GSYH’deki daralma son çeyrekte % 6’yı aşacak gibi...

Sanayi üretimindeki değişimle GSYH kapsamındaki sanayi sektörü ve toplam GSYH değişimi arasında eskisi kadar belirgin bir paralellik olmadığı söylenebilir. Ama yine de GSYH değişiminin en önemli öncü göstergesi sanayi üretimi.

İşte TÜİK'in dün sanayi üretimine ilişkin geçen yılın aralık verilerini açıklamasından sonra dördüncü çeyreğe ve yılın tümüne dönük GSYH tahmini yapmak biraz daha kolaylaştı.

Önce gelin sanayi üretiminde aralık ayı, son çeyrek ve yılın tümü için nasıl bir tablo oluştu, ona bakalım.

Yüzde 9.8’lik gerileme

Karşımızda tüm tahminleri geride bırakan olumsuz bir tablo olduğu kesin. Aralık ayındaki sanayi üretimi 2017’nin aynı ayına göre takvim etkisinden arındırılmış endekse göre de, herhangi bir arındırma işlemine konu olmamış endekse göre de tam yüzde 9.8 geriledi. Aralık ayındaki üretim, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endekse göre ise kasım ayına kıyasla yüzde 1.4 azalmış durumda.

Son çeyrekte oluşan tabloyu da aktaralım. Geçen yılın son çeyreğindeki üretim, takvim etkisinden arındırılmış endekse göre 2017’nin yüzde 7.5 altında kaldı. Arındırılmamış endekse göre olan azalma yüzde 7 olarak ölçüldü. Takvim ve mevsim etkisinden arındırılmış endekse göre ise son çeyrekteki üretim, bir önceki çeyreğe göre yüzde 5.2 oranında azaldı.

İmalat sanayinde yüzde 10 aşıldı

Doğrusu sanayi üretimindeki azalmanın aralık ayında yüzde 10’a yaklaşacağını kimse beklemiyordu. Aslında detaya inildiğinde yüzde 10’u aşan üretim düşüşü de var. Örneğin imalat sanayindeki düşüş ortalamanın üstünde.

Takvim etkisinden arındırılmış ve arındırılmamış endekse göre aralık ayındaki imalat sanayi üretimi 2017’nin yüzde 10.8 altında kaldı. İmalat sanayi üretimi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endekse göre ise aralık ayında bir önceki aya kıyasla yüzde 1.6 azaldı.

Yıllık değişim

Geçen yılın tümündeki sanayi üretimi 2017’ye göre yalnızca yüzde 1.6 arttı. Bu oran, takvim etkisinden arındırılmamış endekse göre olan değişimi gösteriyor.

Takvim etkisinden arındırılmış endeksle yapılan hesaplamaya göre geçen yılki üretimin 2017’ye göre değişimi yüzde 1.8 olarak bulundu.

Büyüme nasibini alacak

Oranlar üst üste çakışmasa da “sanayi üretimi-GSYH kapsamındaki sanayi sektörü- GSYH değişimi” önemli ölçüde paralel seyrediyor. Dolayısıyla sanayi üretimindeki değişim göz önünde bulundurularak GSYH’de nasıl bir seyrin yaşanacağı iyi kötü tahmin edilebiliyor.

Geçen yılın ilk üç çeyreğine bakıyoruz, sözünü ettiğimiz üç oran arasında çok belirgin bir paralellik var. Bu seyrin son çeyrekte GSYH lehine bozulmasını gerektirecek bir gelişme yaşanmadı. Dolayısıyla son çeyrekteki sanayi sektörü büyümesi ve toplam GSYH değişimin sanayi üretimindeki yüzde 7’lik küçülmeye yakın gelmesi beklenmeli.

Yaklaşık bir ay önce son çeyrekteki sanayi üretimi küçülmesinin yüzde 5.5-6.0 arasında gelebileceğini dile getirmiş, buradan hareketle de GSYH’nin son çeyrekte yüzde 5 dolayında küçülebileceği tahmininde bulunmuştuk. Şimdi bu tahminimizi revize etmek durumundayız.

Son çeyrekte GSYH’deki küçülme en az yüzde 6 olacak gibi görünüyor. Yüzde 6 ile yüzde 6.5 arasında bir oran şaşırtıcı olmayacak.

Yıllık yüzde 1.6

Son çeyrekteki küçülmenin yüzde 6 dolayında gerçekleşmesi, 2018 yılı büyümesini de yüzde 1.6’ya çekecek. Doğaldır ki son çeyrek küçülmesinin daha büyük ya da daha küçük gelmesi halinde yıllık oran da değişecek.