Orta Vadeli Program sınırlı bir büyümeyi hedef alıyor

2016-2018 yılları için hazırlanan Orta Vadeli Programa göre: 

• 2015 büyümesi yüzde 3 olacak. 2016’da büyüme yüzde 4 olarak tahmin ediliyor. Daha sonraki yıllarda yüzde 4.5 ve 5 oranında büyüme tahmini var. 

• Büyümenin itici gücü yatırımdır. Yatırım iç ve dış kaynaktan sağlanan imkanlarla yapılır. Yatırımların yeterlilik ölçüsü yatırımın GSYH’ye göre büyüklüğüdür. 2015 yılında GSYH’nın yüzde 19.8’ine kadar gerileyen yatırımların GSYH’ya oranının 2016’da yüzde 21.6’ya çıkarılması hedef alınıyor. 

• Yatırım için yurtiçi tasarrufl arın yetersizliği nedeniyle dış kaynaklara bağımlılık devam ediyor. 2015 yılında GSYH’nın yüzde 14.6’sına gerileyen iç tasarrufların, 2016 yılında GSYH’ya oranın yüzde 17.2 olacağı belirtiliyor. 

Yatırımlar ile iç tasarruflar arasındaki açık yurtdışından gelen dövizlerle kapatılacak. 2015 yılında GSYH’nın yüzde 5.2’si oranında olan tasarruf açığının 2016 yılında yüzde 4.4’e ineceği varsayılıyor. 

• 2016 yılına kadar büyümeye ihracatın katkısı olamayacak. Büyüme büyük ölçüde yurtiçi talebe (tüketime) dayalı olarak gerçekleşecek. 

• 2016 yılına kadar 1 milyon 830 bin kişiye yeni iş imkanı yaratılmasına rağmen işsizlik oranı yüzde 10’larda dolanacak. Çünkü 2016 yılına kadar yıl ortası nüfusta 2.5 milyon artış olacak. 

• Dış ticaret açığı 65 milyar dolardan, 75 milyar dolara yükselecek. İhracat 2015’den 2018’e 50 milyar dolar artacak. Cari açık (döviz açığı her yıl yaklaşık 35 milyar dolar dolayında gerçekleşecek. 

• Enflasyonda hedef 2016 yılında yüzde 6.5 olarak belirlenmiş. 2018 Hedefi ise yüzde 5 oranında. Bu büyüklükler, ekonomide mevcut eğilimi zorlamadan, devam ettirmeye dönük bir politikanın işaretini veriyor. Bundan sonra kişi başı milli gelir “cari dolar fiyatı” ile açıklanmayacak “Satın Alma Gücü Paritesi”(- SAP) ile açıklanacak. 

• Dolar olarak GSYH 2014 yılında 802 milyar dolardı. Yıl ortalaması nüfus 76.9 milyondu. Kişi başı gelir 10.428 TL olarak hesaplandı.

2015 yılında sabit fiyatlarla GSYH yüzde 3 oranında büyüse de doların ortalama fiyatı 2.73 olunca, dolar olarak GSYH 802 milyar dolardan 706 milyar dolara gerilemiş olacak. Bu rakam yıl ortalaması 77.7 milyon nüfusa bölününce kişi başı gelir 9.081 dolara düşecek. 2016 yılında 8.834 dolar olacak. Açık anlatımla sabit fiyatlarla milli gelir artarken, dolar fiyatı ile milli gelir ve kişi başı gelir gerilemiş duruma düşecek. 

• Bundan sonra kişi başı GSYH cari dolar fiyatı ile değil, doların Türkiye’deki Satın Alma Gücü Paritesi ile hesaplanacak. 

• SAP ile kişi başı gelir 2014 yılında 19.054 dolardı. 2015 yılında yüzde 2.3 artmış olacak 19.506 dolara yükselecek. 

Önemli olan büyümek. Büyümenin gerçek ölçüsü ise sabit fiyatlarla (enfl asyondan arındırılmış fiyatlarla) ekonominin katma değer yaratma gücünün artması. 

Sabit fiyatlarla her yıl ortalama yüzde 3 dolayında büyüyen bir ekonomiye sahibiz. Önemli olan büyüme hızını artırmaktır. 

2015 yılında ekonomi yüzde 3 büyür ise, nüfus artışı nedeniyle halkımızın kişi başı gelirinde sadece yüzde 1.9 artış olacak. 

Önemli olan (1) Önümüzdeki dönemde ekonominin bir kazaya belaya uğramaması. Büyümeden küçülmeye geçmemesi. (2) Büyümenin imkan ölçüsünde yüzde 3’lerden yüzde 6’lara çıkarılması. 

Bütün sorunlara rağmen 2015 yılını yüzde 3 büyüme ile tamamlamak bir başarıdır.