Dünya daha da yavaşlıyor
Türkiye ekonomisinin yavaşladığını biliyoruz. Yılın ilk üç ayıında büyuüme hızının yüzde 3.2 düzeyine inmesi bunu gösteriyor. IMF geçen hafta yayınladığı dünya ekonomisi görünümüne ilişkin raporda dünyanın da yavaşladığını, üstelik yavaşlama temposunun Nisan ayındaki tahminlerine kıyasala dahada hızlı olduğunu söylüyor.
Yavaşlıyoruz diye yerinmemize gerek yok. Bizimle beraber herkesin yavaşladığı anlaşılıyor. Üstelik, IMF bizimle ilgili büyüme tahminini değiştirmediğine göre, dünya daha da yavaşlarken bizim yavaşlama tempomuzu koruduğumuzu da söyleyebiliriz. İsterseniz bundan bir memnuniyet payı da çıkartabilirsiniz.
* * *
IMF'nin Nisan tahminlerine göre 2012 yılında dünya ekonomisi yüzde 3.6 hızında büyüyecekti. Yani, dünya ekonomisi 2010 yılında yüzde 5.3 ve 2011 yılında 3.9 oranlarından aşağıya doğru inen bir yavaşlama patikasında hareket ediyordu. Bu tahminlere bakarak Nisan ayında IMF'nin dünya ekonomisi için yumuşak bir yavaşlama öngördüğünü söyleyebiliriz. 2013 için yapılan tahminde büyüme hızı yüzde 3.9 düzeyine çıkartılmış olması IMF'nin yavaşlamadan yukarıya dönüşün bu yıl olacağını tahmin ettiğini gösteriyor. Kısacası, IMF'nin Nisan tahminleri dünya ekonomisinin bu yıl yere çakılmadan yavaşlama döngünü tamamlayacağını söylüyordu.
IMF'nin dünya ekonomisindeki yavaşlamanın yaygın olacağını düşündüğü anlaşılıyor. Yani yavaşlama sadece bir grup ülkenin sürüklediği bir eğilim değil. Gelişmiş ülkelerin yanı sıra gelişmekte olan ülkelerde de büyüme hızlarının düşeceği tahmin ediliyor. Ancak gelişmiş ülkelerin pek çoğunda büyüme hızları negatif ya da çok düşük pozitif rakkamlarla ifade edilirken gelişmekte olan ülkelerde yavaşlamaya işaret eden rakkamlar hala yüzde dört, beş düzeylerinde seyrediyor.
Yılların büyüme şampiyonları olan Çin, Hindistan gibi ülkelerde de önemli ölçüde yavaşlama olacağı tahmin ediliyor. IMF Çin'in 2010 yılında yüzde 10.4 olan büyüme hızının 2011 de yüzde 9.2'ye indiğini, yavaşlamnın bu yıl da devam edeceğini ve büyüme hızının yüzde altının altına ineceğini tahmin ediyor. IMF öngörüleri bu ülkenin de genel yavaşlama konjonktüründen kaçamadığını gösteriyor. Öte yandan , Çin ekonomisinin yavaşlamış olsa dahi hala kayda değer bir hızda büyüdüğünü de gözden kaçırmamak gerekiyor.
* * *
Bu veriler IMF'nin Nisan ayındaki tahminlerini yansıtıyor. Yeni açıklanan rapor IMF'nin o tarihten bu yana ihtiyatlı bir karamsarlığa kaydığını gösteriyor. IMF temmuz raporunda Nisan ayında yaptığı büyüme tahminlerini, marjinal ölçüde de olsa, aşağıya çekiyor. Örneğin, dünya ekonomisi için yapılan 2012 büyüme tahmini 0.1 puan 2013 için yapılan tahmin de 0.2 puan düşürülmüş. Dünyanın bu ölçülerde daha da yavaşlayacağı öngörülüyor anlayacağınız.
Ülke grupları açısından bakıldığında IMF'nin 2012 yılı için Nisan tahminlerine göre gelişmiş ülkelere dönük tahminini değiştirmediği, gelişmekte olan ülkeler için de büyüme tahmini 0.1 puan aşağıya çektiği görülüyor. Gelişmekte olan ülkeler için çok küçük ölçekte de olsa daha düşük büyüme hızının öngörülmesi 2012 yılının ilk çeyreğinde bu ülkelerdeki yavaşlama dozunun tahmin edilenden daha yüksek olması.
Aslında gelişmekte olan ülkelerin birinci çeyrek performansının beklenenden düşük kalması sadece bu ülkelerin değil dünya ekonomisi için yapılan büyüme tahmilerinin düşürülmesinin de önemli nedenlerinden birisi olarak gösteriliyor. IMF Temmuz raporunda Avrupa Birliğindeki kriz koşullarının hala giderilememesini ve ABD'deki maliye politikası tartışmalarının beklentiler üzerinde yarattığı olumsuz etkinin sürüyor olmasını dünya ekonomisi için yaptığı büyüme tahminlerini düşürmesinin önemli nedneleri arasında sayıyor.
Kısacası, gelişmekte olan ülkeler büyümeyi sürükleme görevini iyi yapamadığı için, Avrupa kendi krizini sonlandırmayı beceremediği için, ABD siyaseti makul bir borç tavanı üzerinde anlaşmaya yanaşmadığı için dünya eknomisindeki yavaşlama çevrimi daha da vurgulu bir hale geliyor. IMF kibarca söylediği bu.
Büyümenin daha da yavaşlayacak olmasının karşısında IMF kendi karakterine pek de uymayan bir politika önerisinde bulunuyor. IMF son sıraların en tartışmalı konusunda taraf oluyor ve ulusal ekonomilerde büyümeyi destekleyecek politikaların sürdürülmesi gerektiğini söylüyor. Evet, bunu IMF söylüyor. Şaka gibi.