Tarladaki kimyasal kirliliğe "solucan" çözümü

AMASYA - Amasya'nın Suluova ilçesinde bir çiftçi, topraklarındaki kimyasal kirliliği solucan ve solucan gübresiyle önlemek, sağlıklı ürünler üretebilmek için solucan yetiştiriciliğine başladı.

 

Harmanağılı köyünde yaklaşık bin dönüm araziye sahip Ahmet Karan'a ait çiftlikte biyolog olarak çalışan Cihat Tümer, solucanları ve solucan gübresini kullanarak tarım arazilerinde kimyasal gübre kullanımını en aza indirmeyi amaçladıklarını söyledi.

 

Gübre elde etmek için bir ahırda solucan yetiştirmeye başladıklarını anlatan Tümer, "Yaklaşık 5 ay önce solucan gübresi elde edebilmek için çalışmaya başladık. Bu süre içinde solucan sayımızı 50 binden 100 bine çıkardık. Amacımız solucan gübresiyle toprağı yeniden sağlığına kavuşturarak, bitkiyi daha sağlıklı hale getirebilmek" dedi.

 

Kimyasal gübrelerin toprakta kirliliğe yol açarak toprağın doğal ve biyolojik popülasyonuna olumsuz etkide bulunduğunu savunan Tümer, şöyle devam etti:

"Solucan gübresi üretmemizin nedeni, bin dönüm civarında olan çiftliğimizin topraklarının zaman içinde kimyasal kirlenmeye maruz kalması, toprak sağlığı ve dolayısıyla bitki sağlığımızın tehlikeye girmiş olmasıdır. Toprak sağlığı kötü olunca verim düşmekte. Bugüne kadar tarımda toprağa kimyasal gübrelerle takviyeler yapılıyordu. Bu kimyasalların her yıl atılması toprakta kirliliğe ve toprağın doğal yapısının bozulmasına neden oldu. Toprakta bulunması gereken mikroorganizmalar öldü, bitki hastalık ve zararlılara karşı yalnız hale geldi. Bunun için ilaveten kimyasal ilaçlara da ihtiyaç duyuldu. Toprağa ne kadar fazla kimyasal gübre atılırsa bir o kadar da kimyasal ilaç atılmak zorunda kalındı. Bu da kirliliğe neden oldu."

 

Solucan gübresi dünyada çok yaygın

Dünyada solucan gübresinin yaygın bir şekilde kullanıldığını ifade eden Tümer, "Solucan gübresini Amerika ve Latin ülkelerinden, Avrupa ülkelerine, Rusya, Hindistan ve Nijerya'ya kadar birçok ülke kullanmakta. Komşumuz Bulgaristan bu konuda çok ileride. Fakat bizim ülkemizde bu pek fazla bilinmemekte. Türkiye'de 3-4 firma ciddi anlamda solucan gübresi üretmekte. Ancak bu üretimler destek görmediği için yeterli değil. Devlet, üniversiteler, tarım kooperatifleri bu üretime destek vermeli. Küba'da bu üretim devlet politikası haline getirilmiş. Tarım politikaları kapsamında Küba 20 yılda kimyasal kullanımını yüzde 88'den yüzde 8'e indirmiş" diye konuştu.

 

Gübre nasıl elde ediliyor?

Yaklaşık 5 ay önce Sivas'ın Zara ilçesinden getirdikleri 50 bin solucan popülasyonunun 100 bine ulaştığını dile getiren Tümer, şunları kaydetti:

"Solucan popülasyonumuz birkaç milyona ulaştığında gübre üretimine başlayacağız. Ürettiğimiz gübrelerle hem katısını hem de 'vermi kompost' denilen çayını yaparak topraklarımızı iyileştirmek istiyoruz. Toprak ve hayvan gübresi yığını içinde fermente edilmiş hayvan gübresi ve organik atıklar ile beslenen solucan popülasyonunun yaklaşık 3 yıl içinde birkaç milyona ulaşacağını tahmin ediyoruz. Yarım gramlık bir solucan bir yılda ortalama 250 gram dışkı üretiyor. Solucan üzerindeki sıvı ve dışkısı gübre olarak kullanılıyor. Bir metrekarede ortalama 30 kilo solucan 6 ayda yaklaşık bir metreküp gübre üretiyor."

 

Doç. Dr. Kızılkaya

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Rıdvan Kızılkaya, solucan gübresinin, içerisinde yoğun miktarlarda bitki besin maddesi bulundurduğu için tarımsal üretimi olumlu yönde etkilediğini söyledi.

Solucan gübresinin toprak verimliliğini de olumlu yönde etkilediğini vurgulayan Kızılkaya, "Ancak toprakta ağır metal gibi kirlenme söz konusu ise solucan gübresi ile solucanların da toprakta geliştirilmesi gerekir. Solucanlar, toprak içerisindeki toksik maddeleri bünyelerinde tutarlar ve dışkılarına vermezler. Bu nedenle toprakta kimyasal temizlik sağlamak için solucan gübresinin yanında solucanları da toprağa bırakmalıyız" ifadelerini kullandı.