Döngüsel ekonomi 'moda'sı

Dünyanın üretebildiğinin 1.6 katını tüketiyoruz. Bir an önce atık yaratmayan ve değerli hammaddeyi koruyan üretim ve tüketim modellerine geçmemiz gerekiyor.

Kullan-at temeline dayanan doğrusal ekonominin yerini; geri dönüşümü ve yeniden dönüşümü temel alan döngüsel ekonominin almasının zamanı çoktan geldi.

Döngüsel ekonomi; yenilikçi iş modelleri geliştirerek büyümeyi kaynakların tüketilmesine bağlı olmaktan kurtarmak anlamına geliyor. Böylece ürünler ve hammaddeler mümkün olduğu kadar tekrar kullanılabiliyor ve atık yaratılmamış oluyor. Son yıllarda paketleme ya da elektronik aletlerin geri dönüşümü konusunda önemli ilerlemeler kaydedildi. Moda sektöründe de bu yönde önemli gelişmeler gündeme geliyor. Bu gelişmeleri desteklemek için 2015 yılından bu yana H&M Vakfı tarafından düzenlenen Global Change Award ise, modada döngüsel ekonomi dönüşümünü destekleyen ilk uluslararası girişim niteliğinde. Bu girişim, her yıl, doğa dostu, dönüşüm yaratacak yeni fikirleri destekleyerek gezegeni korumayı ve modada döngüyü tamamlamayı amaçlıyor.

Sanayi Devrimi’nden sonra en büyük adım olacak

Global Change Award tarafından her sene seçilen 5 yenilikçi girişim, fikirlerini hayata geçirmek için 1 milyon euroluk ödülü paylaşıyor.

Atığı ortadan kaldırmayı ve doğal kaynakları korumayı hedefl eyen döngüsel ekonominin, 250 yıl önce yaşanmış olan Sanayi Devrimi’nden bu yana küresel üretim ve tüketimin modernleşmesi adına atılacak en büyük adım olduğu ifade ediliyor.

Moda endüstrisinin de döngüsel olabilmesi için kendini yeniden yaratması gerekiyor. Bu süreç; malzeme tasarımı, dikim, yıkama, kesme, nakliye, satın alma, kullanma ve geri dönüşüme kadar tüm aşamaları ilgilendiriyor. Sektörün kendini yeniden yaratması için yenilikçi teknolojilerin, yeni iş modellerinin ve yeni malzemelerin devreye girmesi gerekiyor.

Moda endüstrisi döngüsel model uygulayarak, sadece dünyayı ve doğal kaynakları korumakla kalmayacak aynı zamanda maliyetlerini azaltacak, yeni pazarlara ulaşacak, müşterileri gözünde itibar kazanacak.

Türk girişimcilere çağrı

Global Change Award şimdi de Türk girişimcilerle buluşuyor. H&M Foundation ve Accenture Türkiye iş birliğiyle Kolektif House'ta gerçekleşen etkinlikle start alan bu süreçte, Türk girişimcileri “döngüsel moda yaratmaya” davet ediliyor. Başvurular Ağustos sonu itibariyle alınmaya başlanacak.

Doğa dostu, sıra dışı fikirleri harekete geçirmeyi hedefl eyen Global Change Award, devamlı büyüyen bir popülasyona üretim yaparken çevrenin korunmasına öncelik veriyor. H&M Vakfı’nın bu yarışmayı başlatmasının nedeni, sürecine ivme kazandırmak.

Ne H&M, ne de H&M Vakfı, inovasyonlar üzerinde hak sahibi konumunda değiller ve amaçlarının endüstride döngüsel dönüşümü başlatmak olduğunu dile getiriyorlar.

H&M Foundation İnovasyon Yöneticisi Erik Bang ise şu yorumlarda bulunuyor: "Bir şeyleri değiştirmek için öncelikle konulara farklı bakış açısıyla yaklaşmalıyız. Bu sene dördüncüsü gerçekleşecek olan Global Change Award ödülüne Türkiye'den daha çok başvuru bekliyoruz. Moda tüketimi 2030 yılına kadar dünya nüfusundan dört kat daha fazla artacak. Türk girişimcilerin gücüne inanıyoruz. Bizim nasıl bir inovasyon aradığımızı sizler bizden daha iyi biliyorsunuz, zaten inovasyonun amacı da bu.”

Döngüsel moda yaratmanın yolları

- Sürdürülebilir tedarik zincileri yaratmak: Sürdürülebilir veya geri dönüşümlü malzemeler geliştirmek veya satın almak.

- Paylaşım platformları oluşturmak: Ortak kullanım, ortak erişim veya ortak sahiplenme imkanları yaratarak, ürünlerin kullanım oranını artırmak.

- Ürünün yaşam süresini uzatmak: Onarım, bakım, ikinci el kullanım gibi yollarla tekstil ürünlerinin yaşam süresini uzatmak.

- Ürünü hizmet olarak sunmak: Ürünün sahiplenilmesi yerine bir çok kişi tarafından erişimini, kiralanmasını sağlamak.

- Geri dönüşüm: Kullanılmayan ürünlerden kaynak yaratmak ve yeniden üretim sürecine dahil etmek.