Vergi borcu varken yaptırılamayacak işlemler

Nazmi KARYAĞDI / Gelir İdaresi Strateji Geliştirme E. Daire Başkanı

Belli tutarı aşan vergi borcunuz varsa bazı işlemleri yapmanız ya da yaptırmanız mümkün değil. Bu nedenle de öncelikle vergi borcunuzu kapatmanız gerekiyor. Temel amacı, devletin vergi toplama kabiliyetini artırmak olan “vergi borcu varken işlem yaptırılamaması” kuralı, pek çok ülkede de benzeri şekilde uygulanıyor.

Ancak bu süreç, aşağıda açıklandığı üzere, kişinin talebinin ilgili kamu kurum ve kuruluşunca işleme alınmadan önce, vergi dairesinden “Vergi borcu yoktur” yazısının getirilmesinin istenmesi ile başlamakta.

Her türlü vergi borcu kapsama giriyor mu?

Toplamda 1.000 lirayı aşan ve ödeme vadesi geçmiş olan;

• Gelir vergisi, kurumlar vergisi, katma değer vergisi, özel tüketim vergisi, özel iletişim vergisi, banka ve sigorta muameleleri vergisi, gelir ve kurumlar vergisine ilişkin stopajlar, geçici vergi ile bu vergi türlerine ait vergi ziyaı cezaları, gecikme zammı ve gecikme faizi,

borcu varsa ilk yapılması gereken bu borcu ödemek olacak.

Borcun tutarı 1.000 liranın altındaysa veya motorlu taşıtlar vergisi, damga vergisi gibi kapsama girmeyen vergilerde borç varsa talep edilen işlemler ilgili kurumlarca yapılmak zorunda.

Borcunuz 1.000 liranın üzerindeyse hangi işlemleri yaptırmazsınız?

1. Kamu İhale Kanunu’na tabi kurumlara Kanun kapsamında mal ve hizmet satılmışsa ve bedeli 2.000 liranın üzerinde ise mevcut vergi borcu mahsup edilerek (kapatılarak) kalan tutar ilgili kişiye ödenir.

2. Kanun, kararname ve diğer mevzuat çerçevesinde Devlet yardımı, teşvik ve destek adı altında hak edilen ve 1.000 liranın üzerindeki tutarlar için ödeme yapılmaz. Ancak borç mahsup edilerek ödeme yapılır.

3. Maden arama ruhsatnamesinin verilmesi, bu ruhsatnamelerin birleştirilmesi, süresinin uzatılması, devir ve intikaller ile işletme iznine ilişkin işlemler yapılmaz.

4. Silah taşıma ve bulundurma vesikaları ile yivsiz tüfek ruhsatnameleri talepleri yerine getirilmez.

Önce “vergi borcu yoktur” yazısı alınmalı

Yukarıda belirttiğimiz işlemler yapılmadan önce vergi borcunuzun olmadığına dair bir yazıyı ibraz etmeniz gerekmekte. Mükellef olanlarda “vergi borcu yoktur” yazısının mutlaka bağlı bulunulan vergi dairesinden alınması gerekiyor. Alınan yazı düzenlendiği tarihten itibaren 15 gün süre ile geçerli.

Ayrıca İnternet vergi dairesinden elektronik ortamda başvuruda bulunarak da “vergi borcu yoktur yazısı” almak mümkün.

Eğer kişi vergi mükellefi değilse, herhangi bir vergi dairesinden, kapsama giren vergilere ilişkin olarak mükellefiyetinin olmadığına dair bir yazı alınması gerekiyor.

Vergi borcu olsa da işlem yapılması gereken haller

Vadesi geçmiş vergi borcu olsa da yargı mercilerince bu borcun takibi durdurulmuşsa veya yasa gereği takibi durdurulan borç söz konusu ise kişilerin işlem taleplerinin yerine getirilmesi gerekiyor.

Ayrıca tecil edilmiş borçlar, tecil şartlarına uygun bir şekilde ödendiği sürece, vergi borcu yokmuş gibi işlem yapılmakta.

Vergi borcu yoktur yazısı aranmadan işlem yapılmışsa?

Kamu kurum ve kuruluşları, vergi borcu olan kişilerden “vergi borcu yoktur” yazısı almaksızın bir başka ifadeyle bu kişilere vergi borçlarını kapattırmaksızın işlem yaparlarsa bu kurum ve kuruluşlar Kabahatler Kanunu çerçevesinde 2013 yılı için 2.928 lira ceza ödemek zorunda kalacaklardır.