resimli 3 özel kitap

Ülkemiz, resimli çocuk kitabı açısından hatırı sayılır bir gelişme içinde. 22 yıldır çocuk edebiyatı ile uğraşıyorum, son beş yılda ortaya çıkan telif ve çeviri resimli kitaplardaki kalite artışı mutluluk verici.

YAYINLAMA
GÜNCELLEME

Bu yazıda ikisi sessiz kitap; bir, çok özel bir görsel dile sahip kitap tanıtacağım. Önce Timaş'ın yayınladığı Fatma İşler'in yazıp resimlemesini yapraklarla yaptığı Noktacık ile başlayayım.

noktacık Anlatı şöyle başlıyor: "Siyah, sıradan küçük bir noktaydı. Kendini yalnız ve anlamsız hissediyordu. Arkadaşı Rüzgâr'a sordu: ‘Söylesene Rüzgâr, ben kimim? Bir kuş muyum, bir balık mı, yoksa bir taş mı? Yoksa sadece basit bir nokta mı?'"

Bu yakıcı sorudan sonra, Rüzgâr ve Noktacık dünyayı gezip sorunun yanıtını arıyorlar. İlk bakışta işte yeni bir kimlik arama öyküsü sanabileceğiniz kitabı eşsiz kılan resimlemenin yapraklarla yapılmış olması. Örneğin kıtalar incir yaprakları ile oluşturulmuş. Noktacık'ın denize düştüğü sahnede deniz dibi yosunları yine yapraklardan. Örneğin deniz börülcesi, kullanılan yapraklardan biri. Kış sahnesinde çam dalı, kozalak, çam fıstığı, minik kırmızı kokinalar devreye giriyor. Anlatmakla olacak gibi değil, bu kitabı mutlaka çocuğunuzun kütüphanesine kazandırın. Çünkü, farklı malzemelerle yaratıcılık olabileceğini bundan iyi anlatmanın yolu yok. Ben, Boğaziçi Üniversitesi'ndeki gençlere kumaşla, seramik hamuru ile, taş, sebze ve fotoğraf ile oluşturulmuş kitap görsellerini örnek gösterebiliyordum. Şimdi, yapraklar eklendi, çok sevinçliyim.

Dönelim kitaba. Noktacık, dünyayı gezdikten sonra, kim olduğunu keşfediyor. O, ilkbaharda büyüyüp çiçek olacak olan bir tohum. Toprağa yerleşip çok su içip çok güneş görürse büyüyüp neye benzediğini de görecek. Anlatı burada bitiyor.

Son sayfada yazarın topladığı yapraklarla görselleri nasıl hazırladığını örnekleyen bir bölüm var. Çeşitli büyüklük ve renkteki yapraklar nasıl birleşip balık oluyor? Sonra da çocuklara açık davet yapılmış: "Siz de doğadan topladığınız yapraklarla hazırladığınız görselleri bizle paylaşabilirsiniz" dendikten sonra dijital adresler sunulmuş. Yuva öğretmenleri de evde anne babalar da bu kitaptan esinlenip yeni ve farklı doğa uygulamaları yapabilirler. Kitap, doğada zaman geçirmeyi yüreklendiriyor. Bayıldım, öneririm.

vanessa'nın yanındayım

Bundan sonra tanıtacağım kitaplar sessiz kitap sınıfına giriyor. Yani kitapta hiç sözcük yok, öykü yalnız resimler aracılığı ile anlatılmış. Dolayısıyla çocuğa hem kendi öyküsünü oluşturabilmesi için alan açıyor, hem hayal gücünü geliştiriyor, hem mantıksal bağlantı kurmasını teşvik ediyor, hem de dil gelişimini destekliyor.

Vanessa'nın Yanındayım Kerascoet'in yazıp resimlediği bir iyilik öyküsü. Eseri ülkemize Redhouse Kidz kazandırmış. Bu eser Parents dergisi tarafından 2018'in İyilik Kavramını En İyi Yüreklendiren Kitap Ödülü'nü almış. Vanessa'nın Yanındayım'ı yazanlar Fransız bir karı-koca. Sanat mahlasları Kerascoet (Marie Pommepuy ve Sébastien Cosset sanatçıların asıl isimleri). Karı koca, illüstrasyon, grafik roman ve animasyon alanlarında üretim yapıyorlar.

Vanessa'nın Yanındayım çok sade, basit, ancak çok güçlü bir iletisi olan bir anlatı. Yaşanmış bir olaydan ilham almış:

Amerika'da bir üniversitede bir öğrenci zorbalığa uğruyor, ertesi gün 300 sınıf arkadaşı ona okul yolunda eşlik ediyor. İşte bu gerçek olay yaratıcı çiftin çıkış noktasını oluşturmuş.

Bu anlatıda Vanessa, sınıfa yeni gelen bir öğrenci. Ürkek, ilk gün oyunlara çağrılmadan öylece izliyor. Okul çıkışında bir zorba onun yolunu kesiyor ve çocuğu çok üzüyor. Bu durumu bir küçük kız dışında fark eden olmuyor. Ama kız tüm akşam bir çare düşünüyor ve ertesi gün koşarak yeni gelen kızın kapısını çalıp okula beraber yürümeyi öneriyor. Bundan sonrası kartopu etkisi. Bu olağanüstü sevimli resimlenmiş anlatı, tek bir sözcük kullanmadan zorbalığa seyirci kalmak yerine nasıl karşı durulabileceğini başarıyla anlatmış. Her yuva ve birinci sınıf kütüphanesinde yer almalı. Kitabın sonunda çocuklara öneriler içeren bir bölüm var. Zorbalık edilen birine nasıl yardım edilebilir 4 madde ile vurgulanmış, bu da çok faydalı.

ver elini

Son kitap yine bir sessiz kitap. Meav Yayıncılık tarafından çıkarılan Ver Elini. Yazar ve çizeri Giuliano Ferri. Umut dolu bir kitap bu. Yüksek koca bir duvarda, her şeye inat iki papatya boy vermiştir. Kahramanımız minik farenin papatyaları koparması ile beraber, tuğlalardan teki yerinden oynar. Açılan gedikten yemyeşil tepemsi manzara gözükür. Fare, kediyi dayanışmak amaçlı çağırır. İkisi de birer tuğla daha indirirler. Ekibe domuz dahil olur. Derken tavşan da tuğla taşımaya başlar. Delik giderek büyür gökyüzü de gözükür. Koyun da geldiğinde ekip sayısı 5 olmuş ve duvar yıkılıp karşı kıyı gözükmüştür.

Karşı kıyıda 5 farklı hayvan hayretler içinde olanı biteni izlemektedir. Son kare şahane. Yıkılan duvardan çıkan tuğlalarla inşa edilen köprüde tüm hayvanlar birleşir ve kucaklaşır. Umut, dayanışma, sevgi bundan güzel nasıl anlatılır?

Kasım ayı yazısının sonuna geldik. Bu yazıyı okuduğunuzda TÜYAP 37. İstanbul Kitap Fuarı açılmış olacak. Dilerim çoluk çocuk fuarın keyfine varır, nice güzel eser arasında zamanı unutursunuz.

Sevgiyle kalın.

ahru@tnn.net

Bu konularda ilginizi çekebilir