Zorbalık mevcut sorunların ilacı olamıyor!

Uğur CİVELEK
Uğur CİVELEK ARKA PLAN dunyaweb@dunya.com

Mayıs ayı genelinde yaşananlar küresel ekonomiye ilişkin algıları olumsuz yönde etkiledi. Beklentiler kısmen bozuldu, belirsizlik düzeyi hatırı sayılır oranda yükseldi ve kırılganlık olarak tanımlanan sistemik risk değerleri tehlikeli seviyelere tırmandı. Riskten kaçınma ve güvenli limanlara yönelme şeklindeki eğilimler, şimdilik paniksiz bir şekilde yükselişe geçti. İran konusundaki gelişmeler ile ABD ve Çin arasındaki ticaret görüşlerinin başarısızlıkla sonlanması, iyimser varsayımların çökmesinde ve gerginliğin artmasında belirleyici oldu.

Başka bir deyişle 2018 yılının ikinci ve üçüncü çeyrek dönemlerinde belirleyici olan olumsuz küresel koşullar geri döndü. Masa başı taktikleri ile kazanımlar elde ederek güçlenmeyi hayal edenler, karşı taraflardan bekledikleri geri adımları göremeyince ne yapacaklarını şaşırdılar!
Avrupa Birliği ve Japonya kökenli motorlu taşıtlar için tasarladıkları yaptırımları, altı aylık bir süre için rafa kaldırmak zorunda kaldılar. İran’a yönelik ekonomik kuşatmanın savaş ilanı olmadığını ileri sürerek saçmalamaya devam ettiler. Çin ile karşılıklı olarak gümrük vergilerinin yükseltilmesinin ticaret savaşı konusunu yaygınlaştırma riskini görmezden gelerek herkesi aldatabileceklerini sanma gafletine düşmekten kurtulamadılar.

Hürmüz Boğazı'nın kapanması olasılığı kara kara düşündürüyor!

Küresel ölçekte çok önemli bir değişim yaşanıyor! Küreselleşme denilen kuralsızlık iflasa koşarken, tüm sorunlara ABD’nin çıkarları açısından bakmaya şartlandırılmış kesimler yeniden yükselmeye başlayan korumacılık nedeniyle etkisizleşiyor. Derinleşen uzlaşmazlıklar, güç dengelerini seri bir şekilde farklılaştırıyor. Yaptırım tehditlerine yönelik tepkisellik ise büyümeye devam ediyor. İnatlaşmaların sistemik çöküş anlamına geleceği ise bilindiği için, korku duvarlarının yıkılması olasılığı artıyor. Bu türden gerçeklerin üzerini örtmeye yönelik yapay gündemler ve söylemler ise anlamsızlaşıyor.

İran’ın uygulamaya koyduğu mekik diplomasisi ise ilgiyle izleniyor. Temmuz ayı başına kadar olan iki aylık süre içinde fiili durum ortadan kalkmaz ise ne tür tercihlere yöneleceklerini, herhangi bir saldırı olması durumundaki olası eylemlerini net bir şekilde ortaya koyuyorlar. Muhatapları haksız olduklarını söyleyemiyor, fakat durumu terse çevirecek pek bir şey de yapamıyor! Bu durumda nükleer çalışmaların yeniden başlaması, fiziki bir saldırı durumunda Hürmüz Boğazının kapanması olasılıklarının küresel sonuçları tüm kesimleri kara kara düşündürüyor! Ya ABD’ye geri adım attırmak üzere genel bir işbirliği devreye girerek sonuç alacak, ya da herkes yaşanacakların sonuçlarına katlanacak!

Panik eğilimlerin yaşanmasını geciktirmek fazlasıyla zorlaşıyor

Küreselleşme denilen kuralsızlığın finansal işgalcileri olan ve kendilerini liberal olarak tanımlayan kesimler, gerginlikteki artışlardan zehirleniyor. Panik eğilimlerin yaşanmasını geciktirmek ise fazlası ile zorlaşıyor. Beklentilerin olumsuzlaşması ile bu kesimlerin hareket yeteneklerinin daralması eşanlı olarak yaşanıyor. Çeyrek asırdır devam eden sürdürülebilir olmayan eğilimler ile geleneksel olmayan politikalar bileşiminin meyvesi olgunlaşıyor ve tüm kesimleri tehdit ediyor! Yeni ve daha yıkıcı küresel krizlerin altyapısı belirginleşiyor.

Finansal yapının yeni bir küresel krizden az hasarla çıkması olası görünmüyor

Zaten fazlası ile kırılgan olduğu bilinen küresel düzeydeki finansal yapının yeni bir küresel krizden az hasarlı olarak çıkabilmesi pek olası görünmüyor. Bu nedenle, ABD’ye direnenlerin daha zararlı çıkacağı söyleminin ayakları yere basmıyor. Zorbalığa mecbur kalanların ve bunlar ile işbirliği içinde olanların, en büyük kayıplarla tanışması olasılığını ciddiye almak gerekiyor!

Haberiniz olsun! Kısa vadeli beklentileri yönlendirerek, sorunları ağırlaştırma pahasına günün kurtarılması anlayışı artık işe yaramayabilir. Olumsuzlukları görmezden gelerek fiyatlamaktan kaçınmak giderek zorlaşıyor ve yıkıcı panikler yaşanması olasılığı güçleniyor. Uzlaşmazlıklar derinleştikçe jeopolitik fay hatlarındaki enerji birikimi daha tehlikeli hale geliyor. Zorbalık, mevcut sorunların ilacı olamıyor!

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar