100 büyükten Ar-Ge hamlesi

SEDAT ALP

İZMİR - Ege Bölgesi Sanayi Odası’nın (EBSO) 2013 yılındaki üretimden satışlar esasına dayanarak yaptığı bölgenin en büyük sanayi firmaları araştırmasının sonuçlarına göre, EBSO’nun ilk 100 sanayici üyesi içinde 46 firma Ar-Ge harcaması yapıyor. Araştırmaya göre, EBSO’nun 100 büyük listesine giren firmaların Ar-Ge giderleri 2012 yılında yüzde 51.6 oranında azalırken, 2013’te ise yüzde 9.4 oranında artış gösterdi. 

EBSO’nun en büyük 100 sanayi kuruluşu sıralamasında İzmir’in en büyük sanayi kuruluşu yine Tüpraş olurken, ikinci Petkim, üçüncü Philsa Philip Morris Sabancı oldu. İlk 10 içinde ismi açıklanan firmalar, sırasıyla İzmir Demir Çelik, Abalıoğlu AŞ, Küçükbay AŞ, JTI Tütün Ürünleri AŞ, Kocaer Haddecilik ve Özkan Demir Çelik olurken, Ar-Ge’ye en çok para harcayan ilk 10 firma ise sırasıyla Dyo Boya Fabrikaları AŞ, Petkim Petrokimya AŞ, Pınar Süt AŞ, Üniteks Tekstil Gıda AŞ, Norm Cıvata AŞ., ZF Lemförder Aks AŞ, Akdeniz Kimya AŞ, Klimasan AŞ, CMS Jant ve Makine AŞ ve Ege Seramik Sanayi AŞ oldu. 

EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, Ar-Ge merkezi kurmada gerekli istihdam sayısının 50’den 30’a indirilmiş olmasının yanısıra yeni adımlara da ihtiyaç duyulduğunu söyledi. 2013 yılındaki üretimden satışlar esasına dayanarak yapılan bölgenin en büyük sanayi firmaları araştırmasının sonuçlarını değerlendiren Yorgancılar, ilk 100 firma içinde, 43 firmanın 2012 listesine göre sıralamadaki yerini yükseltirken, 7 firmanın sırasını koruduğunu, 34 firmanın ise sıralamada gerilediğini belirtti. Yorgancılar, 16 firmanın ise 2013’te ilk 100 sıralamasına girdiğini vurgulayarak, “Araştırma özellikle ihracat ve borçlardaki olumsuz durumun firmaların performanslarını olumsuz etkilediğini ortaya koydu. 100 büyük firmanın üretimden satışları yüzde 5.5, faiz giderleri yüzde 15.5, borçları yüzde 33.5, istihdamları yüzde 6.4 artarken, ihracatları yüzde 18.7, ürettikleri net katma değer ise yüzde 5.2 azaldı. Bu olumsuz rakamlarda, 2013’te ekonomiyi olumsuz etkileyen pek çok unsurun etkisi oldu. Bunların başında ABD’nin likiditeyi azaltma kararı, derecelendirme kuruluşlarının kırılgan ülkeler arasına Türkiye’yi alması, Ortadoğu’daki olumsuzluklar geldi. Kurdaki dalgalanma nedeniyle kambiyo zararları arttı. Faiz oranlarının 2013’te yüzde 14-15 bandına oturması maliyetleri artırdı. Sanayici ‘kurlar artmayacak, buna göre yatırım yapalım’ diyor. Ancak kur bir yılda yüzde 20 artınca böyle bir zarar ortaya çıkıyor. Merkez Bankası’nın elindeki bazı enstrümanları çok iyi kullanmalı" dedi. 

‘Bakan Nihat Zeybekçi teşvikle ilgili rapor istedi’ 
Teşvik sisteminin İzmir’in aleyhine çalıştığını her platformda dile getirdiklerini belirten Yorgancılar, “Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, bizden bununla ilgili bir rapor istedi. Teşviklerin sektör ve ilçe bazlı olması gerektiğini hep söyledik. Büyükşehirlerde sadece merkezin kalkınması bir anlam ifade etmez. Bayındır’da çiçekçilik, Ödemiş’te süt ve süt ürünleri desteklenebilir. Bununla ilgili raporu hazırlamaya başladık” dedi.

‘İSO 500’deki 59 EBSO üyesi toplam üretimin % 10’unu karşılıyor’ 

2013 yılı performanslarına bakıldığında, İzmirli sanayicinin genel anlamda Türkiye genelindeki sanayiciye benzer performans içinde olduğunu vurgulayan Ender Yorgancılar şöyle devam etti, “2013 yılı İSO 500 Listesi’nde 59 EBSO üyesi firma bulunmakta ve 500 büyüğün toplam üretimlerinin yüzde 10’unu karşılamaktadır. İzmir’in ve İzmir sanayisinin ilerleyememesi ile ilgili zaman zaman gündem oluşturulsa da biz hep şuna inandık; İzmir dün olduğu gibi yarın da; sanayisi ile üretimi desteklemeye, turizmi ile döviz kazandırmaya, organik tarıma yoğunlaşmaya, enerji kaynakları ile yerli üretime ve jeotermal seracılığa yönelmeye, limanları ile ticaretin buluşma noktası olmaya, modern bir Türkiye resmi çizmeye devam edecektir. Gerçek potansiyelini ortaya çıkarmak için gerek teşviklerle, gerek bütçeden ve gerekse kamu yatırımlarından alacağı pay ile gelecek Türkiye’si için daha fazla katma değer yaratacağından hiçbir şüphemiz de bulunmamaktadır.”