Zonguldak, ZONİAD, BAKKA

Zonguldak iş dünyası ile tanışmamız iki yıl kadar öncesine yaslanıyor. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından organize edilen ve Akbank tarafından sponsorluğu yapılan "İhracat Okulu" panellerinden birinin moderatörlüğünü yapmak üzere gittiğimizde Zonguldak iş dünyasını tanımıştım. Tipik bir Karadeniz kenti sıkıntısı olan toprak eksikliğini, tüm Karadeniz kıyılarında olduğu gibi, tepelere tırmanarak gidermeleri de yöre insanın çözümde sınır tanımayışının bir simgesi olsa gerek diye düşünmüştüm.

Batı Karadeniz Kalkınma Ajansının (BAKKA) daveti üzerine gittiğimizde de, Genel Sekreter Sayın Faruk Tezel ve tezcanlı ekibinden Sayın İlhan Baykara ile de tanışarak, bölgenin kalkınma çabalarına ve özellikle konumuz olan ihracatın gelişmesine yönelik olarak yaptıkları çalışmaları da öğrenme fırsatını bulmuştuk. Kalkınma ajanslarının, bazı işgüzarların bakış açısından, sadece para dağıtan bir kurum olarak görülmesinin önüne geçmek için gösterdikleri çabaları da memnuniyetle görmüştük. Kalkınma ajanslarına alınan personelin yüksek nitelikli olması, kuşkusuz memnuniyet verici. Ancak iş dünyası içerisinde pek fazla tecrübesi bulunmayan bu arkadaşlarımızın, bulundukları bölgelerin iş hayatını çok yakından ve yerinde izlemeleri gerekir. İş insanlarını ziyaretlerinde, yapılan yatırımların teftişinden ziyade, fikir alışverişi yapılması, ihtiyaçların tespit edilmesi, aksaklıkların ve eksikliklerin belirlenmesi ile bunların giderilmesi yönünde tartışılması şeklinde davranış sergilenmesinin olumlu olacağını düşünüyoruz. Ajans uzmanlarının, zamanlarının önemli bir kısmını, bölgelerindeki iş insanları ile gerçek ortamda temas ederek geçirmelerinin çok yüksek fayda sağlayacağını düşünüyoruz. Bu yönde hareket eden BAKKA uzmanları ile Zonguldak İş Adamları Derneği (ZONİAD) arasındaki diyalogdan hareketle ortaya çıkan bir program, bu söylediklerimizin güzel sonuçlar verebileceğinin bir kanıtı.

BAKKA'nın vermiş olduğu destek ile yola çıkan ZONİAD tarafından organize edilen bir İhracat Eğitim Programı'nı geçtiğimiz günlerde bitirdik. ZONİAD'ın acar Genel Sekreteri Sayın Hasbi Uzan'ın sıkı organizatörlüğü sonucu, katılımcı sayısının yüksek olması kadar, katılımcı iş insanlarının konulara ilgisinin yoğunluğu da bölge insanının konuya yakın ilgisini sergiliyordu. Her ne kadar Zonguldak madenci bir kent ve demir çelik üzerine çalışan bir yöre olarak bilinse de sanayi sektöründe gördüğümüz çeşitlenmeler, önümüzdeki yıllarda Zonguldak iş insanlarının, mevcut lojistik olanaklarını ve coğrafi konumunu kullanarak, farklı yönlerde kendilerini göstereceklerinin ipucunu veriyor.

BAKKA uzmanları ile bir araya gelerek yaptığımız bir sohbet toplantısında da Türkiye ihracatının genel görünümünü yorumlayarak karşılıklı fikir alışverişinde bulunduk. KOBİ'lerin özellikle ihracat ile ilgili olarak karşılaştıkları güçlüklerin en önünde geleninin verimsiz çalışmak olduğunu belirttik. Kendileri ile paylaştığımız ve OECD tarafından yapılan bir araştırmanın verilerine göre, KOBİ'ler her 4 çalışandan 3'ünü istihdam ediyor. Amma yaratılan katma değer açısından baktığımızda da sadece dörtte birini yaratabildiğini görüyoruz. Bu da KOBİ'lerin diğer sorunlarından önce bu verimsizlik sorununun halledilmesi durumunda, birçok sorunun halledilmesinin daha kolay olacağını düşündüğümüzü paylaştık.

Devlet gerek bölgesel kalkınma gerekse genel ihracat artışı için yoğun bir şekilde destek vermeye çalışıyor. Her ne kadar desteklerin tahsilatında gecikmeler yaşansa da bunların iş hayatına katkı sağladığını da yadsımak mümkün değil. Ancak birçok desteğin kullanımı için kurumsal çaba gösterilmesi gerekiyor. Bu nedenle, destek sağlayan kurumlarla, destek alabilecek kişi, kurum ve kuruluşlar arasındaki diyalog hayati önem taşıyor. Bu desteklerden fayda sağlayabileceklerin de bunları araştırıp öğrenmesi ve talep etmesi gerek şart. Aksi takdirde, hiç kimse oturduğumuz yerde bize gelip "al şu desteği kullan" demez.