Kayseri 'hesapta olmayan rekabet'in kıskacında

DİLEK FİDAN / HİLAL SÖNMEZ

KAYSERİ - Türkiye'nin mobilya üretim üslerinden Kayseri'de sanayici, rekabet dengesinin alt üst olduğunu iddia ederek, durumun sürdürülebilir olmadığını belirtiyor. Sektör temsilcilerine göre son aylarda mobilyanın hammaddesi sünger ve suntaya arka arkaya gelen zamların maliyetleri artırması ve sektördeki büyük firmaların zam yapmaması rekabet dengelerini değiştirdi. Bu durum orta ve küçük ölçekli mobilya üreticilerini vurdu. Sektörde arz fazlasının da fiyat rekabetini arttırması firmaların kârları eritti. Merdiven altı üreticinin fazla olduğu sektörde, yurtdışında bile Türk üreticilerin birbiri ile rekabet ettiği belirtiliyor. Bu fiyat rekabeti nedeniyle ihracat pazarlarının bazılarında olumsuz imaj oluştuğu da iddialar arasında.

Sektörün talebi; bir an önce imaj çalışması yapılması, mobilya sektöründe önemli alt yapıya sahip olan kentin sektörel teşvik kapsamına alınması. Dahası sektör temsilcileri, katma değerli mobilya üretimi için daha programlı bir dönüşüm ve büyüme istiyor. Konu kent gündemine otururken, sanayiciler DÜNYA'ya açıklamalarda bulundu.

Kayseri Mobilya Sanayicileri Derneği (KAYMOS) Yönetim Kurulu Üyesi Tuncay Sabuncu, "Sektörün önemli girdilerinden süngerde son aylarda fiyatların yaklaşık yüzde 40 zamlandı. Mobilya üreticileri sünger tedarikinde zorlanıyor. Başta sünger ve sunta olmak üzere ham madde fiyatlarının kontrolsüz bir şekilde hızla artıyor. Hal böyle iken süngerdeki fiyat artışının tüketiciye yansıması da kaçınılmaz oluyor. Fiyat artışının devam edip etmeyeceğini de bilemiyoruz. Dolayısıyla sektördeki büyük firmaların da fiyatlara zam yapmayarak sektör içindeki diğer firmalarla rekabeti işleri daha da zor duruma soktu. Özellikle ham madde fiyatları konusunda yapılacak önlemlerle birlikte, teşviklerde ve yasalarda iyileştirmeler yapılmalı."

AKAMİB ‘İhracat ve Kayseri' panelinde sektör masaya yatırıldı

Akdeniz Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği (AKAMİB) geçtiğimiz günlerde mobilya sektörü temsilcilerini bir araya getirdi. Kayseri mobilya sektörü için çıkış yolu sektör temsilcileri tarafından; rekabetten çok markaya odaklanılması, geleneksel modelden uzaklaşarak yeni bir zihin sıçramasının yapılması, mobilyanın teknoloji ile buluşturulması, ortaklık ve iş birlikleri yapılması ve yeni nesil devlet teşviklerinin sunulması olarak belirlendi. AKAMİB Başkanı M. Bülent Aymen, "İhracat ve Kayseri" toplantısının açılışında yaptığı konuşmada "Kayseri mobilya sanayicisinin en büyük problemlerinden biri olan KDV'nin indirilmesi için çok çabaladık. Şimdi yüzde 10'da sabitlenmesi için çalışmalar yapıyoruz" diye konuştu. Aymen, "Kayseri'nin toplam bin 500 civarında ihracatçısı var. Önemli markalarımız var ve ürünleri dünya pazarında kullanılıyor. Bunlar hep üreticilerimizin başarısı. Bizler de ihracatçılar olarak ülke ekonomisi refahı için aynı sorumluluk duygusuyla nesiller yetiştirmeli, işletmelerimizi de gelecek nesillere taşımalıyız. Kayseri' de ikinci üçüncü nesil yöneticiler babalarından kalan işi geliştirmeye çalışıyor" diyerek, şunları söyledi: "Özellikle burada mobilya ile ilgili potansiyel varken, Ar-Ge inovasyon ekleyerek gelişmiş ülkelerle rekabet edebilir duruma gelmemiz lazım. E-ticaret ile ilgili karar aldık. Ekonomi Bakanlığı'nın desteklediği 3 e-ticaret sitesi var. Müracaat eden ilk 130 firmanın yüzde 100 desteği bizden sağlanacak."

