Otomotivde 5 sorunun çözümü için yeşil ışık yandı

Aysel YÜCEL

İkinci el ticari araç satışında satıcı şirketleri piyasa dışına iten KDV uygulamasının değişmesi gündemde. Maliye Bakanı Naci Ağbal yeşil ışık yaktı, sektör umutlandı. 2. el ticaride şahıstan şahısa satışlarda sorun yaşanmıyor ancak, şirketlerin şahıslardan noter kanalıyla aldıkları araçların satışında ciddi sıkıntılar söz konusu. Mevzuata göre şirketler; şahıstan, noter kanalıyla alınan bir ticari aracın satışında yüzde 18 KDV uygulamak zorunda. KDV uygulandığında aracın fiyatı 2. el piyasasının otomatikman üstüne çıktığı için şirketler ya tamamen ticari araç ticaretinden çekiliyor veya alım satımlarını eş dost akraba üzerinden yürütmek zorunda kalıyor.

2. el araç ticareti yapan şirketler önemli bir ekonomik büyüklük oluşturuyor. 2016’da 6.7 milyon araç satıldı. Bunun yüzde 30'unu galeriler, yetkili satıcılar gerçekleştirdi. Sorunu OYDER Başkanı Alp Gülan şöyle anlattı: “Ticaride tablo vahim. Kanun diyor ki, 'Satarken yüzde 18 KDV ile çıkmak zorundasınız.' Ancak ticari araçların çoğu noter satışı ile alınıyor. Şahıs size KDV'li satmıyor. Fakat devlet diyor ki, ‘Noterle de alsan, yüzde 18 KDV ile satacaksın.' 20 bin TL'ye takastan bir Doblo aldın. 20 bin + yüzde 18'e satacaksın. Böyle bir piyasa yok ki! Dolayısıyla ya alamıyorsunuz ya da eşinizin, dostunuzun üstüne alıyorsunuz. Kimse böyle bir şey yapmak istemiyor, düzenlemeye ihtiyaç var. Bir diğer sorun 2. el binek satışında yüzde 1 KDV ile çıkış yapma zorunluluğumuz var. Kiralama firmalarında bu yok. Haksız rekabet oluyor. Her sattığımız binek oto için artı yüzde 1 maliyet biniyor.”

Bakanla görüşme etkili oldu

OYDER'in temasları etkili oldu, bu sorunun çözümü için umut doğdu. Gülan, “Bizim dışımızda da bu konuda görüşenler var. Sayın Bakana arz etme fırsatı yakalayabildik. Bakan da bir çalışma talimatı verdi. Daha önce Gelir İdaresi gibi kurumlarla konuştuk. Herkes bize hak veriyor, çözülmesi gerektiğini düşünüyor ama adım atılamıyordu. Sayın Bakanla konuştuktan sonra biraz da iş hızlandı. Talebimiz basit. Yüzde 1 KDV ile alıyorsak, yüzde 1'le, yüzde 18’le alıyorsak yüzde 18'le çıkalım. Noter satışı ile alıyorsak noter satışı ile çıkalım. Ne biz ne devlet kaybetsin. Son derece adil bir talep. Bakanımız konuya çok pozitif yaklaşıyor. İnşallah bürokrasi tarafında takılmadan bu sorun çözülebilir” dedi.

ALJ Holding bünyesinde faaliyet gösteren kurumsal 2. el markası Otoshops’un Genel Müdürü Tuğrul Denizaşan da “2 el araçlar hangi KDV ile alınıyorsa o oranla satılması önerilmişti kongrede. Bakanımız da olumlu görüşünü kürsüden belirtti. Değişikliğin en kısa zamanda yapılmasını umuyoruz” dedi. Bu umudun gerçekleşmesi ile ilgili olumlu gelişmeler devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde OYDER Genel Sekreteri Özgür Tezer aranarak, “Bu konuda bir çalışma yapacağız. Bakan talimatıyla. Elinizdeki çalışma sonuçlarını, yeni raporlarınızı iletiniz” denilmiş. Binek veya ticari sıfır araç satışında KDV yüzde 18. İkinci el binek satışında KDV yüzde 1 uygulanıyor. 2. el ticari araç satışında KDV yüzde 18. Araç kiralama şirketleri, taksi, sürücü kursu işletmeleri binek araçların KDV’sini indirim hakkına sahip. Bunların 2. el satışlarında KDV yüzde 18.

Aynı ürün boyacıda ÖTV’siz bayide 45 ÖTV’li

Bakan Ağbal’ın gündemine getirilen diğer konular şöyle:

➧ Aksesuar ÖTV’si: Tüketicinin isteğiyle sıfır araca eklenen (navigasyon gibi) aksesuarlara ÖTV uygulanıyor. Bayi aksesuara ÖTV ekleyince örnek olarak 500 liralık fi yat 700 liraya çıkıyor. Oysaki o cihazın bayi dışındaki satışında ÖTV yok. Bayi 700 liraya satarken, dışarda 500 liraya satılıyor. Dahası, o cihazın ÖTV oranı da araçların segmentlerine göre değişen ÖTV oranlarına göre değişiyor. Aynı navigasyonun ÖTV’si araca göre yüzde 45, 90 veya yüzde 145 olabiliyor.

➧ Kur değiştikçe ÖTV değişiyor: Mevcut ÖTV uygulamasında 40 bin, 70 bin, 100 bin lira baremleri var. Kurun oynak olduğu dönemlerde araçların girdiği barem sık sık değişebiliyor. 70 bin liraya kadar olan bir araç yüzde 50 ÖTV ile satılabiliyor. Kur az oynadı, fi yat 70 bin TL'nin üzerine çıkınca ÖTV yüzde 60 oluyor. Aynı araçta ÖTV oranı 2 gün farkla değişiyor.

➧ Test araçlarında marka indirimi geçersiz: Markalar bayiye test araçlarını indirimli veriyorlar. Diyelim bu yüzde 10. Ancak Maliye, 'Şirketin aktifi ne aldığın araçları o ay aynı modelden sattığın araçların ortalama fi yatının altında kendine fatura edemezsin’ diyor.

➧ Hurda teşviki yeniden gündemde: Hurda teşviki konusu OYDER Kongresi’nde Bakan Ağbal’ın gündemine tekrar getirildi. Nasıl olacağına dair ortak bir çözüm üretilmesi gerekiyor. Bakan Ağbal, ‘Duruma bakıyoruz, çalışacağız’ dedi.