Ejderha alev değil duman üflüyor
Türk Lirasının sert bir şekilde değer kaybettiği şu günlerde diğer konular fazla ilgi çekmeyebilir ancak yine de Çin konusunu bir kez daha tartışmakta fayda olduğunu düşünüyorum. ABD dolarının dalgalı bir şekilde de olsa yükselişe devam edeceği nasıl ana senaryo ise Çin’in de yavaşlamaya devam etmesi ana senaryo. Çarşamba günü açıklanan yıllık bazda yüzde 7 büyüme birkaç sene sonra bakıldığında çok yüksek bir rakam olarak görülecek. Zira Çin için sağlıklı bir seviye yüzde 4-5 seviyeleri diyebiliriz. Öncelikle bir noktaya dikkat çekmek istiyorum. Yıllık yüzde 7 büyüme Çin ekonomisinin 2015 birinci çeyreğinde 2014’ün birinci çeyreğine göre büyümesini gösteriyor. Yani 100 birimden 107 birime. Şayet 2014’ün son çeyreğinde Çin ekonomisi zaten 107 birime yükseldi ise bu durumda çeyreklik karşılaştırmalarda bir büyüme yaşanmadı demektir. ABD büyüme verisini konuştuğumuzda çeyrek dönemleri, Çin verisini konuştuğumuzda ise geçen yılın aynı dönemi ile bu yılın aynı dönemini kapsayan yıllık performansı tartışıyoruz. İlki daha doğru bir resim veriyor.
Çeyrek bazında değişim yüzde 1.4 beklerken, yüzde 1.3 olmuş (yıllıklandırdığımızda yüzde 5.3 ediyor ki önceki yüzde 6.1 gelmişti) ki bu çeyreklik verinin açıklandığı 2011 1. çeyrekten bu yana en düşük seviye.
Detaylara baktığımızda ise ortaya çıkan manzara şu: Tarım yüzde 3.2 büyürken, sanayi yüzde 6.4 ile, çok net bir yavaşlama yaşamış. Çünkü ilk kez yüzde 7'nin altında bir büyüme görüyoruz. Hizmetler ise yüzde 7.9 büyümüş ama son çeyreklerin ortalamasına yakın bir seviyeyi işaret ediyor. Bu olumlu bir durum, hizmetlerin GSYİH içinde payı yüzde 48.2'ye yükseldi. Fakat bu yükseliş imalat sanayiinde deflasyonun çok daha ağır olmasından kaynaklanan nominal bir yükseliş. Yani gerçek anlamda bir dengelenmeden bahsetmek mümkün değil. Çin çok daha yavaş büyüyecek ancak hane halkının büyümesi daha hızlı olursa sorun yok, aksi halde büyük bir krizle karşılaşacağız. Daha büyük bir sorun sie momentum giderek düşüyor. Mart ayı perakende satışlarında beklenti yüzde 10.9 artıştı, gerçekleşen yüzde 10.2 oldu . Asıl çöküş ise yıllık bazda sadece yüzde 5.6 artan endüstriyel üretimdeyse beklenti yüzde 7.0 artış göstermesiydi. Yılın ilk iki ayında yüzde 6.8 büyüme olduğu göz önüne alınırsa 2. çeyrek için de iyi bir sinyal değil. Dün açıklana M2 para arzı ve kredi verileri de zayıflama gösteriyordu. Ancak “gölge bankacılık” rakamlarının da içinde bulunduğu parasal büyüklük olan M2’nin doğrudan kredilerden daha az büyüyor olması olumlu bir durum. Sabit yatırımlar kaleminde sene başından bu yana yıllık değişim yüzde 13.5 olmuş. Bu kalemin önemli bir kısmı konut piyasasından gelir. Şimdi görülen düşüş ise hükümete artık korku verdiği için ikinci konut alımlarına vs destek açıklanıyor. Ancak gidişat negatif.
Tüm bu kötü haberlerden sonra iyi haber ne? Çin bu veride görülen yavaşlamaya mutlaka bir paketle cevap vermek isteyecek. Munzam karşılık oranında yapılacak bir indirimi ekonomik bir destek olarak görmek doğru değil. Veriler Çin’den sermaye çıkışı olduğunu gösteriyor ve karşılıklarda indirimi sadece o kanaldan çıkan veya "sıkılaşan" piyasayı dengelemeye yarıyor. Bu durumda yapılması gereken faiz indirimi. Ancak Çin batı tarzı bir ekonomi değil.
1-Kredi sadece fiyata bağlı değil, hükümetin koyduğu hedefler var
2-Çin'in sorunu zaten fazla kredi...
Ama tabii bir faiz indirimi gelirse kısa vadeli olarak partiye katılmakta fayda var. Yine de siz kapıya yakın durun çünkü daha hiç bir şey görmediniz....