Şirket yönetimlerine 'dijital katılım' dönemi

Sermaye Piyasasının alt yapı kurumlarından olan Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) son 5 yıldır yeni bilişim sistemleriyle piyasaların nabzını tutuyor. Şirket, faaliyete sunduğu ürünleriyle piyasa üyeleri ve katılımcıları online ortamda buluşturmayı hedefliyor.

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından düzenlenen "Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi" bu yıl "Gelecek" temasıyla üçüncü kez yapıldı. Kongrede; reel sektör, finansal hizmetler sektörünü etkileyen yapay zeka gibi geleceği şekillendiren konu başlıkları masaya yatırıldı. Konuyla ilgili farklı girişim ve projeler ön plana çıktı. Bunlardan biri de Borsa İstanbul Grubu şirketlerinden Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun bilişim sistemi Elektronik Genel Kurul Sistemi (e-GKS).

Kongre kapsamında gerçekleştirilen panelde konuyla ilgili bilgi veren Merkezi Kayıt Kuruluşu  Veri Depolama ve Raporlama Müdürü Dr. Özgür Uysal, üye ve piyasa katılımcıları arasında talep edilen çerçevede bilgi akışının sağlanmasının amaçlandığı ifade etti.

Uysal, ilk kez 2012 yılının sonunda uygulamalarına Galatasaray Spor Kulübü’nün elektronik genel kuruluyla başladıklarını anlattı. Borsa İstanbul’a kote olan şirketler için yıllık 500 adet genel kurul yaptıklarına dikkat çeken Özgür Uysal, “Borsada işlem gören bütün şirketler için zaten zorunlu olan bir uygulama. Bugüne kadar 100 binin üzerinde yatırımcı katıldı” diye konuştu.

Genel kurula gelmeden oy kullanılabilir mi?

Şirketlerin genel kurullarının canlı takip edilebilmesi amacıyla oluşturulan sistem ile Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin genel kurullarına, pay sahipleri, elektronik ortamda şahsen veya temsilci aracılığıyla katılabiliyor, bilgi alabiliyor ya da oy kullanabiliyor. Uysal, "2012 yılında yürürlüğe giren Sermaye Piyasası Kanunu ile altyapı kurumlarının görev ve sorumlulukları uluslararası düzenlemelerle tam uyumlu hale geldi. Yasal olarak da kuruluş olarak yetki ve sorumluluklarımız netleştirildi ve faaliyetlerimizi yürütmeye başladık" şeklinde konuştu.

"Tasarım çok üyeli kuruluşlara da uygun"

Elektronik Genel Kurulu’nun özellikle yabancı yatırımcı tarafından ciddi anlamda tercih edildiğini aktaran Dr. Uysal, “Herhangi bir katılımcının fiziksel olarak genel kurula gelmeden ya da noterden vekalet vermeden rahat bir şekilde vekalet verebildikleri, oy kullanabildikleri ve görüşlerini paylaşabildikleri bir uygulama. Biz bu uygulamanın sadece borsaya kota olan şirketlerin değil, çok üyeli taraflı odalar, dernek, futbol kulüpleri gibi mekanizmalarda da rahat bir şekilde kullanılabileceğini düşünüyoruz. Yapıyı o şekilde tasarladık” ifadelerini kullandı.

"Türkiye'deki fonksiyonu başarılı"

Türkiye Sermaye Piyasaları’nın en genç şirketlerinden biri olduklarını anlatan Uysal, 2005’ten beri faaliyet gösterdiklerini hatırlatarak, “13 yıldan beri MKK olarak hem kayıt hem saklama fonksiyonunu tek bir yerden yürütüyoruz. Aslında yurtdışında bu iki fonksiyonun iki ayrı kurumda toplanması öngörülüyor. Ancak konunun Türkiye’deki pratiğinin oldukça başarılı olduğunu düşünüyorum. Tek bir kurumda toplayarak hem operasyonel hem de teknik ve risk anlamdaki maliyetini azalıyor” diye konuştu.

"Endonezya da Türkiye'deki sistemi kullanacak"

Ürünlerinin yurt dışı satışlarının da bulunduğunu ifade eden Dr. Özgür Uysal, konuşmasını şöyle tamamladı:  “Bu ülkelerden biri Afrika… Nijerya ve Kenya’da elektronik genel kurul yapıldı. Bunun yanı sıra Endonezya sermaye piyasalarında elektronik genel kurulu kullanılması konusunda 2017’de projeye başladık. Şu anda arkadaşlarımız orada ve Endonezya sermaye piyasalarında bu sistemin kullanılması için son aşamaya gelindi. Önümüzdeki yıl Endonezya da Türkiye’deki e-GKS kullanılacak.”

E-YKS gelecek aylarda faaliyete geçecek

Şirketin gelecek dönemlerde faaliyete geçmesini planladığı bir diğer uygulama ise Elektronik Yönetim Kurulu Sistemi (e-YKS). Sadece yönetim kurulu üyelerine hitap eden bu sisteme, tanımlanan kişiler dışında erişim söz konusu olmuyor.

Her iki uygulamada da sistemlere girişlerin güvenli elektronik imzaları ile gerçekleştiği ve yapılan işlemlerin hukuki geçerliliğinin sağlandığı, piyasada güven ve istikrarın sağlanması açısından yeterli organizasyon ve öz kaynağa pratik imkanlarla ulaşabilmenin sağlanmasının hedeflendiği kaydediliyor. Sistemin yakın dönemde bir lansman ile faaliyete geçirilmesi planlanıyor.