Putin’e meydan okuyabilecek tek kişi
Rusya lideri Vladimir Putin, Ukrayna Savaşı’nın kendisine yeni bir rakip oluşturduğunu sonunda fark etmiştir: Rus ordusuyla birlikte savaşan özel askeri birlik, Wagner Grup’un kurucusu olan Yevgeny Prigozhin.
Bakış açınıza göre, Prigozhin yılın adamı da olabilir, yılın haini de… Putin, Prigozhin’in gücünü (istediği zaman) zayıflatacağı konusunda kendinden emin olsa da aksi de olabilir! Birçok insan, Prigozhin’in Putin’in yerine geçebilecek en favori isim olduğunu düşünüyor.
Prigozhin’in yıllar içinde hiç beklenmedik bir kariyeri oldu. İlk başlarda, ülkedeki tüm okulların öğle yemeği ihalesini aldığı için ona “Putin’in şefi” deniyordu. Sonra Internet Research Agency adlı internet trol ekibi kurdu. Ama onu şöhrete taşıyan şey ise, Afrika, Suriye ve şimdi Ukrayna’da savaşan özel Wagner Grubu kurması oldu. Tüm bu işler, Prigozhin’e özel yetkiler sağladı.
Ancak Prigozhin bu yıl Putin’in iktidardaki tüm arkadaşlarını ekarte ederek bambaşka bir lige çıktı! Ekarte ettiği arkadaşlar arasında Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya Ulusal Güvenlik Başkanı Nikolay Patruşev, devlete ait savunma şirketi Rostec’in CEO’su Sergey Çemezov ve Putin’in en yakını olan Yuri Kovalçuk yer alıyor.
Bu isimleri geçen Prigozhin artık Rusya’nın en önemli ismi… O artık hem en popüler siyaset uygulayıcısı hem de Rus işadamları ve üst düzet devlet yetkililerinin en korktuğu isim.
Onun siyasi yükselişl geçen yaz, Rus hapisanelerini dolaşıp, Wagner Grup’ta silah tutacak mahkumları aramasıyla başladı. Savaşacak mahkumları buluyor, af çıkarttıyor, silah veriyor ve 6 ay sonra da mahkumların serbest kalmasını sağlıyordu.
Bunu yapabilmek için Prigozhin’in kaç kamu kuruluşunu “yönettiği”ni bir görelim: Rusya’da devlet içinde devlet diye bilinen Federal Cezaevleri Müdürülüğü, iç güvenlik kurumu FSB, İçişleri Bakanlığı, Başsavcılık Ofisi ve Araştırma Komitesi… Bu kurumlar sadece Putin’e bilgi ve hesap verirler. Ama bir gün bu denge değişti. Prigozhin bir mahkumu serbest bırkabiliyorsa, gücü sınırsız olmalıydı…
Prigozhin’in yeni statüsü, Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı’yla karşı karşıya gelmesi sonrası belli olmuştu. İşgal başladıktan sonra Putin sadece savaşa odaklandı. Kaynaklarıma göre, Putin artık sadece savaşla ilgileniyor. Artık sadece cephede olanların Putin’le direkt temasa bulunuyor. Çemberinde yer alan diğer isimler önemlerini yitirmeye başladı.
Prigozhin bu noktada “en etkili savaşçı” imajını çizmeyi başardı. Savunma Bakanlığı’nın bir astı değil, askeri bürokrasiye dahil değil ama yine de istediklerini yaptırıyor. Bu düzenlemeden memnun olan Putin, Prigozhin’in generalleri açıkça eleştirmesine de izin verdi.
Geçen sonbahar, Wagner Grup’un silah altına aldığı bir Rus mahkum, savaş devam ederken Ukrayna’ya sığındı. Sonra o mahkum bir çekiçle öldürüldü ve cinayetin videosu Kasım ayında internette dolaşıma verildi.
Şok edici bir şekilde, bu barbarlığı bayağı taraftarı oldu! Rusya’da dükkanlarda Wagner logolu çekiçler satılmaya başlandı. Cinayeti öven Prigozhin de bir nevi kahraman oldu.
En radikal siyasetçiler ve işadamları bile Prigozhin’e yanaşmaya başladı. Kaynaklarım, bir zamanlar Putin’le direkt hattı olan Çeçen lider Ramzan Kadirov’un artık Prigozhin’e rapor verdiğini söylüyor.
Ancak 2022’nin sonu itibarıyla birçok Moskovalı işadamı ve yetkili, Prigozhin’in gerçek bir tehdit olduğunu düşünüyor. Bir oligark bana “Çekiç bize de mesajdı” dedi.
Çoğu Rus ordunun kazanamamasından dolayı hayalkırıklığına uğramış durumda. Kiev söylendiği gibi birkaç günde alınmamıştı. General Valery Gerasimov’u Ukrayna’daki savaşın başına getirmesiyle Putin de tüm mağlubiyetlerin sorumluluğunu üzerine almış oluyor.
Bu da şu anlama geliyor: Prigozhin yakında başkana meydan okuyabilir ve Putin de eski şefine karşı koyamayabilir.