Türkiye-İsrail anlaşması Komisyon'dan geçti

Türkiye Cumhuriyeti ile İsrail Devleti Arasında Tazminata İlişkin Usul Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı" TBMM Dışişleri Komisyonunda kabul edildi. 

Tasarı, AK Parti Malatya Milletvekili Taha Özhan başkanlığında toplanan Meclis Dışişleri Komisyonunda basına kapalı görüşüldü. Komisyon üyelerinin anlaşma hakkında görüşlerini bildirmesinin ardından yapılan oylamada tasarı kabul edildi.

Türkiye Cumhuriyeti ile İsrail Devleti Arasında Tazminata İlişkin Usul Anlaşmasına göre, İsrail, 31 Mayıs 2010 tarihinde yaşanan Mavi Marmara olayında yakınlarını kaybeden ailelere tazminat olarak Türkiye tarafından açılacak bir hesaba 20 milyon dolar ödeme yapacak. Bu meblağ defaten ödenecek.

Türkiye, bu meblağın havale edileceği banka hesabını İsrail'e diplomatik kanallardan bildirecek. İsrail, anlaşmanın yürürlüğe giriş tarihini takip eden 25 işgünü içinde parayı bu hesaba havale edecek.

Söz konusu miktarın dağıtımı, benimsenebilecek dağıtım yöntemlerine uygun olarak, münhasıran Türkiye'nin yetkisinde bulunacak ve bu konuda İsrail Hükümeti için herhangi bir sorumluluk doğmayacak.

Türkiye ve İsrail, diğer tarafa veya onların adına hareket edenlere hukuki ya da başka bir sorumluluk yüklemeyecekleri ve bu anlayışın, taraflardan herhangi birinin veya taraflar adına hareket edenlerin cezai ya da hukuki sorumluluğu kabul ettiği yahut üstlendiği şeklinde yorumlanmayacağı konularında mutabık kaldı.

Anlaşma, İsrail'in, ülke adına hareket edenlerin ve vatandaşlarının, Türkiye Cumhuriyeti veya Türk gerçek ya da tüzel kişilerince Mavi Marmara olayıyla ilgili kendilerine yönelik doğrudan yahut dolaylı olarak Türkiye'de yapılmış veya yapılacak her türlü hukuki ya da cezai talebe ilişkin tüm sorumluluktan muaf tutulmalarını sağlayacak.

Herhangi bir Türk gerçek veya tüzel kişisince ya da bu kişiler adına, İsrail Hükümeti yahut gerçek veya tüzel kişilerine herhangi bir para talebi öne sürülmesi veya taleplerin sürdürülmesi halinde, yukarıdaki hükümlere bakılmaksızın, İsrail Hükümeti, onun adına hareket edenler veya İsrail vatandaşlarının tüm kayıpları, masrafları, hasarları ve harcamaları Türk Hükümetince karşılanacak.

Anlaşma, tarafların, yürürlük için gerekli iç hukuk usullerinin tamamlandığına dair birbirlerine diplomatik kanallardan yaptıkları yazılı bildirimlerden sonuncusunun alındığı tarihte yürürlüğe girecek.

İsrail özür dilemişti

Söz konusu anlaşmanın onaylanmasına ilişkin kanun tasarısının gerekçesinde, Mavi Marmara olayı ve ardından yaşanılan gelişmeler anımsatılarak, şu bilgilere yer veriliyor:

"Nitekim 22 Mart 2013 tarihinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, söz konusu tarih itibarıyla Başbakanlık görevinde bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı telefonla arayarak, İsrail birliklerinin can kaybı ve yaralanmaya yol açan her türlü hatasından dolayı Türk halkından özür dilediklerini bildirmiş ve Erdoğan da bu özrü Türk halkı adına kabul etmişlerdir.

Bunun yanında Netanyahu, söz konusu görüşmede ayrıca sivil halkın kullanacağı malların Gazze'ye girişine ilişkin kısıtlamaların kaldırıldığını ve Filistin topraklarındaki insani koşulların iyileştirilmesi için birlikte çalışmaya hazır olduklarını beyan etmiştir. Yine anılan görüşmede, saldırıda hayatını kaybedenlere ödeme yapılmasını içeren bir anlaşma imzalanması hususunda da mutabakata varılmıştır.

İsrail'in şartları yerine getirmesine mukabil ilişkilerin normalleşmesi, hem Türkiye'nin barış ve istikrar temelli siyasetinin hem de ikili ilişkilerin stratejik açıdan taşıdığı önemin bir gereğidir. Diğer yandan ilişkilerin normalleşmesi iki ülkenin olduğu kadar Filistin'in de refah ve güvenliğine katkı sağlayacaktır. Zira Türkiye, anlaşma sonrasında Filistin Devleti'ne ve halkına daha fazla yardım etme imkanı bulacak, ayrıca İsrail-Filistin sorununun çözümü noktasında yapıcı katkılarını farklı platformlarda sunabilecektir."