fabrikası var, Toyota'nın da bölgede 400 bin üretim kapasiteli fabrikası var.
Bölgede 600 bin kişi çalışıyor, bu bölgelerde işçilik, batı ülkelerindeki boyutta, işçiler 40 saat çalışıyor. Bu bölgelerde elektrik, enerji daha ucuz olduğu için, yatırımcılar tercih ediyor. Bölge 10 yılda 11 kat büyümüş, sanayisi 12 kat büyümüş, ihracatı 20 kat artmış. Geçen yıl 382 firma gelmiş, 10 milyar dolarlık yatırım getirmiş. Sadece bu bölgeye özel hızlı tren hattı var, liman ve havaalanı bulunuyor. İçinde ihtisas OSB'ler var, karma sektörler bulunmuyor. Türkiye'nin bu ölçeklere gelmesi gerekiyor Bu bölgelerden sadece Çin'de 14 tane var, yenileri de kuruluyor" şeklinde konuştu.
Eylem Planı'nda ilk sırada yer alıyor
EBSO Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Gökçüoğlu, Türkiye'nin TEDA gibi bir Mega OSB'ye ihtiyacı olduğunu her platformda dile getirmeye gayret ettiklerini söyleyerek, bu fikri geçtiğimiz Mart ayında Kızılcahamam'da yapılan Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Koordinasyon Kurulu'nun (YOİKK) Teknik Komiteler Eylem Planı'nda koydurduklarını açıkladı.
Gökçüoğlu, "Eylem Planı'nda 'büyük ölçekli, katma değeri yüksek, yeni teknoloji getiren, bir bölgede yapılması zorunluluk olan yatırımlar için yatırıma hazır yer sağlanması' maddesi olarak ilk sırada yer almasını sağladık. Tabi nasıl uygulanacağı zaman içerisinde belli olacak. Ama bu doğrultuda bir isteğin, bizim ülkemizin hedefleri ile örtüşeceği toplantıda kabul edildi. Biz de İzmir olarak aşırı gayret sarf ettik, bu İzmir'in projesidir. Fikir İzmir'den çıktığı için bunun İzmir'e kazandırılması gerektiği inancındayım. Ancak İzmir'de olmaz ise mutlaka Türkiye'nin bir yerinde kurulabilir. Önemli olan böyle bir vizyona erişmemiz gerektiği" ifadesini kullandı.
Üniversite-sanayi işbirliği için şart
Gökçüoğlu, TEDA'da iki üniversite kampusunun bulunduğunun altını çizerek, sözlerini şöyle sürdürdü; "Türkiye'de 50 yıldır, üniversite sanayi işbirliği söylemi var. Belli noktalara geldik ama yeterli değil. TEDA'daki Çinli firma milyon adet sipariş alıyor. Hemen o bölge içindeki üniversiteye gidiyor. 'Bunun siparişini aldım geliştirmemiz gerekiyor' diyor. Beraberce ürünün Ar-Ge'sini yapıyorlar.
Bizim üreteceğimiz Mega OSB'lerin içinde üniversite kampusları, meslek yüksekokullarının bulunması ve bunların bölge idaresine bağlı olması lazım. Öncelikle üniversite statüsünün değiştirilmesi şart. Uygulamaların tıp fakülteleri için ayrı, sanayide çalışacak bölümler için farklı olması gerekiyor. Biz de bu model üzerinde 6-7 yıldır uğraşıyoruz. Üniversite hocasının kolayca sanayici ile çalışabilmesi gerekiyor"
Mevcut OSB'ler için TOKİ önerisi
EBSO Başkan Yardımcısı İbrahim Gökçüoğlu, şu anki durumda OSB'ye yatırım yapmak isteyen yatırımcının altyapısından binasına kadar her şeyini kendisinin yaptığını belirterek, bunları yaptırdıktan sonra sanayicinin işletmeye geçtiği anda parasının kalmadığını ifade ederek, sözlerini şöyle tamamladı; "Sanayici teknolojik yatırım yapacak, makina alacak, parası kalmıyor. TOKİ nasıl konut için 20-30 yıl vadeli ev yapıyorsa, değişik bir şeklini sanayici için uygulayabilir. Konut yapıyor ama üretime katkısı yok. OSB'nin altyapısını, üst yapısını, 30 yıl vadeli olarak sanayiciye verirse yatırım hızlanacak, istihdam artacak, cari açık olumlu etkilenecek."
Bu konularda ilginizi çekebilir