"Sadece Kayseri değil İnegöl de zor durumda kalır"

Öte yandan kentte; yönetimi şu anda TMSF'de olan ve büyük mobilya markalarını bünyesinde bulunduran holdingin, ürünlerine her yıl gerçekleştirdiği zamları yapmaması da rahatsızlık yarattı. İddiaya göre güçlü mobilya markaları ile rekabette zorlanan küçük ve orta büyüklükteki mobilya üreticileri konuyu Ekonomi Bakanlığı'na taşıdı. Ekonomi Bakanlığı'na, yaşanan sıkıntının sadece Kayseri'de değil İnegöl'de de mobilya üreten firmaları zor durumda bırakacağı söylendi.

FİRMALAR NE DİYOR?

Firmaları birleştirip büyüyerek kendimize yer açabiliriz

KAYSO 21. Grup Mobilya Meslek Komitesi Başkanı ve Ladin Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Sedat Böyük

Türkiye'de mobilya sektörünün çok handikabı var. Çok büyük ölçekli ve çok küçük ölçekli firmaların farklı farklı sorunları var. Biz çok büyük mobilya markalarını satın alamayız ama firmaları birleştirip büyüyerek kendimize yer açabiliriz. Mobilyada arz fazlası var. Modüler mobilyada dünyadaki bütün ülkeler kendine yer açtırabiliyor. Öte yandan her girdinin artıyor olması bizi tedirgin ediyor. Bu işi daha rantabl hale getirmemiz için çalışmalar yapılması gerekiyor.

Hammadde fiyatındaki artış kârımızı olumsuz etkiledi

KAYSO Yönetim Kurulu Üyesi ve Serhat Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Nuh Mehmet Akkaş

Sünger ve sunta artışları ile birlikte diğer hammaddelerimiz olan kumaş, profil, tel ve ambalaj malzemelerinin fiyatları da dövizle satılması sebebiyle döviz olarak arttı. Bu durum bizleri kârlılık oranında olumsuz yönde etkiledi. Sektörümüz arz-talep yönünde arz noktasında artış gösteriyor. Bu durum rekabeti kalite yönüyle değil, fiyat yönüyle etkiliyor. Mobilya sektörü Kayseri'nin lokomotif sektörü. Sektör istihdamda ve ekonomide şehrimizin büyümesinde ve gelişmesinde büyük paya sahip. Mobilyadaki KDV indiriminin tekstilde olduğu gibi kalıcı olmasını istiyoruz. Bunun mümkün olmaması halinde ise, en azından durağan dönemde geçici olarak devam etme talebimizi TOBB aracılığı ile ilgili bakanlığa bildirdik. İstihdama katkısı ve ekonomiye canlılık getireceğini biliyoruz. Konunun ilgili bakanlık tarafından yeniden gözden geçirilmesini istiyoruz.

Devlet desteklerine ulaşmakta çok zorlanıyoruz

Zeytin Ev Donanımları sahibi Nuri Asker

Biz malzemeyi TIR'larla getirip, biraz büyütüp tekrar TIR'larla gönderiyoruz. Kayseri'deki firmaların başarı hikayeleri var. Ama bunu aşkla yapıyorlar, destekle değil. Bundan sonra bunun daha üst akılla programlarla yapılması gerekiyor. Devlet desteklerine ulaşmakta çok zorlanıyoruz. Biz her şeyde görsele gidiyoruz. Kayseri'de bu kadar mobilya olunca bir TIR 10 bin dolar, nakliye bin 500 dolar tutuyor. Bugün maalesef biz Çin ile yarışıyoruz.

