İstirahatli sigortalılarla ilgili olarak işverenin bildirim zorunluluğu
Av. Cihan AVCI
Bu günkü yazımızda konseptimizin biraz dışına çıkarak Yargıtay kararı incelemesi yerine işverenleri son derece yakından ilgilendiren ve 12 Mayıs 2010 günlü Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren bir tebliği inceleyeceğiz. İnceleyeceğimiz tebliğ Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca yayınlanan "İstirahatlı Olan Sigortalıların İşyerinde Çalışmadıklarına Dair Bildirimin İşverenlerce Sosyal Güvenlik Kurumuna Gönderilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ" isimli tebliğdir. Tebliğin konusu isminden de anlaşılabileceği üzere istirahat raporu alan sigortalının geçici iş göremezlik ödeneği alabilmesi için işverene ne gibi vecibe ve mükellefiyetler düştüğünü ortaya koymaktır. Tebliğde kastedilen sigortalı eski ifade ile SSK'lı yeni ifade ile 4/a'lılar ile 5510 sayılı Yasa'nın 5'inci maddesinde anılan çıraklar, hükümlü ve tutuklular, emekliler, halen çalışan vazife malulleridir.
Tebliğin amacı 1'inci maddesinde sigortalının istirahatli olduğu süreler için geçici iş göremezlik ödeneği alabilmesi için işyerinde çalışmadıklarına dair bildirimin işverenlerce zorunlu olarak gönderilmesine ilişkin usül ve esasları belirlemek olarak gösterilmiştir.
Tebliğde de yasaya uygun şekilde geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanma noktasında 10'ar günlük dilimler esas alınmıştır. Tebliğin 4'uncü maddesinin d bendinde ''Hak edilen istirahat süresi'' kavramı tanımlanmıştır. Buna göre 10 günden kısa süreli istirahatlarda istirahatın bittiği gün, 10 gün ve daha uzun süreli istirahatlarda ise onar günlük sürelerin bittiği gün hak edilen istirahat süresidir. Son on günlük dilimden sonra da arta kalan bir süre varsa hak edilen istirahat süresinin sonu arta kalan sürenin son günü olacaktır.
İşverenler www.sgk.gov.tr internet sitesinde yer alan "işveren" menüsü üzerinden sıra ile "Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi", "Kullanıcı Şifre Ekranı", "Çalışılmadığına Dair Bildirim İşlemleri" "Giriş" bölümlerine girerek istirahatli olup çalışılmayan süreleri bildireceklerdir. Tebliğde bu işlem için öngörülen süre sigortalılarca hak edilen istirahat süresini takip eden 5 iş günüdür. Yani sigortalı 7 gün istirahat aldıysa 6. günün sonundan itibaren 5 iş günü içerisinde bu bildirimin yapılması gerekmektedir.
İşverenlerce bu bildirimin hiç veya belirtilen süre zarfında yapılmaması halinde işverenler hakkında 5510 sayılı Kanunu'n 102'nci maddesinin 1'inci fıkrasının i bendine göre idari para cezası verilecektir. 5510 sayılı Kanun 102'nci maddesinin 1'inci fıkrasının i bendine göre ise kurumun uğradığı zararın 5 katı tutarında idari para cezası söz konusu olabilecektir. Gerçekten de tebliğde buna ilişkin verilen ceza son derece yüksektir.