Borsa

İMKB'nin uyku dönemlerinin yerel tahvil piyasasının yerel sermaye piyasası üzerindeki hakimiyetinden kaynaklanmış olduğu -genelde- düşünülür. Yani faiz oranları herhangi bir hisseye yatırım yapmak için çok yüksekti. Endeks genel olarak banka sektörü hisseleri tarafından tetiklenerek yükselir. Granger anlamında nedensellik gösteriyor ki, birçok gecikme için, nedensellik bankalardan indeksin kendisine doğruydu. Bunun yanında getiriler yüksek derecede birbirine bağlı -açıkça- ve  herhangi bir anda genel endeks banka bileşenine karşı kolay kolay hareket etmiyor. 

Değerleme bakış açısından bankaların itici güç olduğu doğruysa da, teknik açıdan hacim fiyatı sürükler. Böylece paranın sermaye piyasasında ne zaman ve nasıl aktığı sorusu meşru ve çekici bir soru haline geliyor. Grafik İMKB'de sermaye hareketlerinin zamanlaması hakkında kabaca bir fikir veriyor. Eurobondlara ve Türk hisse senetlerine olan talep uzun dönemde birbirine bağlı olarak hareket etmekte -Lehamn sonrası 0,80 korelasyon katsayısıyla. Günlük frekanstaki verilere bakarsak, korelasyonun  Eylül 2014 kağıtlarının ihracından sonraki tüm dönem için 0,77 olduğunu görürüz. Geçmişte de bu ilişki güçlüydü:Mesela 2004 türbülansında ilişki neredeyse birebir hale gelmişti.  Granger nedenselliği de pek çok gecikmede Eurobond getirilerindenden İMKB'ye doğru ve tersi doğru değil. Ayrıca Lehman sonrası parametre kararlılığı olan bir eş-bütünleşme denklemi bulunuyor. 

Kesin denemeyecek ama olası sonuç şu: Türbülans dönemleri süresince Eurobondlardan hisse senedi piyasasına doğru nedensellik ve hemen hemen mükemmel bir korelasyonun varlığı önemli bir veridir; daha ciddi araştırılmayı gerektirir. Bu saptama Eurobond fiyatı ne zaman düşerse/faiz yükselirse İMKB'nin de düşük performans göstereceğini söylüyor Gecikme (lag) yok, böylece aynı etki gün içinde geliyor. Etki muhtemelen hemen, anında oluyor ama bu iddianın doğruluğunu kontrol edecek yüksek sıklıkta -örneğin 10 dk aralıklı- veriye sahip değilim. Türkiye aslında hala tek bir varlık (asset) gibi görünüyor. Fakat son aylarda ilişki bozulmaya başlamış gibi. Yön tayini yapılamıyor diyoruz bu nedenle.