Zamların zamana yayılması gerek

Ersan Madeni Eşya Genel Müdürü Aynur Erman

Son zamanlarda sunta ve sünger fiyatlarındaki artışlar ihracat odaklı çalışan firmamızın vermiş olduğu taahhütlerin yerine getirilmesinde bizleri zor duruma düşürdü. Maalesef dünya pazarlarında biz Türkiye'de olduğu gibi zam yaptık deyip uygulamaya koyamıyoruz. Taahhütlerimiz genellikle yıl bazında fiyatların sabit tutulması yönünde oluyor. Dolayısıyla gelen zamları bizler fiyatlarımıza yansıtamadığımızdan şirket olarak kârımızın düşmesine hatta düşük karla sattığımız yerlerde de zarar noktasına kadar bizi götürüyor. Zamların zamana yayılması gerek.

Sünger için devletten çözüm bekliyoruz

Boldera Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Dur

Stratejik bir ürün olan sünger için devletten bu konuda bir çözüm önerisinde bulunmasını istiyoruz. Sektör bu konuda büyük bir sıkıntıya girdi ve birçok firma durma noktasına geldi. Uzun vadede alınan bu hammadde yatırımının Türkiye'de yapılması gerek. Öte yandan suntalara yüzde 35-40 oranında gelen zamlar da bizleri etkiledi. Biz bunu tüketiciye yansıtamadık dolayısıyla kâr da edemedik. Ayrıca KDV' indiriminin de yüzde 8 olarak sabitlenirse güzel olacak. KDV'deki indirimle güzel sonuçlar aldık bu da cirolarımıza yansıdı.

Teşvik anlamında devletin daha kucaklayıcı olmasını bekliyoruz

Monessa Yatak Dış Ticaret Müdürü Türker Yeşilova

Memleketin mobilya yönünde ufkunu açmak için biraz daha katma değerli ürün üretmesi gerekiyor. Son bir yıl içinde Kayseri sanayicisi kadar kimse bu emtia dalgalanmasından etkilenmemiştir. Biraz daha teşvik manasında devletin kucaklayıcı olması ve sektörün de biraz daha yatay büyümesi lazım. Kendi hammaddemizi kendimiz üretiyor olsak daha iyi olacağı düşüncesindeyim.

Yurt dışında bile birbirimizle rekabet ediyoruz

Arkopa firma sahibi Onur Kılıçer

Türkiye'nin yaptığı tasarımı kimse yapmıyor. Kayseri'nin mobilya konusunda durumu gayet iyi. İtalya ihracatı 8 milyar dolar seviyesinde. Türkiye'nin 2,5 milyar dolar seviyesinde. Malzeme noktasında hammaddede kalite problemimiz yok. İşledikten sonra problemimiz satış pazarlama yönünde. Fiyatın düşmesinin nedeni Çin değil Kayseri. Kendi kendimizi vurmamalıyız. Burada ihracattaki en büyük sıkıntımız bir birimizi vurarak iş yapmaya çalışmamız. Libya gibi Irak gibi ülkelere açık hesap ürün satıyoruz.

KDV'nin bize hızlı bir dönüşle gelmesi gerekiyor

Huzur Malzemecilik Dış Ticaret Sorumlusu Muhittin Ergüneş

Bizim ortak akıl ve ortak güç sorunumuz var. Desteklerde prosedür çok ama geri dönüşlerini çok hızlı alınması gerekiyor. KDV'nin bize hızlı bir dönüşle gelmesi gerekiyor. Pazar araştırma limiti desteği aşağı çekildi. Bu limitin artırılması gerekiyor. Bir de değişim dönüşüm meselesi var, biz şu an çok ciddi bir avantaja sahibiz aslında. Mobilya malzemecileri olarak biz buna ne kadar hazırız düşünmemiz gerekiyor.