ABD ve temerrüt: Bize etkisi ne olur?

Gündüz FINDIKÇIOĞLU
Gündüz FINDIKÇIOĞLU GLOKAL BAKIŞ debrovian@gmail.com

ABD’de temerrüde düşme olasılığı çok düşüktür. Kamu maliyesi tarihi son anda uzlaşıldığını –genellikle- gösteriyor. Bu seferki kepenk kapanışının nedeni ağırlıklı olarak Tea Party olmalı. Tabii uzun vadede kamu maliyesi, borç yükü projeksiyonları 10 yıldır çok kötü seyrediyor, o ayrı. Olay büyük olasılıkla 17 Ekim’e kadar sürecek. Politik anlamada Tea Party’nin –Cumhuriyetçi Parti listesinden 2012’de 51 kişi- kenara itilmesiyle sonuçlanabilir veya Cumhuriyetçi merkez suçu Tea Party’e atıyor olabilir. Fakat Cumhuriyetçi Parti kepenk kapamadan zararlı çıkacağa benziyor. Bundan fazlasını göze alamazlar. Obama da Kongre’yi aşıp Anayasa’ya aykırı olduğu iddia edilebilecek çözümlere kalkışmaz –14. Madde gibi. Buradan belirsizlik dışında tek sonuç çıkacak: Fed varlık alımlarına aylarca dokunamayacak. Türkiye bu gecikmeden ne kadar faydalanacak belli değil, fakat 2 liraya demir atmış görünen kur biraz daha aşağıda dengelenme şansına sahip. Daha uzun vadede IMF konsültasyonuyla ortaya konacak eleştiriler ağır basacaktır. Bu yıl büyüme son çeyrekteki olumlu baz etkisiyle yüzde 4’e dayanırsa, seneye yüzde 3’ün altında kalır. Keza enflasyon da, ekimde zam yapılmaz ve düşerse, 2014’te yükselir. Yüzde 7-7.5 bandı normaldir. Büyüme de her durumda potansiyelin altında. Görüntü böyle. İyimser bir 2014 bize dengeleri fazla bozmadan yüzde 3.5 büyüme, yüzde 6.5 cari açık, yüzde 7 enflasyon verirse ne ala. Gösterge faiz tek hanede: Politika faizi ise son derece düşük. Fonlamayı düşük paçala bağlayarak daha ne kadar böyle gidilebilir? Yerel seçim böyle geçilecek ve bu bileşimle, bu konjonktürde, daha büyük kriz çıkmaz. Kimse karsızlıktan ve/veya yüzde 10 döviz kuru zararı yazdığı için batmaz: Döviz ve TL likiditesi yerinde duruyor. Hem yükselen piyasalarda sıkışmış fonlara el uzatıldı, hem de Tea Party Türkiye’deki yerel seçimlere kadar uzanacak –iktidar partisi lehinde sonuçları olacak- bir şekilde Fed’in para politikasını sıkılaştırma adımlarını kesin olarak 6 ay öteledi.    

AB’de kriz geride kaldı hikayesi bence yanlış. Geçen hafta her an hortlayabileceğini gördük ve İtalya hala çok net değil. Fakat ABD de hiç net değil. Üstelik ABD’de kamu kapalı olduğu için verilerin yayınlanabileceği dahi belli değil gibi. Bu iş böyle sürüncemede kalır ve Euro hak etmediği şekilde değerlenmeye devam ederse, Avrupa Merkez Bankası ilk iş yeni genişlemeye gidebilir. Yabancılar TL piyasada pozisyon alıyor. Her durumda ya risk, ya getiri amaçlı pozisyondalar. ABD’de iş çözülürse, ekim enflasyonunda yıllık bazda düşüşün yüksek olacağı da tahmin edilirse, verim eğrisinin kısa ucunda toparlanma başlar. Etkisi hisse senedine de derhal olumlu yansır.    

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Risk ve yavaşlama 01 Ekim 2019
Fed, resesyon, Türkiye 24 Eylül 2019
Coğrafya ve imparatorluk 17 Eylül 2019
Fed ve dolarizasyon 25 Haziran 2019