Çukobirlik krizden çıkıyor

Recep ŞENYURT
Recep ŞENYURT DÜNYANIN ENERJİSİ recep.senyurt@dunya.com

Bir zamanlar Adana gündemiyle ilgili haberler arasında hep ön sıralarda yer alan, ancak son yıllarda; gerek mali sıkıntılar, gerekse bazı üretim tesislerini kapatması nedeniyle sıkıntılı günler geçiren Çukobirlik yeni bir dönemin arifesinde bulunuyor.

Çukurova bölgesindeki pamuk üreticilerinin ürünlerini değerlendirmek ve üreticiye destek sağlamak amacıyla 1940 yılında tarım satış kooperatifl eri yasasına göre Adana, Ceyhan ve Tarsus tarım satış kooperatiflerinin bir araya gelmesi ile oluşturdukları bir birliktir, Çukobirlik… Zamanla faaliyet alanlarına başka ürünleri de ekleyerek büyümesini sürdürmüş. Bugün 10 ili kapsayan 34 kooperatifi ile 36 binin üzerinde üretici ortağa hizmet vermekte.

Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarından ve önde gelen ihracatçılarından biri olan Çukobirlik’te işlerin ters gittiğinin kamuoyunda görünür hale gelmesi 2000’li yıllara dayanmakta. Devletin birlikleri yeniden yapılandırarak özerk hale getirmesi sonrasında birçok birlikte olduğu gibi Çukobirlik’te de yönetsel hatalar, bölgedeki pamuk üretiminin de ciddi oranlarda azalması ile birleşince zararlar katlanarak büyümüş, Çukobirlik borçlarını ödeyemeyen ve ayakta zor duran bir kurum haline gelmiş.

Çukobirlik bir yandan devasa borçlarla boğuşurken bir yandan da faaliyet gösterdiği illerin merkezlerinde çok değerli arazilere de sahip. Mevcut yönetim krizden çıkabilmek için bu alanlarda birtakım projeler de geliştirmeye başlamış. Birlik Başkanı Seçgin Sakar, üyelerinin çıkarlarını koruyabilmek için ticaretin her alanında etkin olmayı planladıklarını söylüyor. Yönetim kurulunun, borçların ödenmesi için almış olduğu birçok karar birlik ana faaliyetlerinin dışında olsa da üyelerin çıkarlarını korumak ve onlara daha etkili hizmetler üretmek adına faydalı sonuçlar doğurmuş gibi görünmekte. Birlik sahip olduğu kapalı alanları kiraya vererek bir yandan gelirini artırma uğraşı içindeyken bir yandan da sahip olduğu gayrimenkulleri değişik yollarla değerlendirerek gelir yaratıcı modeller oluşturma uğraşında. Bunun en güzel örneklerinden biri Adana’ya yeni yapılan bir AVM’nin Çukobirlik arazisine yapılması. Çukobirlik bu AVM’den yıllık hatırı sayılır bir kira geliri alırken, AVM’nin cirosundan da belirli bir oranda kar payı alacak. 49 yıllığına kiralanan bu alandaki AVM kira süresi bitince Çukobirlik’e devredilecek. Diğer yandan Tarsus merkezde bulunan bir arazisini de yine Adana’nın önde gelen inşaat firmalarından biri ile kar paylaşımlı bir modelle inşaata açmış bulunmakta. Sadece bu projeden toplamda 40 milyon lira gelir garantiye alınmış durumda.

Çukobirlik arazilerinin, bazıları tarafından kolay lokma zannedildiğini belirten Çukobirlik Başkanı Seçgin Sakar, “Bizler Çukobirlik’in mali olarak düzlüğe çıkması için elimizden geldiğince çaba gösteriyoruz. Arazilerimizin satışı veya araziler üzerinde ortak projeler geliştirme konusunda makul, iki tarafın da kazançlı çıkacağı her tür öneri ve teklife açığız. Ancak bizim malımızı değerinin altında kapatabileceğini düşünenlere ise kapımız kapalı. Bizler burada emanetçiyiz. Bu gayrimenkuller, sayıları 36 binin üzerinde olan üretici ortaklarımızın malları” demekte.

Bugün itibarı ile Çukobirlik’in devlete önceki dönem yönetimlerinin Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’na (DFİF) yaptığı borçlar yaklaşık 120 milyon TL’ye kadar düşürülmüş durumda. Yılda 9 milyon 758 bin TL borç ödeyen kurum bu borcunu da 13 yılda bitirmiş olacak.

Görünen o ki; Çukobirlik bir iki yıla borçlarından kurtulmuş, farklı alanlarda yatırımları ve düzenli gelirleri olan bir birlik olacak. Çukobirlik’teki bu değişim ve dönüşüme önderlik yapan yönetimi kutluyor, Çukobirlik’in tekrar ekonominin etkin oyuncularından biri olmasını sabırsızlıkla bekliyoruz.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar