Kısa vadeli dış borç 50 milyara dolar yaklaştı

ANKARA - Küresel kriz koşullarında yüksek kur riski oluşturan Türkiye'nin kısa vadeli dış borç stoku, yılın ilk dört ayında 5.5 milyar dolar büyüyerek 47.3 milyar dolara ulaştı. Merkez Bankası verilerine göre, Türkiye'nin tamamına yakını bankalar ve şirketler olmak üzere özel sektöre ait kısa vadeli dış borç stoku, 2007 sonu itibariyle 41 milyar 810 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu. Bu yılın ilk dört ayında söz konusu borç stoku 5 milyar 534 milyon dolar artış gösterdi. Söz konusu artışın büyük bölümü şirketler kesiminin borcundan kaynaklandı. Dört aylık dönemde şirketlerin kısa vadeli dış borcu 2 milyar 708 milyon dolar artarak 25 milyar 416 milyon, bankalara ait borç 2 milyar 809 milyon dolar artışla 19 milyar 629 milyon, Merkez Bankası'nın kısa vadeli dış borcu ise 17 milyon dolarlık bir artışla 2 milyar 299 milyon dolar oldu. Küresel sermaye hareketlerine bağlı olarak Türkiye'den sermaye kaçışı olasılığı nedeniyle ciddi bir kur riski yarattığı için ekonominin cari açıktan sonraki ikinci 'yumuşak karın' olarak nitelendirilen kısa vadeli borç stoku, AKP tek parti hükümetlerinin iş başında olduğu 2002 sonundan bu yana, özellikle şirketler kesiminden kaynaklanan rekor düzeyde bir artış gösterdi. 2002 sonunda 16 milyar 424 milyon dolar olan kısa vadeli dış borç, bu yılın Nisan ayı sonuna kadar olan dönemde yüzde 188.3 oranında 30 milyar 920 milyon dolar artış gösterdi. Bu artış da tamamen özel sektörden kaynaklandı. Nisan sonu itibariyle kısa vadeli dış borç stokunun 25 milyar 416 milyon dolarla en büyük bölümünü oluşturan banka dışı özel kesime ait borç, 2002 sonundan bu yana geçen dönemde yüzde 201.7 oranında 16 milyar 991 milyon dolarlık artış gösterdi. Bankaların 2002 sonunda 6 milyar 344 milyon dolar olan kısa vadeli dış borçlarının hacmi 2006 sonunda 19 milyar 830 milyon dolara yükseldi. Bu tarihten sonra borcunu azaltan bankalar 2007 sonu itibariyle söz konusu stoku 16 milyar 820 milyon dolara çektiler. Bu yılın ocak sonunda 15 milyar 671 milyon dolara kadar inen bankaların kısa vadeli dış borç stoku, izleyen dönemde ise yeniden artmaya başladı. Şubat sonunda 16 milyar 769 milyon dolar olan söz konusu borç, mart sonu itibariyle 17 milyar 364 milyon, nisan sonu itibariyle de 19 milyar 629 milyon dolara kadar yükseldi. Bankalar ve şirketler olmak üzere özel sektör, son beş yıllık dönemde kısa vadeli dış borcunu aşırı büyüterek ciddi boyutlarda kur riski alırken, kamu ise bu riskten kaçındı.